ڕاوێژكاری سەرۆك وەزیران: عێراق یەكێكە لە وڵاتانی ناوچەی ئارام لە ڕووی گەڕاندنەوەی قەرزەكانەوە

بەغداد - INA
ئەمڕۆ پێنجشەممە، مەزهەر محەمەد ساڵح ڕاوێژكاری دارایی سەرۆك وەزیران، هۆكاری كەمكردنەوەی تەرخانكردنی ساڵانەی بۆ دانەوەی قەرزی دەرەكی ئاشكرا كرد، و وتیشی: عێراق یەكێكە لە وڵاتانی ناوچەی ئارام لە ڕووی گەڕاندنەوەی قەرزەكانەوە.
ساڵح بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی ڕاگەیاند: بەپێی پێوەرە نێودەوڵەتییەكان لە ئەژماركردنی توانای ئابووریی نیشتمانی بۆ هەڵگرتنی بارگرانی قەرزی دەرەكی، عێراق لەنێو ئەو كۆمەڵە وڵاتانەیە كە لە ناوچەی سەلامەتدان لەڕووی ستانداردی جیهانییەوە بۆ ڕێژەی پشكی قەرزی دەرەكی.
ئاماژەی بەوەشكرد: بەرهەمی گشتیی ناوخۆ، بەپێی خەمڵاندنەكان، لەسەدا 20 تێناپەڕێت، لەكاتێكدا پێوەرە جیهانییەكەی ڕێژەی قەرز بەرامبەر بە بەرهەمی ناوخۆیی ڕێگە بە تا لەسەدا 60 دەدات.
ئاشكراشیكرد: بەهۆی ڕێكوپێكیی عێراق لە پێدانی قەرزە دەرەكییەكانی كە ساڵانە دەبێ بیدات، كە تەنیا نزیكەی 20 ملیار دۆلاری ماوە، تەرخانكردنی ساڵانە بۆ دانەوەی قەرزە دەرەكییەكان لە ڕێگەی تەرخانكردنی بودجەی گشتی فیدراڵیەوە دەستیكردووە بە دابەزینێكی ڕوون و كەمبوونەوەی بڕی قەرزە دەرەكییەكانی كە دەبێ بدرێت ، و ئەمەش لە خشتەكانی بودجەدا ڕەنگدانەوەی هەبووە، ساڵی 2024 سەبارەت بە تەرخانكردنی خەرجییەكانی قەرزی دەرەكی، بە بەراورد بە خشتەكانی بودجە بۆ ساڵی 2023، بە جیاوازی كەمبوونەوە كە ڕەنگە لە یەك ملیار دۆلار زیاتر بێت.
وتیشی: ئەمە لە بەرزی توانای قەرزكردنی عێراق لە دانەوەی قەرزەكانی بە قەرزدەرە دەرەكی و پابەندبوونی بە گەڕاندنەوەی قەرزەكانی لە دوای ڕێككەوتنی یانەكانی پاریسەوە لە ساڵی 2004 تا ئێستا دەردەكەوێت، ئەمانە میكانیزمی تەرخانكردنی دارایی ساڵانەن كە قیست و سوودەكانیان بە شێوەیەكی ڕێكوپێك لە ڕێگەی ساڵانە دەدرێت، ئەمەش بەو مانایەیە كە بۆشایی قەرزەكان ژینگەی دەرەكی بەرەو بچووكبوونەوە دەڕوات و دواتر نزیكە لە نەمان.
رونیشیكردەوە: ڕێككەوتنی یانەی پاریس لە ساڵی 2004 زیاتر لە 100 ملیار دۆلاری لە قەرزی عێراقی پێش ساڵی 1990 دابەزاند، دوای ئەوەی عێراق لەو سەردەمەدا داشكاندنی لەسەر قەرزەكانی بەدەستهێنا كە لەسەدا 80 یان زیاتر بوو، و تەنها كەمێكی كەم لە پاشماوەی ئەو قەرزانە لە دوای ئەوانەی كە ماونەتەوە خشتە كران و ساڵانە بەپێی میكانیزمێكی ژمێریاری ورد و ڕێكوپێك لە لایەن دارایی گشتی و بانكی ناوەندی عێراقەوە خەرج دەكرێت.