وەزیری نەوت: توانای دەرهێنانی عێراق لە 5 ملیۆن بەرمیل لە ڕۆژێكدا نزیك دەبێتەوە

بەغدا - INA
ئەمڕۆ هەینی،حەیان عەبدولغەنی، وەزیری نەوت دووپاتی كردەوە كە عێراق نزیكە لە گەیشتن بە توانای دەرهێنانی تا 5 ملیۆن بەرمیل نەوت لە ڕۆژێكدا و وێڕای ئاشكراكردنی قەبارەی ئێستای بەرهەمهێنانی غازیش ڕایگەیاند، عێراق لە پلەی 12ی جیهاندایە لەڕووی قەبارەی یەدەگەكانییەوە، ئاماژە بە بوونی یەدەگی گەورە دەكات، لە ناوچەكانی ڕۆژئاوا، وەزارەت هەوڵدەدات لە ڕێگەی ١٥ بلۆكی گەڕانەوە وەبەرهێنانی تێدا بكات، لە هەمان كاتدا ئاماژە بە دامەزراندنی پڕۆژەكان دەكات بۆ وەبەرهێنانی ٩٠٠ ملیۆن پێ سێجا ستانداردی غاز لە زیقار و بەسرە و میسان، جگە لە ٦٠٠ ملیۆنی دیكە لە ڕێگەی كۆمپانیای تۆتاڵی فەرەنسییەوە.
حەیان عەبدولغەنی بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی INA ڕاگەیاند: پیشەسازی نەوتی عێراق ڕۆڵێكی گرنگ دەگێڕێت لە داڕشتنی ئایندەی ئابووری نیشتمانی، هەروەها بەرپرسیارێتییەكی گەورەی لە ئەستۆدایە لە پاڵپشتیكردنی ئابووری و پێشخستنی بارگرانییەكانی، بەتایبەتی كە بە پلەی یەكەم بنكەی لەسەرە لەسەر نەوت لە نێوان هەوڵە جددی و ڕاستەقینەكان بۆ هەمەچەشنكردنی ئابووری نیشتمانی و سەرچاوەكانی داهاتەكەی ".
ئاماژەی بەوەشكرد، "وەزارەتی نەوت بە هەنگاوی یەكگرتوو نزیك دەبێتەوە بۆ گەیشتن بە توانای دەرهێنانی نەوت كە ڕۆژانە بە 5 ملیۆن بەرمیل مەزەندە دەكرێت لە كەرتی دەرهێناندا، سەرەڕای سنوورداركردنی جددی لەسەر بازاڕەكانی نەوت و سنوورداركردنی پشكەكانی وڵاتانی ئۆپێك بەمەبەستی پشتیوانیكردن". سەقامگیری و هاوسەنگی نرخەكان."
جەختیشی كردەوە، "هەوڵەكانی وەزارەت هاوئاهەنگن لە پیشەسازی غازدا لەسەر میحوەری خولە نوێیەكانی گەڕان و خولەكانی بەرهەمهێنان، و خولەكانی وەبەرهێنانی غازی پەیوەندیدار و سووتاو، هەروەها كاركردن لەسەر خولی پێنجەم و شەشەم بۆ پەچە و پەچەی سنوورییەكان بەردەوامە  لە ناوچەكانی ڕۆژئاوا كە یەدەگی غاز، بە لەبەرچاوگرتنی پێگەی عێراق لە یەدەگی جیهانیدا كە وای لێدەكات لە پلەی ١٢ لە جیهاندا بێت  وە بەهۆی گرنگی غاز لە دابینكردنی پێداویستییە نیشتمانییەكانمان و لە مەلەفی گواستنەوەی وزەدا، بەو پێیەی سووتەمەنی پاكترە بە بەراورد بۆ سووتەمەنی قورس، ئەمە هاوتەریبە لەگەڵ پێشنیارەكانی كۆنفرانسە كەشوهەواكانی ئەم دواییە".
عەبدولغەنی ڕاشیگەیاند، “20 كۆمپانیای نێودەوڵەتی هەن كە بەشداری دەكەن، هیوادارین بازرگانانی عێراقیش بەشدارییان هەبێت لەم خولانەی مۆڵەتدان، ئێمە ئامادەكاری تەواومان هەیە بۆ ئەوەی ئەو كۆمپانیایانە شایستە بكەین بەمەبەستی فراوانكردنی بەشداریكردن لە خولەكاندا، ئەوانیش خۆبژێوی عێراق لە غازدا مسۆگەر دەكات و هاوردەكردنی ڕادەگرێت، ڕەنگە عێراق ڕوو لە وڵاتێكی هەناردەكاری غاز بكات.
وەزیری نەوت ئاماژەی بەوەشكرد، "بەرهەمهێنانی غازی ئێستای عێراق دەگاتە سێ هەزار و 200 ملیۆن پێ سێجا ستاندارد لە ڕۆژێكدا، هەروەها بڕی مەزەندەكراوی وەبەرهێنانی تێدا گەیشتووەتە 62%، و باقی ڕێژەیەكەش كە دەكاتە 38%، بریتییە لە ئێستادا دەسوتێنرێت. حكومەتی ئێستا لە سەرەتای پێكهێنانیەوە ئامانجی وەستاندنی سووتانی غاز لە پێشینەی كارەكانییە داناوە".
ڕوونیشیكردەوە، "گرێبەست كراوە بۆ وەستاندنی سووتاندن و وەبەرهێنانی غاز، لەماوەی چەند ساڵێكی دیكەشدا تەواوی بڕی تەواو دەبێت و سووتانی دەوەستێت. نەخشەڕێگایەكمان داڕشتووە بۆ وەبەرهێنانی بڕە زۆرەكەی. ڕەنگە دوا پرۆژە دوا پرۆژە تەواو بووبێت". ساڵ پڕۆژەی (بەسرە ئەنجی ئال)ە بە توانای ٢٠٠ ملیۆن پێ سێجا ستانداردی غاز." لەگەڵ دەستپێكردنی پێكهێنانی حكومەت كرایەوە، و یەكەیەكی دیكە لە كۆمپانیای غازی بەسرە هەیە بە هەمان توانای لەگەڵ... 200 ملیۆن پێی سێجا ستاندارد، و كاركردنی تاقیكارییەكەی لە نیوەی دووەمی ساڵی ئێستای 2024 دەستپێدەكات.
عەبدولغەنی ڕاشیگەیاند، “گرێبەست و هەوڵەكانی وەزارەت بەردەوامە لە پرۆژەی كۆمپانیای تۆتاڵی فەرەنسی، كە 3 چالاكی سەرەكی لەخۆدەگرێت جگە لە بەرهەمهێنانی نەوت، گرنگترین چالاكیشی وەبەرهێنانی 600 ملیۆن پێ سێجا ستانداردی غازە كە لە ئێستادا تێیدا دەسووتێنرێت 5 كێڵگەی نەوتی: مەجنون، ئەللاهیس، قورنە ڕۆژئاوای ٢، و ئارتاوی” و خشتەكە، و بە دوو قۆناغ جێبەجێ دەكرێت بە ڕێژەی ٣٠٠ ملیۆن پێ سێجا ستاندارد بۆ هەر قۆناغێك، و لە ماوەی ماوەیەكدا تەواو دەبێت لە ٥ ساڵ، ٣ ساڵی یەكەم و دوو ساڵی دووەم”.