Zeydan: Yargının bağımsızlığı, hukukun iyi uygulanmasının tek garantisidir

  • 27-09-2024, 12:02
YERLİ

Bağdat - INA

Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Yargıç Faık Zeydan bugün Cuma günü,Yargının bağımsızlığı, yasanın iyi bir şekilde uygulanması için tek garanti iken, yasanın ve yargının yargı yetkisinin anayasal ve yasal bir “yetkili” olduğuna vurguladı.

Yargı Konseyi'nden  verilen açıklamaya göre Irak Haber Ajansı(INA)kopyasını alarak “Anayasal yargı yetkisi hukuk ve yargıdır. Demokratik sistemlere sahip medeni ülkeler, hukukun üstünlüğü ilkesini kendi anayasalarına ve kanunlarına dahil etme konusunda isteklidirler; zira hukuk, kendi çıkarlarına düşkün olan tüm ülkelerde fiilen en yüksek otoritedir. vatandaşların ayrım gözetmeksizin kanunlara tabi olması bunun bir örneğidir. 2005 yılı Irak Cumhuriyeti Anayasası'nın (5) maddesinde belirtildiği gibi kanunun egemenlik sahibi olduğu belirtilmektedir.”

Ayrıca 2014 Mısır Anayasası'nın (94) maddesinde "Hukukun üstünlüğü devlet yönetiminin temelidir ve devlet hukuka tabidir" denildi. 2011 Fas Anayasası'nın (6) bölümünde kanun, iradenin en yüksek ifadesidir.” Kamu otoriteleri de dahil olmak üzere, gerçek veya tüzel kişiler, millet ve herkes, kanun önünde eşittir ve ona uymakla yükümlüdür. Aynı şekilde İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin (1948) (7)'nci maddesinde de şöyle denilmektedir: "Bütün insanlar kanun önünde eşittir."

Zeydan şöyle devam ederek “Yasayı uygulayan organ olarak yargının bağımsızlığı, yasanın doğru şekilde uygulanmasının tek garantisidir ve bu bağımsızlık, Anayasa'nın (19) maddesi uyarınca bizzat Anayasa metinlerinden kaynaklanmaktadır. Irak Anayasası, 2014 Mısır Anayasası'nın (184) maddesinde (yargı bağımsızdır) belirtildiği gibi (yargı bağımsızdır, kanundan başka yetkisi yoktur) ve Temel Yönetişim Kanunu'nu öngörmektedir. Suudi Arabistan Krallığı, Madde (46)'da (yargının bağımsız bir otorite olduğunu) doğrulamaktadır ve 2014 Tunus Anayasası'nın (102) Bölümünde “Yargı bağımsız bir otoritedir” hükmü yer almaktadır.

“Yukarıdan bakıldığında, (kanun yetkisi) ve kanunu uygulamaktan sorumlu makamın (bağımsız yargı), anayasaya ve kanuna dayalı bir yetki olduğu ve sadece bir yetki olmadığı açıktır. Yasama veya yürütme yetkisini kullanma nedeniyle, 2005 Irak Anayasası'nın (47) maddesinde öngörülen kuvvetler ayrılığı ilkesine uygun olarak, anayasa kapsamında güvence altına alınan yetkilerini kullanma konusunda yasama veya yürütme makamlarını genişletme ve ihlal etme arzusu Anayasaya uygun olmak başka, ihlal halinde yasama ve yürütme organlarının kanuna teslimi başka şeydir dedi.

Açıklamada, "Yargı da hukukun üstünlüğü ve üstünlüğü ilkesiyle yönetilir ve bunu bypass edemez. Hakimlerin de diğer vatandaşlar gibi hukuka aykırı bir davranışta bulunmaları halinde hukuka tabi olmaları da bunun kanıtıdır." Yargının siyasi nitelikteki bazı konuları değerlendirmesine gelince, bunlar da anayasa ve kanunla emredilmiştir. Örneğin Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu Kanunu'nun (19) maddesinde Yüksek Yargı Konseyi'nin bir kurul oluşturması öngörülmektedir. Komiserler Kurulu kararlarına karşı yapılan itirazları değerlendirmeye yetkili olan seçim yargı organı, seçimlerin tamamen siyasi bir süreç olduğu göz önüne alındığında, bu yargı yetkisinin kullanılması elbette siyasi niteliktedir. Bu süreçle ilgili olanlar yargının yetkisindedir.”

Ek olarak “Anayasa yargısının görev alanına da giren anayasal uyuşmazlıkların çözümlenmesi, doğası gereği siyasi uyuşmazlıklardır. Dolayısıyla Anayasa ve kanunun dayattığı gerçekçi bir gerçeğin var olduğunu görüyoruz ki, yargı yetkisi hukukun ve yargınındır. Anayasal ve hukuki bir (yargı yetkisi)’dir.”