بهغدا - INA
سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران محەمەد شیاع سودانی،ئەمڕۆ دووشەممە، ئامانجەکانی سەردانەکەی بۆ لەندەن ئاشکرا کرد و لە کاتێکدا ئاماژەی بەوەدا کە پەیوەندییەکانی نێوان عێراق و بەریتانیا لە ماوەی دەیەکانی ڕابردوودا گۆڕانكاری گەورەی بەخۆیەوە بینیوە، دووپاتیکردەوە کە هەناردەکردنی شانشینی یەکگرتوو بۆ عێراق لە ساڵی ٢٠٢٤دا یەک ملیار دۆلاری تێپەڕاندووە.
سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران لە وتارێکدا کە لە ڕۆژنامەی تێلێگراف بڵاوکراوەتەوە و ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA) بڵاویكردهو و رایگهیاند : “سەردانەکە بۆ لەندەن كاردانهوهی پابەندبوونی حکومەتەکهمانه بۆ بەهێزکردنی هاوبەشی ستراتیژی نێوان عێراق و بەریتانیا”، ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە “ئەو هاوبەشییە”. لەگەڵ شانشینی یەکگرتوو ڕەگ و ڕیشەی قووڵی لە مێژوودا هەیە و ئاواتەخوازە ئاسۆکانی هاوکاری ئابووری، بازرگانی و کولتووری فراوانتر".
سودانی ئاماژەی بەوەشکردووە، “کۆبوونەوە لەگەڵ جەنابی شا چارڵزی سێیەم گرنگییەکی ڕەمزی گەورەی هەیە، چونکە پەیوەندییە مێژووییە بەردەوامەکانی نێوان هەردوو وڵاتەکەمان پشتڕاستدەکاتەوە و تیشک دەخاتە سەر ئەو گرنگییەی کە دەیدەین بۆ قووڵکردنەوەی گفتوگۆ و هەماهەنگی لەسەر پرسەکانی ئاسایش و سەقامگیری و گەشەپێدان لە ناوچەکەماندا”. وتیشی: “ئەم سەردانە لە کاتێکدایە کە ڕووداوە بێ وێنە و پەرەسەندنەکان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا نەک تەنها بۆ ناوچەکە، بەڵکو ململانێی فراوانتریش دەخاتە مەترسییەوە".
سهرۆك وهزیران لە درێژەی قسەکانیدا وتی: ئەمە هاوکاتە لەگەڵ گۆڕانکارییەکانی سوریا کە تیشک دەخاتە سەر پێویستی بەپەلەی هاودەنگیی ناوچەیی و نێودەوڵەتی بۆ دەستەبەرکردنی ڕێزگرتن لە ئیرادەی ئازاد و خواستەکانی گەلی سوریا و پاراستنی مافی کەمینەکان و پاراستنی دەوڵەمەندە ئیتنیکی و ئایینی و دەوڵەمەندەکانی سوریا هەمەجۆریی کۆمەڵایەتی."
ههروهها سەرۆک وەزیران ئهوهیش ڕایگەیاند کە “پەیوەندی نێوان عێراق و شانشینی یەکگرتوو لە ماوەی دەیەکانی ڕابردوودا شایەتی گۆڕانکاری گەورە بووە، لە قۆناغی ئاوەدانکردنەوە لە دوای ساڵی ٢٠٠٣ تا دەگاتە ڕۆڵی یەکلاکەرەوەی شانشینی یەکگرتوو لە پێشکەشکردنی پشتیوانی سەربازی و هەواڵگری لە کاتی شەڕی عێراق دژی تیرۆریست داعش”، وتیشی: “ئەمڕۆ لەگەڵ بەدەستهێنانی ئاستە بەرزەکانی ئاسایش و سەقامگیری وڵاتەکەمان، کاتی ئەوە هاتووە هەنگاو بنێین بۆ قۆناغێکی نوێی هاوبەشی ئابووری بەردەوام".
سودانی ئاماژەی بەوەشکرد، "ئامانجی ئەم هاوبەشییە بەشداریکردنە لە گەشەپێدانی عێراق و هەمەچەشنکردنی سەرچاوەکانی داهات لە هەمان کاتدا دەرفەتی فراوانکراو بۆ شانشینی یەکگرتوو لە بازاڕێکی ئومێدبەخشدا کە توانای مرۆیی و ئابووریی گەورەی هەیە".
ههروهها وتیشی "گفتوگۆکانم لەگەڵ سێر کیر ستارمەر و بەرپرسانی باڵای حکومەت تیشک دەخەنە سەر ڕێگاکانی پاڵپشتیکردنی پلانە گەورەکانمان بۆ نۆژەنکردنەوەی ژێرخانی ئابووری و پەرەپێدانی کەرتە بەرهەمدارەکان، بەتایبەتی وزە، کە وەک بڕبڕەی پشتی ئابووری عێراق دەمێنێتەوە".
سەرۆک وەزیران ئاماژەی بەوەشکرد، “کۆمپانیا دیارەکانی بەریتانیا ساڵانێکە ڕۆڵی گەورەیان بینیوە لە پەرەپێدانی کێڵگە نەوتییە گرنگەکانی وەک ڕومەیلە و کەرکوک، لەم دواییانەشدا ئەم هاوکارییە لە ڕێگەی ڕێککەوتنێکی نوێ لەگەڵ یەکێک لە گەورەترین کۆمپانیاکانی بەریتانیا بۆ دامەزراندنی غازێکی گەورە بەهێزتر بووە پڕۆژەیەک کە نۆژەنکردنەوەی کێڵگەکانی کۆمپانیای نەوت لەخۆدەگرێت".
جەختیشی لەوە کردەوە: "بەردەوام دەبین لە هاندانی وەبەرهێنانی زیاتری بەریتانیا لە بواری نەوت و گاز، هەروەها لە پڕۆژەکانی وزەی نوێبووەوە، و ئامانجمان بەهێزکردنی پەیوەندییە بازرگانییەکانە کە لە ساڵانی ڕابردوودا لە ماوەی دوو ساڵی ڕابردوودا گەشەیەکی بەرچاوی بەخۆیەوە بینیوە"، ئاماژەی بەوەشکرد کە “ کۆمپانیاکانی بەریتانیا گرێبەستی گەورەیان لە بوارە جیاوازەکاندا بەدەستهێناوە، لەوانە ژێرخانی ئابووری، وزە، تەکنەلۆژیا، پیشەسازی و بەرگری، کە بەهای کۆی گشتییان لە سێ ملیار دۆلار (2.46 ملیون پاوەند) تێپەڕیوە".
ئاماژەی بەوەشکرد، "هەناردەی بەریتانیا بۆ عێراق لە ساڵی 2024دا یەک ملیار دۆلاری تێپەڕاندووە، کە بە بەراورد بە ساڵی ڕابردوو بە ڕێژەی 6.4% زیادیکردووە، بە ڕێژەی 36%ی هەناردەکردن لە کاڵا و 37% لە خزمەتگوزارییەکان پێکدێت".
ئاماژەی بەوەشکرد: “ئەم پڕۆژەیە دەرفەتێکی ڕاستەقینە بۆ شارەزایی بەریتانیا دەڕەخسێنێت لە بەڕێوەبردن و داراییکردنی پڕۆژەی ژێرخانی گەورە، سەکۆیەکی هاوبەش دابین دەکات کە سوود بە بەرژەوەندییە ستراتیژییەکانی هەردوو وڵات دەگەیەنێت لە هەمان کاتدا سەقامگیری ئابووری فراوانتر لە ناوچەکەدا بەرز دەکاتەوە".
سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران ڕوونیکردەوە کە "ئەم سەردانە باس لە بوارە سەرەکییەکانی دیکە دەکات، لەوانە بەردەوامبوون لە چاکسازی لە کەرتی بانکی عێراق بە هاوکاری لەگەڵ دامەزراوە داراییەکانی بەریتانیا و ئاڵوگۆڕی شارەزایی لە گۆڕینی دیجیتاڵی و تەکنەلۆژیای مۆدێرن بۆ باشترکردنی خزمەتگوزارییەکانی حکومەت و بەرزکردنەوەی کارایی کارگێڕی"، جەختیشیکردەوە: " ئێمە بڕیارمانداوە وەبەرهێنانەکان ئاراستە بکەین لە پەرەپێدانی پەروەردە و ڕاهێنان بۆ ئەوەی ئەو لێهاتووییانەی کە پێویستن بۆ دابینکردنی پێداویستییەکانی قۆناغی داهاتووی گەشەپێدان بە گەنجانی عێراقی".
سەرۆک وەزیران لە کۆتاییدا وتی “عێراق بە سەرچاوە مرۆییەکان و سامانی سروشتی و شوێنی ستراتیجی، ئاواتەخوازە ئەمڕۆ ببێتە پەناگەیەک بۆ وەبەرهێنان و شوێنی مەبەست بۆ کۆمپانیا جیهانییەکان و توانای ئەوەمان نییە کە لەدوای خۆمان بەجێبهێڵین".
"بۆ ئەوەی بیر لە هاوڕێ و هاوبەشی باشتر بکەینەوە لە چاو ئەوانەی لە بەریتانیان بۆ بەردەوامبوون لەم گەشتە و بەدیهێنانی ئاواتە هاوبەشەکانمان بۆ داهاتوویەکی خۆشگوزەرانی و سەقامگیری زیاتر".
ئهنجوومهنی نوێنهران دانیشتنی خۆی دواخست