ڕاوێژكاری سەرۆك وەزیران زیادبوونی جگە لەداهاتی نەوتی بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو ڕادەگەیەنێت

بەغدا - INA-  نەسار حاج
ئەمڕۆ یەكشەممە ڕاوێژكاری سەرۆك وەزیران بۆ كاروباری دارایی مەزهەر محەمەد ساڵح، زیادبوونی جگە لەداهاتی نەوتی بە بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو ڕاگەیاند، هاوكات ئاماژەی بە دوو هۆكار كرد كە بەشداربوون لە زۆرترین داهات.
ساڵح بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی ڕاگەیاند: پێشاندەری ئەرێنی بەرجەستە لە زیادبوونی جگە لەداهاتی نەوتی بۆ ساڵی 2024 بە بەراورد بە ساڵانی پێشوو، كە گەیشتە ئاستێكی پێوانەیی.
ڕوونیشی كردەوە:  كە گەشەپێدانی داهاتی نەوت و جگە لەنەوتی (لە ئاستی نیوە ساڵانەدا) لە نێوان ساڵانی 2023 تا 2024 گەشەیەكی جیاوازی لە داهاتەكاندا بە گشتی، و جگە لەداهاتە نەوتییەكان بەتایبەتی نیشانداوە، وەك داتای دیجیتاڵی دارایی بەردەست و ئاماژەی بە ئاستی بەرجەستەی داهاتی دارایی كردووە،ئاماژەی بەوەشكرد : داهاتی نەوتی (نیوە ساڵانە) بۆ ساڵی 2023 53.88 ترلیۆن دینار بووە، لەكاتێكدا جگە لە داهاتی نەوت نزیكەی 0.42 ترلیۆن دینار بووە (لە ماوەی شەش مانگی هەمان ساڵی 2023).
ڕاشیگەیاندووە : داهاتی نەوت لە نیوەی یەكەمی ساڵی 2024 58.80 ترلیۆن دینار بووە، هاوكات جگە لەداهاتی  نەوت زیادی كردووە (لە كۆتایی نیوەی یەكەمی ساڵی 2024) گەیشتووەتە 7.18 ترلیۆن دینار،هەروەها وتی: ئەمە پێشكەوتنێكی گەورەیە لە توانا داراییە گشتییەكان لە ماوەی ئەمساڵدا بۆ ئەوەی زۆرترین سەرچاوەكانی لە سەرچاوە نانەوتییەكانەوە وەربگرێت، ئاماژەی بەوەشكرد، ئەمانە ڕەوتی ڕوونن كە ڕێڕەوی پراكتیكی خۆیان گرتۆتەبەر، بە پلەی یەكەم پشت بە نوێیەك دەبەستن و نزیكبوونەوە لە چاكسازییەكانی باج (بە شێوەی ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆی خۆیان).
ساڵح ووتیشی: پەرەسەندنی ئەرێنی لە جگە لەداهاتە نەوتییەكان بۆ دوو هۆكاری گرنگ دەگەڕێتەوە یەكەمیان: بەكارهێنانی بەرفراوانی سیاسەتەكانی حكومەت لە بواری چاكسازیی دارایی گشتی (لە ڕووی ڕێكخراوەیی و ڕێكارەوە) لە ڕێگەی ڕێڕەوێكەوە كە لەگەڵ پرەنسیپی زۆرترینی نا-نەوتییدا یەكدەگرێتەوە،داهاتی نەوت كە لە ڕێبازی حكومەتدا بۆ چاكسازی دارایی دیاری كراوە، كە داوای بەرزكردنەوەی بەشداریكردن دەكات  و جگە لەداهاتی نەوت گەیشتووەتە 20%ی كۆی داهاتی ساڵانە، بە بەراورد بە ڕێژەی كەمی پێشوو.
هەورەها وتیشی : سەرەتای ئەمساڵ ئەنجومەنی وەزیران ٨8پاكێجی نوێی بۆ چاكسازی لە سیستەمی باج لە وڵاتدا پەسەند كرد، بە سەركردایەتی پرەنسیپی فراوانكردنی بنەماكانی باج، بەتایبەتی ئەوانەی كە لە ژمێریاری ساڵانەی باجدا شاراوەن، خۆدزینەوە، یان پشتگوێخراون، بەو پێیەی تا ئێستا دوو پاكێج خراوەتە بازاڕەوە،باقی پاكێجەكان بە ڕێككەوت و وردە وردە لە چوارچێوەی سیاسەتی چاكسازی حكومەت لە بواری دارایی و زۆرترین سەرچاوەی دەوڵەت لە سەرچاوەكانی داهات و سامانی دەرەوەی كەرتی نەوتەوە دەخرێنە بازاڕەوە.
ئاماژەی بەوەشكرد : فاكتەری دووەم: لە گرنگی جێبەجێكردنی پرۆسەكانی حوكمڕانی ئەلیكترۆنیەوە سەرچاوە دەگرێت، بەتایبەتی پێشكەوتنی جددی لە جێبەجێكردنی سیستەمی خزمەتگوزارییە دیجیتاڵییەكان بە هاوكاری و هاوكاری تەكنیكی و ڕێكخراوەیی كە لەگەڵ ئۆرگان و دامەزراوە دارایی و بازرگانییەكانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكان پێشكەش دەكرێت.
هەروەها وتیشی : پەسەندكردنی ئەپڵیكەیشنی دیجیتاڵی لە دەروازە سنوورییەكان و شوێنە گومرگییەكان، كە هەنگاوی گرنگی لە پرۆسەكانی وردبینی و خەمڵاندندا ناوە، جگە لە فراوانكردنی بازنەی گومرگی دیجیتاڵی و كۆكردنەوەی باجی پەیوەست بە پارەدانی ئەلیكترۆنی، كاری كرد بۆ ئەوەی زۆرترین سەرچاوەداراییەكانی جگە لە نەوت و كۆنترۆڵكردنی ڕۆیشتنی پارەكان بۆ بەرژەوەندی گەنجینەكان، ئەمەش شتێكە كەدەستی كرد بەیەكخستنی رێكارەكانی جێبەجێكردنی حسابی یەكگرتوو و خەزێنە و سەپاندنی بەرزەفتی، لەسەر ڕۆیشتنی پارە لەدارایی گشتی فیدراڵی لە هەمان كاتدا.