ڕاوێژکارێكی حکومەت: سەرۆک وه‌زیران ناوچه‌كه بەرەو گەشەپێدان برد
سیاسی
- 28-05-2024, 12:46
به‌غدا-INA - محمد التلبی
ئەمڕۆ سێشەممە، حسێن عەللاوی، ڕاوێژکاری سەرۆکی ئه‌نجوومه‌نی وەزیران ڕایگەیاند، محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکی ئه‌نجوومه‌نی وەزیران، ناوچەکە بەرەو گەشەسەندن بردووە، هاوکات ئاماژەی بەوەدا کە خواستی نێودەوڵەتی بۆ بەشداریکردن لە ڕێگای گەشەپێدان یەکێکە لە ئەنجامە دیپلۆماسییەکانی سەرۆک وەزیران .
عەللاوی بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA )ی ڕاگەیاند" ئەو شاندەی بە سەرۆکایەتی محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکی ئه‌نجوومه‌نی وەزیران سەردانی کۆماری ئیسلامی ئێران دەکەن بۆ ئەوەی بە ناوی حکومەتی عێراق و گەلی عێراقەوە سەرەخۆشی بکەن، بەڵگەیە لەسەر قووڵایی پەیوەندی نێوان عێراق و ئێران”.
هه‌روه‌ها وتی" سەرۆک وەزیران لە لایەن سه‌ید عەلی خامنەیی ڕێبەری مەزنی کۆماری ئیسلامی ئێرانەوە پێشوازییەکی گەرمی لێکرا و وەفدی حکوومەتی ئێران بە پێشوازییەکی گه‌رمه‌وه پێشوازییان لە شاندی سەرۆک وەزیرانی عێراق کرد. ئەمەش ئاماژەیە بۆ قووڵایی پەیوەندی سەقامگیری نێوان عێراق و کۆماری ئیسلامی ئێران وله‌داهاتوودا”.
ڕوونیشیکردەوە" قووڵایی پەیوەندییەکانی عێراق و ئێران دەگەڕێتەوە بۆ پەیوەندیی مێژوویی و جوگرافی، بەرژەوەندیی ستراتیژی هاوبه‌ش، هەروەها بۆ قووڵی پەیوەندییە کۆمەڵایەتی و کولتووری و ئایینییەکان ده‌گه‌رێته‌وه، کەده‌بێته هۆی دروستكردنی ئایندەیەکی سەقامگیر و خۆشگوزەران لەگەڵ عێراقدا له‌داهاتوودا.
عەللاوی گوتی" حکومەتی عێراق لەگەڵ هەر شەش وڵاتی جوگرافیای دراوسێ کاردەکات بۆ پەرەپێدانی بەرژەوەندییە نیشتمانییەکانی عێراق لەگەڵ هەر شەش وڵاتی دراوسێ، دیارترینیان ئێران و شانشینی عه‌ره‌بستانی سعودیە و هەروەها سوریا و ئوردن و دەوڵەتی کوەیت و هەر ئەمەشە وای لە عێراق دەکات هەنگاو بنێن بەرەو جێبەجێکردنی به‌رنامه‌ی حکومەت لە لایەک، و ئەولەویەت و بایه‌خدان به‌دیپلۆماسی بەرهەمدار کە بیرۆكه‌ی سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌ی عێراق له‌سه‌ری دامه‌زراوه.”
ئاماژەی بەوەشکرد" ئاسایشی ناوچەکە و گەشەپێدان و گفتوگۆی ناوچەیی لە ئەولەویەتە بنەڕەتییەکانی محەمەد شیاع سودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراقه، بەرەو سەقامگیری ناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و هەروەها ناوچەی عەرەبی و کەنداو و هەموو شتێکی پەیوەست بە ڕۆژئاوای ئاسیا، بۆیە ئەمەیە وایکردووە ئەم بازنە جوگرافیانەی سیاسەتی ناوچەیی عێراق لەسەر بنەمای بەرژەوەندییە نیشتمانییەکان بنیات بنێن، کە دیالۆگێکی ناوچەیی دادەمەزرێنێت و دەبێتە هۆی گواستنەوەی ناوچەکە، دوای ٤٠ ساڵ لە ململانێ و شەڕەکان، بۆ گفتوگۆ، لەبری ناکۆکی.”
راوێژكاری سه‌رۆكی حكومه‌تی لە درێژەی قسەکانیدا راگه‌یاند" وەڵامێکی گەورە لە لایەن وڵاتانەوە هەیە بۆ پڕۆژەی میتۆدی گەشەپێدان، کە پاڵپشتی و سه‌رنجی گەورەی ناوچەیی و نێودەوڵەتیی وەرگرتووە و ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە ئیرادەیەکی سیاسی بەهێز هەیە بەرەو ئاشتی و سەقامگیری و بەرەو گەشەپێدان هه‌نگاو ده‌نبێت، و ئەمەیە بناغەیەکی بنەڕەتی و بەها ستراتیژییەکانە کە ئێستا دەوڵەتی عێراق لە ئەرکی ناوچەیی خۆیدا و لە داڕشتنی سیاسەتی ناوچەیی خۆی بەرامبەر بە ناوچەکە کار لەسەر دەکات.
ئاماژەی بەوەشکرد" یەکێک لەو بەرنامە سەرەکیانەی کە سەرۆکی وەزیرانی عێراق کاری لەسەر کرد، کۆتاییهێنانە بە دۆسیەی تیرۆر، و جوڵاندنی ناوچەکە بەرەو گەشەپێدان، و ڕێگای گەشەپێدان ئێستا گەیشتووەتە قۆناغی پێشکەوتوو لەڕووی کارکردن لەسەر خاکی عێراق و لە ڕووی داڕشتنی پڕۆژەکە و دانانی پسپۆڕان لە شوێنی گونجاودا، هەروەها دانانی وڵاتان و کۆمپانیاکان لەسەر ڕێڕەوی خۆی وبه‌شداریكردنیان له‌م ڕێگایه به‌رێگای گفتوگۆ سەبارەت بە پڕۆژەکە و گەیشتن بە ئەنجامە جێبەجێکارەکان لە ڕێگەی دامەزراندنی دەستەی هاوبەش بۆ بەڕێوەبردنی ئەم پڕۆژەیە، وسەردانی سەرۆک ئەردۆغان، هەروەها ئامادەبوونی وەزیرانی گواستنەوەی قەتەر و تورکیا و ئیماراتی لە بەغدای پایتەخت و واژۆکردنی ڕێککەوتنی تایبەت لەو بوارەدا به‌شێك بوو له‌ئه‌نجامی ئه‌م ئه‌م هه‌وڵانه.
ئاماژەی بەوەشکرد" رێبازی ئەو وڵاتانەی کە بەشداری ڕێگای گەشەپێدان دەکەن بەشدار دەبن لە پرۆسەی دارایی و وەبەرهێنان و دامەزراندن، ئەمەش یەکێکە لە دەرئەنجامە ستراتیژییەکانی به‌رنامه‌ی حکومەت و کارکردن بۆ گواستنەوەی عێراق بۆ دۆخێکی نوێ وكرانه‌وه‌ی فەزایه‌ك لە دابینکردنی گواستنەوەی نێودەوڵەتی و پەرەپێدانی بازرگانی نێودەوڵەتی و پرسی پێکدادانی ئابوورییە نوێیەکان و ئەمەش ئەو راده‌گه‌ینێت کە سەرۆکی ئەنجومەن وەزیران کاری لەسەر دەکات، جگە لە بەندەری گەورەی فاو کە کاڵا و گواستنەوە وەردەگرێت و ڕێگای گەشەپێدانه‌وه ده‌گواسته‌وه”.
له‌كۆتایی دا وتی" کۆمەڵگە ئابوورییە نوێیەکان وا دەکات ناوچه‌كه گواستنەوەی وزە و تۆڕەکانی ئینتەرنێت و گواستنەوەی غاز وه‌ربگرێت و بەم شێوەیەش دۆخی ئابووری ئەو ناوچه‌یه باشتر دەکات کە ئەم خزمەتگوزاری و کاڵا و سەرچاوە سەرەتاییانە بەرهەم دەهێنێت".
