(INA) فایلی پڕۆژەکانی وەبەرهێنانی غاز لە باشوور دەکاتەوە

به‌غدا-INA
ئەمڕۆ دووشەممە، وەزارەتی نەوت وردەکاریی پڕۆژەکانی وەبەرهێنانی غازی لە باشووری عێراق و تواناکانی کارپێکردنیان و وادەی تەواوکردنیان خستە بواری جێبەجێکردنەوە بۆ گەیشتن بە ڕێژەی "سفر"ی غازی سووتاوی لە ماوەی پێنج ساڵی داهاتوودا، هاوکات تیشکی خستە سەر گەشەی یەکگرتووی غاز پڕۆژەیەک لە ژێر دەستی کۆمپانیای تۆتال ئینێرجیدایە، کە لە ئێستادا بە "بەهێزترین" وەسفی کردووە.
یاریدەدەری بەڕێوەبەری گشتی کۆمپانیای غازی باشوور بۆ کاروباری تەکنیکی، مەجید ئەلشەواف لە چاوپێکەوتنێکدا له‌گه‌ڵ ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)  ڕایگەیاند: فایلی غاز بە یەکێک لەو فایلە زۆر گرنگانە دادەنرێت کە لەژێر چاوی سەرۆکوەزیران و وەزیری نەوت و کادیرانی وەزارەتی نەوتی عێراقه‌، وتی" بڕی غاز “ وەبەرهێنان بەردەوامه‌ لە زیادبوون، ئامانجیش ئەوەیە لە ماوەی پێنج ساڵی داهاتوودا بگاتە سفر سووتانی غاز”.
ڕوونیشی کردەوە: وەبەرهێنان لە ڕێگەی چەند پڕۆژەیەکەوە دەکرێت، کە لە ئێستادا هەندێکیان پڕۆژە یان کارگەی هەنووکەیی دەڤەری باشووری بەسرەن، هەروەها تواناکانی بەرهەمهێنان بەرز کراونەتەوە و پەرەیان پێدراوە سەبارەت بە پڕۆژەکانی داهاتوو، ئەوانیش دابەش کراون بەسەر سێ یان چوار پڕۆژە کە لە قۆناغی جێبەجێکردندان، لە قۆناغی دیزاینی ئەندازیاریدا، یان لە قۆناغی گرێبەستکردندان، وبەهێزترین پڕۆژە لە ئێستادا پڕۆژەی گەشەپێدانی غازی یەکگرتووە كه‌له‌لایه‌ن كۆمپانیای تۆتاڵ جێبه‌جێ ده‌كرێت"
سه‌باره‌ت به‌ ڕێژەی بەرزی وەبەرهێنانی غازی پەیوەندیدار، ئەلشەواف وتی: دامەزراوە ڕووکارەکانی ئێستا دامەزراوەی کۆن بوون کە لە ناوەڕاستی حەفتاکانی سەدەی ڕابردوودا دروستکراون، به‌ڵام لە ڕێگەی پڕۆژە و وەبەرهێنانەوە لەماوه‌ی ساڵانی ١٠ و ٥ی رابڕدوو پەرەیان پێدراوە و مۆدێرن کراون ساڵ."
ئاماژەی بەوەشکرد: لە ئەنجامدا توانای بەرهەمهێنان و وەبەرهێنانی ئەو شتانەمان بەدەستهێناوە کە لە کێڵگە نەوتییەکانی هەرێمی باشووردا دەسوتێنرا، کە بریتین لە باکوری ڕومێلە و باشووری ڕومێلە و ڕۆژئاوای قورنە/1 و کێڵگەی زوبەیر. ئەمەش لە زیادکردنی ئاسانکاری و وێستگەی پاڵەپەستۆی زیاترەوە سەرچاوە دەگرێت، چونکە وەبەرهێنان لە غازدا پرۆسەیەکی ئاسان نییە، دەبێت پارە خەرج بکرێت و بهێنرێتە ناو کۆمپرێسەر و بەرزکەرەوەی پەستانەوە، ئەگەر غازەکە ترش بێت، دەبێت چارەسەر بکرێت بۆ ئەوەی گونجاو بێت بۆ بەکارهێنان لە وێستگەکانی کارەبادا”.
یاریدەدەری بەڕێوەبەری گشتی کۆمپانیای غازی باشوور بۆ کاروباری تەکنیکی لە درێژەی قسەکانیدا وتی: “هەموو ئەمانە لە ماوەی پێشوودا بە ئەنجام گەیشتوون، هەر بۆیە ئێستا کۆمپانیای غازی باشوور ئەگەری وەبەرهێنان یان بەرزکردنەوەی توانای بەرهەمهێنانی لەم ماوەیەدا هەیە”.
سەبارەت بە وادەی دەستپێکردنی بەرهەمهێنانی غاز لەلایەن کۆمپانیا نوێیەکانەوە، ئەلشەواف وتی: یەکێک لە پڕۆژەکان پڕۆژەی گەشەپێدانی غازی یەکگرتووە کە لەلایەن کۆمپانیای تۆتالەوە دیاری کراوە، و بڕی ئەو غازەی کە ئەم پڕۆژەیە ئامانجی کردووە 600 ملیۆن پێ سێجا ستانداردە دوو قۆناخ بە ئامانجگرتنی ٦ کێڵگە، ئەوانیش ئارتاوی و قورنە ڕۆژئاوا/٢ مەجنون، سەبا، تۆبە و له‌حیس، لە دوو قۆناغدا، ٣٠٠ ملیۆن پێ سێجا ستاندارد لە قۆناغی یەکەمدا ئامادە دەبێت بۆ ئەوەی لە مانگی تشرینی دووەمی ٢٠٢٧ بچێتە بواری جێبەجێکردنەوە، و لە قۆناغی دووەم 300 ملیۆن پێی سێجا ستاندارد دوای 3 ساڵ وەبەرهێنان دەکرێت، و لە ساڵی 2030 ئامادە دەبێت بۆ کارکردن”.
هه‌روه‌ها وتی" لەم قۆناغەدا، لە ئێستاوە تا ساڵی 2028، پڕۆژە هەیە بۆ خێراکردنی وەبەرهێنانی غاز، و دەکرێت بۆ ئێمە گەورەترین بڕی مومکین لەم غازە وەبەرهێنان بکەین تاوەکو دامەزراوە ڕووکارەکان لەلایەن تۆتالەوە تەواو دەکرێن لەڕێگەی پڕۆژەی گەشەی یەکگرتووی غازەوە ، کە بڕی 50 ملیۆن پێ سێجا وەبەرهێنان دەکات.
ئاماژەی بەوەشکرد" خێراکردنی وەبەرهێنانی غاز لەم ماوەیەدا لەلایەن کۆمپانیایەکی غازەوە لەڕێگەی دامەزراوەکانی غازی بەسرە، (کە) بەشێک لە غازی مەجنون کە ئێستا لەڕێگەی سیستەمی گرتنی شلە لە ڕیشاڵی باکوردا دەسوتێت وەبەرهێنراوە و ئامادەکراوە بۆکۆمپانیای بەسرە غاز وەبەرهێنانی بۆ دەکرێت.
شەواف لە کۆتایی قسەکانیدا وتی: پڕۆژەی دووەم کە لە قۆناغی دروستکردندایە، پڕۆژەی ناسریە، کە غازی کێڵگەی ناسریە و کێڵگەی غەرەف بە توانای ٢٠٠ ملیۆن پێ سێجا ستاندارد دەقۆزێتەوە، ئاماژەی بەوەشکرد کەپڕۆژەی دووەم کە لە قۆناغی دروستکردندایە، پڕۆژەی ناسریە کە غازی کێڵگەی ناسریە و کێڵگەی غرەف بە توانای ٢٠٠ ملیۆن پێ سێجا ستاندارد دەقۆزێتەوە. هه‌روه‌ها ڕێژەی تەواوبوونی پڕۆژەکە گەیشتووەتە ٦٠% و لە ساڵی داهاتوودا دەچێتە بواری جێبەجێکردنەوە.