كوچبەركرنا زۆرەملێ‌ یا كوردێن فەیلی، ئێك ژ تاوانێن بەعسیانە

  • 7-06-2018, 00:00
  • +A -A

    ژمارەكا مەزنا ئاكنجیێن گوند و قەزا و ناحیێن پشتی پروسا ئەنفالێن دژوار.. ل سەر گەلەك پارێزگەهێن وەلاتی هاتنە بلاڤەكرن، دا كو بەرهنگاری دوو تشتان ببن، ئێك زەحمەتییا خوە گونجاندنا دگەل ژینگەها نوی، كو هیبووینە ژینگەها چیایی و زەحمەتی و ئازارێن ژیارێ‌ عەبد ئەلكەنانی و، صباح كوردستان حزبا بەعس، پێشڤەبرنەكا بەرچاڤ د سەركوتكرن و بلاڤەكرنا بزاڤێن سیاسی و نەتەوەیی و ئاراستەیێن شوفینی و كومەل و قەوارەیاندا گێرایە، ئەڤێن پشت بەستن ل سەر سیاسەتا دوو بەرەكیێ‌ (عونصریەت)ێ‌ دكرن، ئەڤێن ل سەر شوونوارێن خوە و د جوانترین وێنەدا ژیانا خوە دبرنە سەر. ل ویلایەتێن ئێكگرتی یێن ئەمریكی و ئەو سیاسەتا وان گرتیە بەر، ژ كویلەكرنێ‌ و (ئیستیغلال)كرنا رەگەزێ‌ رەشێ‌ ئەفریقی لدویڤ سیاسەتا كویلەیان، بهەمان شێوە و پلانەكا پێش وەخت، بێرابوونا وان بدەرئێخستنا كوردێن فەیلی ل پشتی 17ی تەموزا سالا 1968ێ‌ و ل دەستپێكا سالێن هەشتێیان، پشتی پروسا تیروركرنێ‌ ل سەر (تارق عەزیز) ل زانكویا (موستەنسریە) و ئەڤ تشتێن چێكریێن هاتینە دروستكرن، ژ پێخەمەت كوچبەركرنا زورەملێ‌، ئەڤێن ژ كوردێن فەیلی ماین بۆ ئیرانێ‌ بهێنە ڤەگوهاستن، ب بەهانا كو لایەنگرێن ئیرانێ نە (ئەڤە ژی پێش وەختەكا مەترسیدار بوویە لدەف جڤاكێ‌ نیڤ دەولەتی بگشتی، ژبەركو هاولاتیبوون رامانا ناسناما رەسەنا دروستا وەلاتی بتنێ‌ نادەت، بەلكو ژێیاتیا مرۆڤی یە، بۆ سالێن درێژ یان بۆ سێ‌ بۆ چوار نەوەیان.. كو تورا پەیوەندیێن بەرفرەهـ و خزماتیێ‌ و هەڤبەشیا كاری و دەستپێشخەریا پێكڤەگرێدانا عەردی، پێكڤە گرێدانێن باوەریێ‌ و ئاینداریێ‌ و خەمێن هاوبەشێن دوور و درێژ، د گەهینتە ئێك.. پشتی بەرپابوونا شەرێ‌ عیراقێ‌ و ئیرانێ‌ ل سالا 1980ێ‌، رژێما بەرێ‌ ئازادییا خوە د دەرئێخستنا ئەڤێن ماییدا ستاند و تا ئەڤێن نزیكبوونا وان دوور ژی. لڤێرە بتنێ‌ ژی نە راوەستان، بەلكو كورد ژی بخوەڤە گرتن، كو گەلەك گوندێن سەر سنوری دناڤبەرا عیراقێ‌ و ئیرانێدا كوچبەر كرن.. دیسان ژمارەكا مەزنا ئاكنجیێن گوند و قەزا و ناحیێن پشتی پروسا ئەنفالێن دژوار.. ل سەر گەلەك پارێزگەهێن وەلاتی هاتنە بلاڤەكرن، دا كو بەرهنگاری دوو تشتان ببن، ئێك زەحمەتییا خوە گونجاندنا دگەل ژینگەها نوی، كو هیبووینە ژینگەها چیایی و زەحمەتی و ئازارێن ژیارێ‌، كو هەوێن زورداری و ب ترس بوون ژبو وان خێزانان، زەلام و ژن و زارۆك و پیر و راستی ژی وەكر، كو ژمارەكا نوی بهێتە توماركرن و بچیتە د (پەرتوكا گینس)دا. كو هەتكبەری و نەفرەتێن جیهانێ‌ و مێژوویێ‌ بدویڤ ڤە بمینن.. ئەڤە بەعسیبوون و ئەڤە زوردار بوون، هەر ژ هەشتێ‌ شوباتێ‌ تا كەفتنا وێ‌. ترسا د شەڤەكا زڤستانییا ساردا ژوان دیمەنێن دل هەژین یێن د سەر خێزانا (حەجی سالح ئەلبەیاتی)ی دا دەربازبووین، كو ل (باژێرێ‌ صەدر) یێ‌ ئاكنجی بوو و تا نوكە ژی هەوێن كوچبەركرنا مەترسیدار لێ‌ دهێنە ئەنجامدان. د وێ‌ شەڤا سارا زڤستانییا سالا 1980ێ‌ دا، ڤێ‌ خێزانێ‌ ژ نشكەكێڤە دیتن كو كومەكا زەلامێن ئەمنی و حزبی و بهەڤكاریا موختاری و پشتی خانیێن جیرانان ژی هەمی هاتینە دوورپێچكرن، هاتنە د خانیێ‌ وانڤە دا كو كەسێ‌ شیانێن خوە رزگاركرنێ‌ ژوێ‌ هەوێ‌ نەبن. ئەڤ ب سەرداگرتنا ژ نشكەكێڤە، تاكێن خێزانێ‌ هەمی ترساندن و خوە دئێك وەركرن و سەرما زڤستانێ‌ ژی دگەلدا و بێی پووتەی بوێ‌ خێزانێ‌ بدەن و ئەو ترسا كەتینە تێدا و كارتێكرنا دێ‌ لدەروونێ‌ وان بیت! بەلكو زێدەتر خوە ل سەر سەرێ‌ وێ‌ خێزانێ‌ ب هوڤانە دەرئێخستن، ئەڤ خێزانا بۆ دەمێن گەلەك درێژ ب وەلاتێ‌ خوەیێ‌ عیراقێڤە هاتیە گرێدان، سەر ئێك زێدەكرن (موزایدە) ل سەر وان و عیراقیبوونا وان كرن و حەژێكرنا وان بۆ وەلاتێ‌ وان یێ‌ دەیك. مەبەستا ژڤێ‌ سەرداگرتنا ژ نشكەكێڤە ژی بتنێ‌ ئەو بوو، كو ئەڤ خێزانە خانیێ‌ خوە ب جهـ بهێلیت و بەرەڤ سنورێن عیراقێ‌ و ئیرانێڤە بچن، ب بەهانا كو ئەو لایەنگرێن وی وەلاتینە. (سەید ئەحمەد سالح) سەبارەت وی دیمەنی، گوت: "ژ بۆ خێزانا مە هەمیێ‌ رۆژەكا گەلەك مەترسیدار بوو و مە نەدزانی ئەم دێ‌ دناڤ گری و هەواریێن زارۆكان و ترسا گەنجاندا چكەین، هەولەكا بئێش بوو، (حەجی) بابێ‌ من شییا وان لایەنان ب هندەك كاغەزان رازی بكەت، كو ناسناما مە دووپاتدكرن و دگەل ویدا بوون و تێدا عیراقیبوونا مە د سەلماند، كو لایەنێن ئەمنی و دەستهەلاتێ‌ گومان ل سەر مە هەبوون، دەزگەهێن ئەمنی ژ مە داخوازكرن كو ئەم هەڤكاریا وان بكەین و ئێك ژ كورێن خوە بۆ سوپایێ‌ مللی (جیش الشعبی)، بنێرین. هوسان مە خوە دیت ل بەر بارودوخەكێ‌ جیاواز، كو چ جارەكێ‌ بەری نوكە روونەدایی و دەولەت و دەستهەلاتا عیراقی گومانێ‌ ژمە ببەن، ئەڤ پێرابوونێن بەعسیا تاوان بوون و شوكرا خودێ‌ دكەین، كو ئەڤ رژێمە و دەزگەهێن وێ‌ ژناڤچووین".