(INA) بەیاننامەی كۆتایی كۆبوونەوەی وەزیرانی دەرەوەی عەرەبی بڵاودەكاتەوە

قاهیرە -  INA
ئەمڕۆ شەممە بەیاننامەی كۆتایی لیژنەی وەزاری عەرەبی دووپاتیكردەوە لە وەستان لەگەڵ گەلی سوریا و ڕێزگرتن لە ئیرادە و هەڵبژاردنەكانیان كراوە.
پەیامنێری ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA) ڕایگەیاند : بەیاننامەی كۆتایی كۆبوونەوەی ئەندامانی لیژنەی پەیوەندی وەزاری عەرەبی سەبارەت بە سوریا كە پێكهاتبوون لە شانشینی هاشمی ئوردن، شانشینی سعودیە، كۆماری عێراق، كۆماری لوبنان ل، كۆماری عەرەبی میسر و ئەمینداری گشتی كۆمكاری دەوڵەتانی عەرەبی، بە ئامادەبوونی وەزیرانی دەرەوە، ئیماراتی عەرەبی یەكگرتوو و شانشینی بەحرەین، سەرۆكی ئێستای لوتكەی عەرەبی، پشتیوانی خۆیان بۆ گەلی سوریا و ڕێزگرتن لە ئیرادە و هەڵبژاردنەكانیان كردەوە، جەختی لەسەر پشتیوانیكردن بۆ پرۆسەی گواستنەوەی سیاسیی ئاشتیانەی سوریا- سوریا گشتگیرە.
لە خوارەوە دەقی بەیاننامەكە دەخەینە ڕوو:
لەسەر بانگهێشتی وەزیری دەرەوەی شانشینی هاشمی ئوردن، وەزیرانی دەرەوەی وڵاتانی ئەندام لە لیژنەی پەیوەندی وەزاری عەرەبی سەبارەت بە سوریا، كە بەپێی بڕیاری ژمارە 8914 كە لە دانیشتنی نائاسایی ئەنجوومەنی كۆمەڵەی دەوڵەتانی عەرەبی لەسەر ئاستی وەزاری ئەمڕۆ شەممە لە شاری عەقەبە كە شانشینی هاشمی ئوردنە - شانشینی سعودیە - كۆماری عێراق - كۆماری لوبنان - كۆماری عەرەبی میسر، كۆبووەوە، و ئەمینداری گشتی كۆمكاری دەوڵەتانی عەرەبی، بە بەشداری وەزیرانی دەرەوەی ئیماراتی عرەبی یەكگرتوو و شانشینی بەحرەین، سەرۆكی خولی ئێستای لوتكەكە. عەرەب، و دەوڵەتی قەتەر،ئامادەبووان باسیان لەو پێشهاتانە كرد كە سوریا لە ماوەی چەند هەفتەی ڕابردوودا شاهیدی بووە.
ئامادەبووان دووپاتیان كردەوە؛
1- وەستان لە تەنیشت گەلی برای سوریا، پێشكەشكردنی هەموو هاوكاری و پشتیوانییەك بۆیان لەم قۆناغە ناسكەدا، و ڕێزگرتن لە ئیرادە و هەڵبژاردنەكانیان.
2- پاڵپشتیكردنی پڕۆسەیەكی ئاشتیانە و گشتگیر بۆ قۆناغی گواستنەوەی سیاسی سوریا و كە تیایدا هەموو هێزە سیاسی و كۆمەڵایەتییەكانی سوریا بە ژنان و گەنجان و كۆمەڵگەی مەدەنیەوە نوێنەرایەتییەكی دادپەروەرانەیان هەبێت، و لەلایەن نەتەوە یەكگرتووەكان و كۆمكاری عەرەبیەوە سپۆنسەر بكرێن و بەو پێیەش لەگەڵ بنەماكانی بڕیارنامەی ژمارە 2254ی ئەنجومەنی ئاسایش، ئامانج و میكانیزمەكانی، لەوانەش پێكهێنانی دەستەیەكی حوكمڕانی بە كۆدەنگی سوریا، و دەستكردن بە جێبەجێكردنی ئەو هەنگاوانەی كە بڕیارنامەكە دیاریكردووە بۆ گواستنەوە لە قۆناغی ئینتقالی بۆ  سیستەمی سیاسی نوێ كە خواستەكانی گەلی سوریا بە هەموو پێكهاتەكانیەوە دابین دەكات، لە ڕێگەی هەڵبژاردنی ئازاد و دادپەروەرانە كە ڕێز لەلەلایەن نەتەوە یەكگرتووەكانەوە بڕیاری لەسەر دەدرێت، لەسەر بنەمای دەستوورێكی نوێ كە لەلایەن سوریاوە پەسەندكراوە، و لە ماوەی دیاریكراودا بەپێی ئەو میكانیزمانەی بڕیارنامەكە پەسەندی كردووە.
3-پشتیوانی لە ڕۆڵی نێردەی نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ سوریا، و داوا لە سكرتێری گشتی نەتەوە یەكگرتووەكان بكەن كە هەموو توانایەكی پێویستی بۆ دابین بكات و دەست بكات بە كاركردن لەسەر دامەزراندنی نوێنەرایەتی نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ هاوكاریكردنی سوریا بۆ پاڵپشتی و سپۆنسەركردنی پرۆسەی ئینتقالی لە سوریا و یارمەتی گەلی برای سوریا بدەن لە گەیشتن بە پرۆسەیەكی سیاسی بە سەرۆكایەتی سوریاییەكان بەپێی بڕیارنامەی 2254.
4- ئەم قۆناغە ناسكە پێویستی بە دیالۆگێكی نەتەوەیی گشتگیر و هاوپشتی گەلی سوریا هەیە بە هەموو پێكهاتەكانی و مەزهەبەكان و هێزە سیاسی و كۆمەڵایەتیەكانیەوە بۆ بنیاتنانی سوریای ئازاد و سەلامەت و سەقامگیر و یەكگرتوو كە گەلی سوریا دوای چەندین ساڵ شایەنییەتی ئازار و قوربانیدان.
5- پێویستی دەستبەجێ ڕاگرتنی هەموو ئۆپراسیۆنە سەربازییەكان.
6- زەرورەتی ڕێزگرتن لە مافەكانی گەلی سوریا بە هەموو پێكهاتەكانیەوە، بەبێ هیچ جیاكارییەك لەسەر بنەمای ڕەگەز، مەزهەب و ئایین، و دەستەبەركردنی دادپەروەری و یەكسانی بۆ هەموو هاووڵاتیان.
7- پێویستی پاراستنی دامودەزگاكانی دەوڵەتی سوریا و بەرزكردنەوەی توانایان بۆ جێبەجێكردنی ڕۆڵەكانیان لە خزمەتكردنی گەلی سوریا، پاراستنی سوریا لە خلیسكان بۆ ناو ئاژاوەگێڕی، و كاركردنی دەستبەجێ بۆ بەهێزكردنی هێزێكی پۆلیس بۆ پاراستنی هاوڵاتیان و ماڵ و موڵكەكانیان و تواناكانی دەوڵەتی سوریا.
8- پابەندبوون بە بەهێزكردنی هەوڵەكان بۆ بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر و هاوكاریكردن لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆردا لە ژێر ڕۆشنایی ئەوەی كە مەترسی لەسەر سوریا و بۆ سەر ئاسایشی ناوچەكە و جیهان دروست دەكات و تێكشكاندنی ئەولەویەتێكی هەمەلایەنە پێكدەهێنێت.
9- هاوپشتی ڕەها لەگەڵ كۆماری عەرەبی سوریای برا لە پاراستنی یەكگرتوویی و یەكپارچەیی خاك و سەروەری و ئاسایش و سەقامگیری و سەلامەتی هاووڵاتیانی.
10- پێشكەشكردنی ئەو پاڵپشتییە مرۆییانەی كە گەلی سوریا پێویستیانە، لەوانەش لە ڕێگەی هاوكاری لەگەڵ ڕێكخراوە پەیوەندیدارەكانی نەتەوە یەكگرتووەكان.
11- ڕەخساندنی هەلومەرجی ئەمنی و ژیان و سیاسی بۆ گەڕانەوەی خۆبەخشانەی ئاوارەكانی سوریا بۆ زێدی خۆیان و پێشكەشكردنی هەموو هاوكارییەكی پێویست بۆ ئەمەش، بە هاوكاری ڕێكخراوە پەیوەندیدارەكانی نەتەوە یەكگرتووەكان.
12- گەیشتن بە ئاشتەوایی نیشتمانی و بنەماكانی دادپەروەری ئینتقالی بە پێی پێوەرە یاسایی و مرۆییەكان و بەبێ تۆڵەسەندنەوە، و بەخشین لە خوێنی گەلی برای سوریا، كە شایەنی كۆتایی هاتنی ئازارەكانیانە.
13- ئیدانەكردنی دەستدرێژیی قەوارەی زایۆنی بۆ ناوچەی پاراستن لەگەڵ سوریا و زنجیرەیەك شوێنی دراوسێی لە چیای شێخ و پارێزگاكانی قەنیترە و لادێكانی دیمەشق و ڕەتكردنەوەی داگیركارییەكی دڕندانە بە پێشێلكردنی یاسا نێودەوڵەتییەكان و ڕێككەوتنی جیابوونەوە كە لە نێوان سوریا و قەوارەی زایۆنیستی لە ساڵی 1974، و داوای كشانەوەی هێزەكانی زایۆنیستی، و ئیدانەكردنی هەڵكوتانە سەر ناوچە و دامەزراوەكانی دیكەی زایۆنیستی لە سوریا، و پشتڕاستكردنەوەی ئەوەی كە بەرزاییەكانی جۆلان خاكی سوریایە دەوڵەتێكی عەرەبی داگیركراو دەبێت كۆتایی بە داگیركارییەكانی بهێنێت، هەروەها داوا لە ئەنجوومەنی ئاسایش بكرێت ڕێوشوێنی پێویست بۆ ڕاگرتنی ئەو دزەكردنانە بگرێتەبەر.
14- ئاسایش و سەقامگیری سوریا پایەی ئاسایش و سەقامگیرییە لە ناوچەكەدا، ئێمەش لەگەڵ گەلی برای خۆمان دەوەستینەوە لە پرۆسەی ئاوەدانكردنەوەی بۆ دەوڵەتێكی عەرەبی یەكگرتوو و سەربەخۆ و سەقامگیر كە بۆ هەموو هاووڵاتیانی سەلامەت بێت، هیچ شوێنێك بۆ تیرۆر یان توندڕەوی نیە، و هیچ پێشێلكردنی سەروەرییەكەی یان هێرشكردنە سەر یەكپارچەیی خاكەكەی لەلایەن هیچ لایەنێكەوە.
15- مامەڵەكردن لەگەڵ واقیعی نوێ لە سوریادا لەسەر بنەمای یەكدەنگیی لەگەڵ ئەو پرەنسیپ و بناغانەی سەرەوە، دەستەبەركردنی بەدیهێنانی ئامانجی هاوبەشی گەیشتن بە ماف و خواستەكانی گەلی سوریا دەبێت.
16- هەماهەنگی لەگەڵ باقی وڵاتانی عەرەبی بۆ ئەنجامدانی كۆبوونەوەی ئەنجومەنی كۆمكاری بۆ پێشكەشكردنی ڕاپۆرتی لیژنەكە لەسەر ئەم كۆبوونەوەیە بۆی.
17- پەیوەندیكردن لەگەڵ هاوبەشەكان لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بۆ داڕشتنی هەڵوێستێكی هەمەلایەنە كە پاڵپشتی سوریا بكات لە هەوڵەكانی بۆ بنیاتنانی ئەو داهاتووەی كە گەلی برای سوریا شایەنییەتی، هاوتەریب لەگەڵ ئەو بناغانەی سەرەوە كە لەسەری ڕێككەوتوون و بەپێی بڕیارنامە پەیوەندیدارەكانی ئەنجومەنی ئاسایش.