ڕاوێژكاری حكومەت: ڕێوشوێنی حكومەت بۆ زۆرترین داهات و كەمكردنەوەی كورتهێنانی بودجە

بەغدا -  INA- نەسار حاج
ئەمڕۆ شەممە ڕاوێژكاری دارایی سەرۆك وەزیران مەزهەر محەمەد ساڵح، پشتڕاستیكردەوە كە گۆڕاوەكانی خشتە داراییەكان لەگەڵ نەگۆڕەكانی بودجەی سێ قۆڵیدا دەگونجێت، هاوكات ئاماژە بەوە دەكات كە شێوازی خەرجكردن بەشدار دەبێت لە كەمكردنەوەی كورتهێنان.
ساڵح بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی ڕاگەیاند: ڕاگەیاندنی گۆڕاوەكان لە خشتە داراییەكان بۆ ساڵی 2024 بەگوێرەی ئەو نەگۆڕانە بووە كە لە یاسای ژمارە 13ی ساڵی 2023، یاسای بودجەی گشتی فیدراڵی (سێقۆڵی) پەسەندكراون، بەتایبەتی سەبارەت بە میحوەرەكەی كورتهێنانی گریمانەیی كە نزیكەی 64 تریلیۆن دینارە.
ڕوونیشی كردەوە: ڕەوتی گرنگ لە بەڕێوەبردنی بودجەی گشتیدا هەیە، جا چ جگە لە خەرجییە گشتییەكان، بەو پێیەی سەقفی خەرجییەكان گەیشتووەتە 211 ترلیۆن دینار، یان داهات و كورتهێنان.
ئاماژەی بەوەشكرد : نرخی نەوت هێشتا زیاترە لە خەمڵاندنەكانیان لە بودجەی سێ قۆڵیدا كە 70 دۆلارە بۆ هەر بەرمیلێك، لەگەڵ ڕێژەی گۆڕانكاری ئەرێنی زیاتر لە 16% لە سەرووی نرخە پەسەندكراوەكەوە، ئێمەش لە ناوەڕاستی ساڵی دارایی نزیك دەبینەوە لە هەمان كاتدا پارێزگاری لە ڕێژەی هەناردەكردن كە لە بودجەدا پەسەند كراوە و بەڕێوەبردنی بەرهەمهێنانی نەوت بە شێوەیەكی كارا و ورد و بەپێی ڕێككەوتنە نێودەوڵەتییەكان لەگەڵ ئۆپێك سەبارەت بە كۆنترۆڵكردنی پشكەكانی بەرهەمهێنان.
ئاماژەی بەوەشكرد :  بەرزەفتێكی بەرز هەیە لە زۆرترین داهاتی غەیرە نەوت، بەتایبەتی داهاتی باج و گومرگ، بەتایبەتی دوای گرتنەبەری ئۆتۆماتیكی و شێوازی سەردەمیانە و تەكنەلۆژیای زانیاری لە هەڵسەنگاندنی باج و گومرگی و خەمڵاندن و كۆكردنەوەدا. 
ئاماژەی بەوەشكرد : هەوڵدان بۆ سەپاندنی بەرزەفت بەسەر خەرجییەكانی كارپێكردن و بەردەوامبوون لە خەرجكردن لەسەریان لە چوارچێوەی كەمترین سنووری قبوڵكراودا، ئەمە جگە لەوەی ئارەزووی بەرزكردنەوەی كارایی خەرجییەكانی وەبەرهێنان و بەڕێوەبردنی سەرجەم پڕۆژە پەسەندكراوەكان، بە مەبەستی دەستەبەركردنی ڕێژەیەكی بەرزی گەشەكردن لە كۆی گشتیدا، بەرهەمی ناوخۆیی بە ڕێژەیەك كە دوو هێندەی ڕێژەی گەشەی دانیشتووان زیاترە، بە دەستپێكردنی بزووتنەوەی پڕۆژەكە نوێ بەبێ دواكەوتن یان وەستان.
جەختی لەوە كردەوە كە شێوەی خەرجییە گشتیەكان بەپێی ئەو خشتانەی ڕاگەیەندراون، بە وردبینی و بابەتیی و خۆپاراستن تایبەتمەندە، ئەمەش بەشدارە لە كەمكردنەوەی پەنابردن بۆ دابینكردنی دارایی كورتهێنانی ڕاستەقینە، تەنانەت لە كاتی پێویستدا، لە ڕێگەی قەرزكردنی ناوخۆیی و ناوەوە سنوورێك كە لە كۆتاییدا لە ڕێژەی ستانداردی نێودەوڵەتی وەرگیراو بۆ دابینكردنی دارایی كورتهێنان زیاتر نەبێت، كە دەكاتە لەسەدا 3ی كۆی گشتی بەرهەمی ناوخۆیی وڵات.