لەوانە وەستاندنی هاوردەكردنی بەنزین .. سەرۆك وەزیران لە نیویۆرك باس لە دۆسیە ستراتیژییەكان دەكات

بەغداد - INA
سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران محەمەد شیاع سودانی، لە نیویۆركەوە باسی لە دیارترین دۆسیە ستراتیژییەكان كرد، و تەئكیدیكردەوە: لە وەستانی هاوردەكردنی بەنزین لە سەرەتای ساڵی داهاتوودا دوای تەواوبوونی پڕۆژەی FCC لە بەسرە.
نوسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆك وەزیران لە بەیاننامەیەكدا كە بۆ ئاژانسی هەواڵی عێراقی ناردووە، دەڵێت: سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران محەمەد شیاع سودانی، شەوی چوارشەممەی ڕابردوو لە نیویۆرك بەشداریی كرد، لە دانیشتنێكی دیالۆگدا كە لەلایەن ژووری بازرگانی ئەمریكا و ئەلمۆنیتۆرەوە رێكخرابوو، بە ئامادەبوونی گروپێكی نوخبەی وەبەرهێنەران و بازرگانان و نوێنەری كۆمپانیا ئەمریكییەكان، و ئەنجومەنی بازرگانی عێراقی-ئەمریكی.
لە دانیشتنەكەدا سەرۆك وەزیران رایگەیاند: واقیعی نوێی عێراق، شاهیدی هەڵسانەوە و گەشەسەندنی ئابوورییە لە هەموو كەرتەكانیدا، هەروەها هەنگاوی گەورەی لە بواری وەبەرهێنانی وزە و غازی هاوەڵدا بەدەستهێناوە، كە ساڵانێكە بەفیڕۆ دەچێت و زیانی وڵاتەكەی بە ملیارەها دۆلار دەخەمڵێندرێت، بەهۆی هاوردەكردنی غاز و وەرگیراوەكانی نەوت.
رونیشیكردەوە: حكومەت دەستیكردووە بە زنجیرەیەك پڕۆژەی خێرا، لەوانەش ڕێككەوتنی گرنگ لەگەڵ تۆتال، كە بەشدار دەبێت لە زیادكردنی بەرهەمهێنانی نەوت و وەبەرهێنانی غازی هاوەڵ تا (600) ملیۆن پێ سێجا ستاندارد، جگە لە پێشكەشكردنی تەواوكەری خولی پێنجەم و شەشەم، و ئەنجامدانی گرێبەست بۆ بەرهەمهێنانی نەوت و وەبەرهێنانی غاز، وتیشی:  دوای ساڵی 2028، عێراق خۆژێنی لە غازدا بەدەست دەهێنێت، ئەمە جگە لەوەی پڕۆژەی وەرگیراوەكانی نەوت كارا دەكات، لەوانەش پاڵاوگەی ستراتیجی كەربەلا، كە توانای بەرهەمهێنانی دەگاتە 140 هەزار بەرمیل لە ڕۆژێكدا، هەروەها نۆژەنكردنەوەی پاڵاوگەی بێجی، كە لە كاتی شەڕەكانی ڕزگاركردنی بێجیدا بە تەواوی لەناوچوو، و توانای دەگاتە بەرهەمهێنانی 150 هەزار بەرمیلی ڕۆژانە.
سەرۆك وەزیران هەر لەدیالۆگی دانیشتنەكەدا راشیگەیاند: كاتێك ئەركی سەرۆك وەزیرانم گرتە ئەستۆ، وەبەرهێنانی غازی هاوەڵ كەمتر بوو لە سەدا 40، ئێستاش ڕێژەكە بۆ نزیكەی لەسەدا 70 بەرزبووەتەوە، و وتیشی: ئێمە كۆتاییمان بە هاوردەكردنی وەرگیراوەكانی نەوت هێناوە، وە لە سەرەتای ساڵی داهاتوو هاوردەكردنی بەنزین ڕادەگرین، دوای تەواوكردنی پڕۆژەی FCC لە بەسرە.
رونیشیكردەوە:  ئامادەین بچینە هاوبەشی لەگەڵ كۆمپانیا ئەمریكییەكان لە كەرتی پیشەسازی نەوت، و وتیشی: دیدگای ئێمە ئەوەیە كە 40%ی نەوتی هەناردەكراو بگۆڕین بۆ پیشەسازییەكانی خوارەوە، ئەمەش سوودی زیاترمان پێدەبەخشێت لە فرۆشتنی نەوتی خاو.
تەئكیدیشیكردەوە:  سیاسەتەكەمان لەسەر هەمەچەشنكردنی لایەنە بەڵێندەرەكانە كە وەبەرهێنان لە كێڵگە نەوتی و گازەكانماندا دەكەن بەبێ مەرجی دیاریكراو، و وتیشی: ڕێكارەكانی خولی مۆڵەتدان ڕوون و شەفافن، وە هیچ لایەنگرییەك یان پەسەندكردنی كۆمپانیایەك بەسەر كۆمپانیایەكی تردا نییە.
دووپاتیشیكردەوە: گەشەپێدان بەبێ كەرتی بانكی تۆكمە كە بەپێی ستانداردە نێودەوڵەتییە پەسەندكراوەكان كار بكات بەدی نایەت، هەروەها 95%ی گواستنەوەی دارایی لە بازرگانی عێراقدا لەڕێگەی بانكی متمانەپێكراوەوە ئەنجام دەدرێ، و وتیشی: لە كۆتایی ئەمساڵدا پەنجەرەی فرۆشتنی دراو دادەخرێت، فەرمانگەی سپیكردنەوەی پارە لە بانكی ناوەندیش بە شێوەیەكی كاریگەر كاردەكات، و حكومەت گرێبەستی لەگەڵ كۆمپانیای (ئێرنست ئەند یۆنگ) كرد بۆ چاكسازی لە كەرتی بانكی حكومەت، و متمانەی هاوڵاتیانمان بە بانكەكان بەهێزتر كرد و گشتگیری داراییمان فراوانتر كرد.
سەرۆك وەزیران راشیگەیاند: ئەمڕۆ عێراق بە قۆناغێكی سەقامگیری و بوژانەوەدا تێدەپەڕێت كە لە ساڵی 2003ەوە بێ وێنەیە و دەرفەتێكە بۆ پاڵپشتی گواستنەوە لە قۆناغی شەڕ و ململانێكانەوە بۆ قۆناغی گەشەسەندن و سەقامگیری، و وتیشی: عێراقێكی سەقامگیر لە ناوچەیەكی هەستیاردا سوودی بۆ جیهان هەیە، ئەمەش ئەوەیە كە لە دوای 7ی ئۆكتۆبەرەوە بینیمان، بەو پێیەی عێراق تا ڕادەیەكی زۆر هاوسەنگی و ئارامیی پاراست، ئێمەش عێراقمان لە گۆڕەپانی ململانێكان دوور خستەوە.
جەختیشیكردەوە: هێزە ئەمنییەكانمان گەیشتوونەتە قۆناغێكی پێشكەوتووی توانا و كارایی، وە دەستمان كردووە بە بەرنامەی چەكسازی بۆ بەرزكردنەوەی تواناكانیان، داعشیش ئەمڕۆ نوێنەرایەتی هەڕەشەیەك بۆ سەر ئاسایشی ئێمە ناكات، و وتیشی: پێویستمان بە كۆمپانیای بچوك و مامناوەندی ئەمریكی هەیە بۆ ئەوەی بچنە ناو شەراكەتەوە لەگەڵ كۆمپانیا عێراقییەكان.
راشیگەیاند: كاردەكەین بۆ ڕەخساندنی هەلی كار بۆ گەنجان لە ڕێگەی چالاككردنی كەرتی تایبەت یان پاڵپشتیكردنی پڕۆژەی خۆیان، لە ڕێگەی چەند بەرنامەیەكەوە، لەوانە دەستپێشخەریی “ریادە"، و وتیشی: قەبارەی ئەو پڕۆژانەی بەخشراون بۆ وەبەرهێنان دەبێتە هۆی دابینكردنی ژمارەیەكی زۆر هەلی كار، هەروەها پێویستی بە كردنەوەی ئەو كۆمپانیایانە كە لە عێراق كاردەكەن بۆ كردنەوەی سەنتەری ڕاهێنان بۆ پەرەپێدانی تواناكانی گەنجان.
تەئكیدیشیكردەوە: كە  دڵنیاییمان بەو كۆمپانیایانە دا كە لە كەرتی كارەبا كاردەكەن لە دامەزراندنی سەنتەری چاككردنەوەی وێستگەكان بەمەبەستی خێراكردنی تەواوبوون و كەمكردنەوەی تێچوونەكان، و وتیشی: حكومەت ئاراستەیەكی ڕوونی هەیە بۆ پاڵپشتی كەرتی كشتوكاڵ و جووتیارانیش لە قۆناغی گواستنەوەدان بۆ بەكارهێنانی تەكنۆلۆژیای ئاودێری هاوچەرخ، كە ئێمە بە ڕێژەی 30% پاڵپشتیمان كرد.
سەرۆك وەزیران باسی لەوەشكرد: ئێمە قەرزمان بە كرێكارانی كەرتی پیشەسازی خۆراك بە جۆرە جیاوازەكان دابین كرد كە بەشێكیان بە گەرەنتی سەروەری دەیانگرێتەوە.
ئاشكراشیكرد:  بانكی ناوەندی سەربەخۆیی هەیە و بە پیشەیی بوونی تەواوەوە دەسەڵاتەكانی بەكار دەهێنێت، مەبەستیشمانە بانكێكی نوێ دابمەزرێنین كە نوێترین تەكنەلۆجیا بگرێتەبەر، و وتیشی:  بانگهێشتی هەموو ئەو كۆمپانیایانە دەكەین كە لە بواری پارەدانی ئەلیكترۆنی كاردەكەن بۆ كاركردن لە عێراق و هەموو ئاسانكارییەكیان بۆ دابین دەكەین.
تەئكیدیشیكردەوە: ئێمە پلانێكمان داڕشتووە بۆ پەرەپێدانی ژێرخان، بە بڕی تەرخانكردنی 83 ملیار دۆلار.