عەوادی: كۆتایی هێنان بە كاری نوێنەرایەتی یونامی لەسەر داوای عێراق و ڕاسپاردەی نەتەوە یەكگرتووەكان بووە

سیاسی
  • 11-05-2024, 14:23
  • +A -A

    بەغدا - INA
    ئەمڕۆ شەممە باسم عەوادی وتەبێژی حكومەت پشتڕاستی كردەوە كە كۆتاییهێنان بە كارەكانی نوێنەرایەتی یونامی لەسەر داوای عێراق و ڕاسپاردەیەكی نەتەوە یەكگرتووەكان بووە، ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی ئەم بڕیارە لەگەڵ دیدگای حكومەت لەم دۆسیەدا یەكدەگرێتەوە.
    عەوادی بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی ڕاگەیاند: عێراق وڵاتێكی خاوەن سەروەرە و لەو قەیران و داڕمانانەی كە لە ئەنجامی چەندین شەڕەوە بەسەریدا هاتوون و چاك بووەتەوە، ئێستاش ڕۆڵێكی سەرەكیی سەرەكی لە ناوچەكەدا دەگێڕێت، یونامی بە لەبەرچاوگرتنی سەقامگیری لە حوكمڕانی و سیستەمی دیموكراسیدا، ئەنجومەنی ئاسایش بڕیاریدا لیژنەیەكی پێداچوونەوەی ستراتیژی پێكبهێنێت،ئەم لیژنەیە هەڵسەنگاندنی خۆی بۆ ئەركەكانی نوێنەرایەتی یونامی لە كۆتایی مانگی شوباتی ئەمساڵدا بۆ ئەمینداری گشتی نەتەوە یەكگرتووەكان، هەروەها پێویستە ئەنجوومەنی ئاسایش لە مانگی ئایاری ئەمساڵدا بڕیار بدات بەپێی ئەو بڕیارەكەی لەسەر بنەمای ئەوەی عێراق دەیەوێت و ئەو هەڵسەنگاندنەی دەوڵەتی عێراق پێشكەشی دەكات.
    عەوادی ڕوونیشیكردەوە : ئەو تیمە سەربەخۆیەی نەتەوە یەكگرتووەكان كە لەلایەن ئەنجومەنی ئاسایشەوە نێردراوە، بە سەرۆكایەتی ڤۆڵكەری ئەڵمانی، بۆ لێكۆڵینەوە لە واقیعی كارەكانی یونامی، هەروەها گەیشتنە ئەنجامێك، ئەویش كۆتاییهێنانە بە ئەركی یونامی، بەو مانایەی كە لەگەڵ ئێمەدا دەگونجێت دیدگای حكومەت لەم دۆسیەیەدا،جەختی لەوە كردەوە كە بڕیارەكەی عێراق لەگەڵ دەقی ڕاسپاردەكاندا هاوتەریبە، وەك چۆن عێراق پێشبینی دەكات ئەركەكانی لە كۆتایی ساڵی 2025دا تەواو بكات.
    ئاماژەی بەوەشكرد : ئەمە ئاماژەیە بۆ ئەوەی كە داواكارییەكەی حكومەتی عێراق لەسەر بنەمای تێگەیشتنی قووڵی بووە لە ڕاستییەكان لەسەر زەوی و ئەو پێشهاتە ئەرێنییانەی بەدەستی هێناوە، هەروەها تێگەیشتنی سیاسی پێشكەوتووی بۆ ئەوەی ئەم قۆناغە چی دەوێت بۆ بەهێزكردنی كاری دامەزراوە نیشتمانییەكان، پێدانی ڕۆڵی تەواوی خۆیان كەعێراق و نەتەوە یەكگرتووەكان (پێشنیاری داخستنیان كردووە) داواكارییەكە عێراقی بووە و ڕاسپاردەكە نێودەوڵەتی بووە، و هیچ برَینێكی بە هیچ شێوەیەك نییە، بەڵكو بە پێچەوانە تەنها ناتەبایییەكی كەم لە ماوەی ئینتقالی لە ماوەی داخستنەكەدا (ئایا دوو ساڵ یان ساڵ و نیوێكە) و جێگەی گفتوگۆیە لە نێوان ئێمە و نەتەوە یەكگرتووەكاندا.
    ناوبراو لە درێژەی قسەكانیدا : حكومەتی عێراق دەستیكرد بە دەستپێشخەری بۆ چارەسەركردنی ئەو كێشە سیاسیانەی كە بەشێك بوون لە ئەركە سیاسییەكانی نوێنەرایەتییەكە، وەك كێشەی سنووری لەگەڵ ئێران و توركیا و باقی وڵاتانی دراوسێ و ئاماژەی بەوەشكرد حكومەت ڕێككەوتنی گرنگی ئەنجامدا لەم بوارەدا لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و سەركەوتوو بوون لە بەڕێوەبردنی دۆسیە هەستیارەكانی ناوخۆ، وەك دۆسیەی كەركوك، پەیوەندی لەگەڵ هەرێم، و دۆسیە سیاسییەكانی تر.
    ئاماژەی بەوەشكرد: دۆسیە گرنگەكان هەن كە عێراق داوای پاڵپشتی تەكنیكی لە نەتەوە یەكگرتووەكان دەكات، وەك دۆسیەی هەڵبژاردن، بەڵام ئەمە پێویست ناكات بەشێك بێت لە ئەركەكانی نوێنەرایەتی یونامی، بەڵكو پێویست ناكات ئەركێكی تایبەت بێت كە تایبەتە بە هەڵبژاردن، و دەزگا تایبەتمەندەكانی نەتەوە یەكگرتووەكان درێژە بە كارەكانیان دەدەن، لەوانەش ڕێكخراوی مافی مرۆڤ، بەرنامەی نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ پەرەپێدان و ئەوانی تر، سەبارەت بە لایەنی سیاسی، ئاماژەی بەوەدا كە عێراق ڕۆڵی یونامی لە دوو دەیەی ڕابردوودا و هەوڵ و قوربانییە گەورەكانیان لە كارەكانیاندا بە نرخ دەزانێت و عێراقیش ئەم هەوڵانە لەبیر ناكات و لە ویژداندا بە زیندووی دەمێنێتەوە.
     عەوادی جەختی لەوە كردەوە كە: بە پێزانین بۆ ئەو هەوڵانە و هاوتەریب لەگەڵ خواستی ئەنجوومەنی ئاسایش، حكومەتی عێراق كارەكانی لیژنەی باڵای پێداچوونەوەی قبوڵ كرد، و دەستخۆشی لە ڕاپۆرتەكەیان دەكەین، كە لە هەڵسەنگاندنی گەشەپێدان كە لە عێراقدا ڕوودەدات، هەروەها لەگەڵ ئەوان هاوڕاین لەسەر بنەمای كۆتاییهێنان بە ئەركەكانی نوێنەرایەتییەكە بە لەبەرچاوگرتنی بوژانەوە و سەقامگیری عێراق.
    عەوادی ئاماژەی بەوەدا كە دەبێت قوربانیدانەكانی یونامی ستایش بكرێت، سەرەتا لە سێرجیۆ دیمێلۆوە دەست پێدەكات كە لە ساڵی 2003كوژرا و تا جێنین پلاسخارت.