لیژنەیەكی پەرلەمان 6 ڕێكار بۆ كەمكردنەوەی بازرگانی و بەكارهێنانی ماددە هۆشبەرەكان دیاریدەكات

بەغداد - INA - وەسام مەلا
ئەمڕۆ چوارشەممە، لیژنەی بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەكان و كارتێكەرە دەروونییەكانی پەرلەمان، پلانی خۆی بۆ بەرەنگاربوونەوەی بەكارهێنان و بازرگانیكردن بە ماددە هۆشبەرەكان ڕاگەیاند، هاوكات 6 رێكاری دیاریكرد بۆ كەمكردنەوەی ئەم بەڵایە.
سەرۆكی لیژنەكە عەدنان جحەیشی، لە وتارێكدا لە میانەی كۆنفرانسی نیشتمانی چوارەم لەژێر دروشمی "بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەكان بەرپرسیارێتییەكی نیشتمانییە، بۆ تاوتوێی هەوڵەكانی بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەكان لە بەغدادی پایتەخت" كە  پەیامنێری ئاژانسی هەواڵی عێراقی ئامادەیبوو، رایگەیاند: ئەمڕۆ كۆدەبینەوە بۆ گفتوگۆكردن لەسەر بابەتێكی مەترسیدار كە سنوورە ناوخۆییەكانی تێپەڕاندووە بۆ پێكهێنانی دیاردەیەكی نێودەوڵەتی كە كاریگەری لەسەر عێراق هەیە، كە دیاردەی بەكارهێنان و بازرگانیكردنە بە ماددە هۆشبەرەكان و كارتێكەرە دەروونییەكان.
وتیشی: ئەم دیاردەیە كاریگەری نەرێنی گەورەی هەیە لە هەموو بوارەكاندا تا ئەو ڕادەیەی كە لە دیاردەی تیرۆر كەمتر و مەترسیدارتر نەبووە، كە ئەمەش پێویستی بە هەموومان هەیە بە هەموو هێز و یەكگرتوویییەكەوە، لە ڕێگاكانی ڕووبەڕووبوونەوەی بكۆڵینەوە، وەك پێشتر كە ڕووبەڕووی تیرۆر بوینەوە و شكستمان پێهێنا.
راشیگەیاند: دوای پێكهێنانی لیژنەی كۆنتڕۆڵكردنی ماددە هۆشبەرەكان و كارتێكەرە دەرونیەكان لە پەرلەمان و وەڵامدانەوەمان بۆ پرسی بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەكان لەسەر ئاستی یاسادانان و چاودێری، بۆمان دەركەوت كە ئەم دیاردەیە ئاڵۆزە و پەیوەستە بە زیاتر لە بوارێكەوە لەڕووی هۆكارەكانییەوە لە بڵاوبوونەوەی و كاریگەرییەكانی و ڕێگاكانی بەرەنگاربوونەوەی لە هەمانكاتدا بۆ ئێمە پشتڕاستكراوەتەوە كە بەرەنگاربوونەوەی ئەركێكی گرنگە كە تەنها لە دەسەڵاتی ئاسایش و تەندروستیدا سنووردار نییە، بەڵكو درێژدەبێتەوە بۆ دەوڵەت لەگەڵ هەموو دامەزراوە فەرمی و كۆمەڵایەتیەكان هەریەكەیان بەپێی پسپۆڕی و ڕۆڵی خۆیان.
وتیشی: دەزگا ئەمنییەكانمان بەتایبەتی لە ڕووبەڕووبوونەوەی ئەم دیاردەیە، بە تایبەتی لە ماوەی دوو ساڵی ڕابردوودا لە ڕووی دەستگیركردنی ئەو كەسانەی كە تۆمەتبارن بە تاوانی ماددە هۆشبەرەكان، دەستبەسەرداگرتنی مادەی هۆشبەر، و هاوكاری نێودەوڵەتی، ئاستێكی باشیان پێشكەش كردووە. هەروەها شایەتحاڵی بنیاتنانی ژمارەیەكیش بووین لە ناوەندەكانی چارەسەركردن لە دامەزراوە تەندروستییەكان، هەروەها زیادكردنی بەرنامەكانی هۆشیاری دژی ئەم دیاردەیە.
ئاشكراشیكرد: هێشتا پێویستمان بە هەنگاوی دیكە هەیە كە هاوتا بێت لەگەڵ قەبارە و شێوە و ئاڵۆزی ئەم دیاردەیە، لەوانە: زاڵبوون بەسەر ئاستەنگە جەستەییەكانی بەردەم دامەزراوە ئەمنییەكان و تەندروستییەكان لە بەرەنگاربوونەوەی ئەم دیاردەیە، لەوانەش كەرەستەی پێشكەوتوو و پێداویستییەكان بۆ بنیاتنانی دامەزراوەكانی ئەمنی و تەندروستی و  ئەوانی تر، هەروەها هاوكاری جددی لە نێوان دامەزراوە جیاوازەكانی پەیوەندیدار بە بەرەنگاربوونەوەی دیاردەكە، وەك ئاڵوگۆڕی زانیاری، تواناكان و هتد، و بەرزكردنەوەی كاری هەواڵگری، هەروەها بەرنامەی سەركەوتوو و پێشكەوتوو لە بوارەكانی كۆمەڵایەتی و خوێندن و پەروەردەیی.
جەختیشیكردەوە: لە گرنگی دابینكردنی دەرمانی متمانەپێكراو و بەرنامەی دەروونناسی پێشكەوتوو، و دەستەبەركردنی هاوكارییە نێودەوڵەتییە گونجاوەكان، هەروەها جێبەجێكردنی هەموو ئەو بڕیارانەی كە لەلایەن دەستەی باڵای هەماهەنگی نێوان پارێزگاكانەوە دەركراون بۆ بەرەنگاربوونەوەی دیاردەی ماددە هۆشبەرەكان، جگە لە میدیا و كۆمەڵگا، دامەزراوەكان كە ڕۆڵی زیاتر دەگێڕن لە ڕووبەڕووبوونەوەی دیاردەكە، هەروەها پێداچوونەوە بە یاسا پەیوەندیدارەكاندا، و ئەمەش ئەوەیە كە لیژنەكەمان لە ئێستادا ئەنجامی دەدات، و هەنگاوی دیكە كە بەرەكەمان بەهێزتر دەكات لە دژی ئەم دیاردەیە.
ئاماژەی بەوەشكرد: پێویستمان بە ڕاشكاوی و كراوەیی هەیە بۆ گەیشتن بە چارەسەرێك كە نزیكمان بكاتەوە لە گەیشتن بە ئامانجەكانمان لە ڕووبەڕووبوونەوەی ئەم بەڵا ژەهراوییە لە ڕێگەی ئامانجی سەرەكی ئەم كۆنفرانسە، كە بریتییە لە گفتوگۆكردن لەسەر ڕۆڵی پارێزگای بەغداد و پێكهاتە پەیوەندیدارەكان لە ڕووبەڕووبوونەوەدا، ئەم دیاردەیە لەسەر بنەمای ئەرك و دەسەڵات و دەرفەت و تەحەددیاتەكانیان دامەزراوە.
هیواشی خواست، بگەن بە چارەسەری كارپێكراو لە ڕێگەی هەوڵی هەموو لایەك لەو كارەی كە بە گەورەترین و گرنگترین ئەرك دادەنرێت كە بە هەموومان سپێردراوە، چونكە بە سەركەوتنمان لە تێكشكاندنی ئەم دیاردەیە، گەرەنتی عێراقێكی سەلامەت و تەندروست دەكەین كە دوور بێت لە هەموو بەڵایەك.