سەرۆک وه‌زیران دەستپێکردنەوەی کارەکان و جێبەجێکردنی پڕۆژەی شاری بیسمایە ڕادەگەیەنێت
سیاسی
- 26-02-2024, 16:05
به‌غداـINA
ئەمڕۆ دووشەممە، محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکی ئه‌نجوومه‌نی وەزیران، دەستپێکردنەوەی دەوام و جێبەجێکردنی پڕۆژەی بسمای ڕاگەیاند، لە کاتێکدا جەختی لەوە کردەوە کە گرنگی بە دەنگی گوماناوی یان خیانەتکار نەدرێت، ئاڕاستەی کرد کە ئاستی خزمەتگوزاری پێشکەش بە دانیشتوانی شارەکە بکرێت و پارێزگاری لێ بکرێت.
نووسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆک وەزیران لە ڕاگەیەندراوێکدا کە بۆ ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA) ناردووە ڕایگەیاند: محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکی ئه‌نجوومه‌نی وەزیران سه‌په‌رشتی واژۆکردنی یاداشتێکی لێکتێگەیشتنی نێوان دەسته‌ی وەبەرهێنان و کۆمپانیای هانوهای کۆری کرد بۆ دەستپێکردنەوەی کارکردن له‌پرۆژه‌ی نیشتەجێبوونە شاری بیسمایە، لەمیانی سەردانەکەیدا بۆ شارەکە بەیانی ئەمڕۆ دووشەممە، ئاماژەی بەوەشکرد کە له‌سەردانەکەدا کۆبوونەوەیەک لەگەڵ کۆمەڵێک لە دانیشتوانی شاری بیسمایە سازكرد، و تێیدا سودانی گوێی لە سەرنجەکانیان گرت سەبارەت بەو خزمەتگوزارییانەی پێشکەشکراون و ئاراستەی کردوون، هەروەها ژمارەیەک گرێبه‌ستی فرۆشتنی یەکەکانی خانووبەرەی بەسەر کڕیارە نوێیەکاندا دابەشکرد.
سودانی لە میانی مەراسیمی واژۆکردنیدا جەختی لەوە کردەوە، کە سەردانەکەی بۆ شاری بسمایە لە چوارچێوەی جددی حکومەتدایە لە چارەسەرکردنی کێشەی نیشتەجێبوون بە گشتی، و گرنگیدانی تایبەت بەم پڕۆژەی نیشتەجێبوونە وه‌كو هه‌نگاوێك بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە کە کۆمەڵگاکەمان بەدەستیەوە دەناڵێنێت و ئاماژە بەوەشی كرد کە ئەنجوومەنی وەزیران لە مانگی ته‌شیرینی دووه‌می ساڵی ڕابردوودا ئه‌م پرۆشه‌یه پەسەندی کرد، ئێمە بەردەوام بووین لە تەواوکردنی ٣٠ هەزار یەکەی نیشتەجێبوون لە بیسمایە، و دەسەڵاتمان بە دەسته‌ی وەبەرهێنان دا کە بەدوای سەرچاوەی داراییدا بگەڕێت بە مەبەستی تەواوکردنی ٧٠ هەزار یەکەی نیشتەجێبوونی دیکە.
سه‌رۆكی وه‌زیران ئیمزاکردنی یاداشتنامەی لێکتێگەیشتن بۆ دەستپێکردنەوەی کارەکانی بە هەنگاوێکی گرنگ وەسفکرد، وبه پەیامێکی جددیی هەردوولا بۆ دەستپێکردنەوەی کارەکان و جێبەجێکردنی پڕۆژەکە زانی، وجەختی له‌پابەندبوونی حکومەت بە پاڵپشتیکردنی هەموو هەوڵەکان بۆ جێبەجێکردنی ئەم پڕۆژەیە كرده‌وه، کە یەکێكە له‌و پرۆژانه‌ی کە بۆ خەڵکی خاوه‌ن داهاتی مامناوەندیه.
سودانی پێزانینی خۆی بۆ "کۆمپانیای هانوهای کۆری دەربڕی، کە لە ساڵانی توندوتیژی و ناسەقامگیریی تائیفیدا لە عێراق کاریان کردووە، کە ئه‌مه‌ش وامان لێدەکات پشتیوانی لێبکەین و هەموو ئاستەنگەکانی بەردەمی هه‌ڵیگرین و جەختیشیکردەوە كه‌ئەگەری ئەوەی هه‌ی كه‌کۆمپانیاکە لایەنێک بێت بۆ پڕۆژەکانی تر بۆ ئەوەی قەناعەت بە توانا و جددییەکەی لە کارکردندا هەبێت.
سه‌رۆكی ئه‌نجوومه‌نی وه‌زیران هەوڵەکانی کۆمپانیای هانوهای کۆری و تواناکانی کە سەریهەڵداوە لە جێبەجێکردنی ئەم پڕۆژەیە بە تایبەتمەندی و کوالیتی و بە پێی پلانی هاوچەرخ کە هەموو پێداویستییەکانی هاووڵاتی دابین دەکات بەرز نرخاند و ئاماژەی بەوەدا کە کۆمپانیاکە دەرفەتی ئەوەی هەیە و ئامادەیە لە عێراق بۆ جێبه‌جێكردنی پڕۆژەی نیشتەجێبوونی تر.
ئاماژەی بەوەشکرد كه‌کۆمپانیاکە مێژوویەکی کارکردنی هەبووە کە لە ساڵی ٢٠١٢ەوە درێژبووەتەوە، لەو ماوەیەدا ئەزموونی لە مامەڵەکردن لەگەڵ دامودەزگاکانی دەوڵەت و ئاشنابوونی بە یاساکان بەدەستهێناوە، ئه‌م دەرفەته لەبەردەستی کۆمپانیایه‌كانی تر نه‌بووه بێن وله ناو بازاڕی عێراقدا كار بكه‌ن، ڕوونیشی کردەوە کە حکومەت پلانی بۆ زۆرێک لە پڕۆژەکان لەسەر ئاستی شارە نیشتەجێبوونەکانی بەغدا و پارێزگاکان داڕشتووە.
سودانی له‌درێژەی قسەکانیدا وتی" ئەم پلان و میتۆدۆلۆژییە بە ئامانجێک دادەنرێت بۆ چارەسەرکردنی کێشەی نیشتەجێبوون و درووستکردنی هەلی کار و پلاندانان بۆ دامەزراندنی کارگەکان کە کەرەستەی بیناسازی بۆ پڕۆژەکانی نیشتەجێبوون دابین دەکەن، ئاماژەی بەوەشکرد" كه‌دوێنێ لەگەڵ بازرگانان و کۆمپانیاکان و عێراقییەکان کەرتی تایبەت کۆبووینەوە، بۆ هاندانی ئەوان و تێپەڕاندنی هەموو ئەو بەربەستانەی کە ڕێگری لە جێبەجێکردنی کارگە و تاقیگەکانی کەرەستەی بیناسازی ده‌كه‌ن.
سودانی هیوای خۆی دەربڕی کە ئەم کارگانە بوونیان هەبێت و بە زووترین کات کاربکەن بۆ دابینکردنی پێویستی بازاڕی ناوخۆیی بۆ کەرەستەی بیناسازی، ئاماژەی بەوەشکرد کە پرۆژەی شاری بیسمایە کە بە نزیکەی ٢٠ هەزار یەکەی نیشته‌جێبوونه له‌لایه‌ن هاووڵاتییانه‌وه كار بۆكراوه و تەواو بووە، و جێگای بایه‌خی سه‌ره‌ۆكی حكومه‌ته، و ئێمە پشتگیری لە دەسته‌ی وه‌به‌ر‌هێنانی نیشتمانی دەکەین بۆ دەستەبەرکردنی هەموو پێداویستییەکان بۆ دەستپێکردنەوەی کارکردن لەوێ.
دووپاتیشی کردەوە كه‌سیاسەتی حکومەت پاڵپشتی کەرتی تایبەتی ناوخۆیی و دەرەکییە، لە چەند بوارێکدا، هاوکات پاڵپشتی کەرتی تایبەتیش دەکەین لەسەر ئاستی یاسادانان، بە هاوکاری دەسەڵاتی یاسادانان و لیژنەی وەبەرهێنانی پەرلەمانی، جگە لە بڕیارەکان کە دەتوانرێت لە ئەنجومەنی وەزیران و ئەنجومەنی وەزیران بۆ ئابووری بدرێن، جەختیشی لەوە کردەوە کە ده‌سته‌ی وەبەرهێنان بەڕێوەبردنی ئەم مەلەفەیە له‌ئه‌ستۆیه‌دایه، چ لەم پڕۆژەیەدا بێت یان لە پرۆژەیەکی تردا، و هیوادارین ئاسانکاری زیاتر و کراوەیی و لابردنی ئاستەنگەکان بۆ وەبەرهێنەر بكرێن.
وتی "هەندێک لە دەزگاکانی ڕێکخستنی بەشدارییان کردووە لە دروستکردنی حاڵەتێکی دوودڵی و ترس و بێبڕیاربوون، ڕێنماییەکانمان بەردەوامن بۆیان بە مەبەستی پاڵنانی ئەم ڕەوتانە بۆ دواوە کە کارەکانی دەسته‌ی وەبەرهێنان سنووردار دەکەن، ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە هەموو کەسێک پێشبڕکێ دەکات بۆ ڕاکێشانی کەرتی تایبەت بۆ وڵاتەکەیان، و نابێت گرنگی بە دەنگی گوماناوی یان خیانەتکار بدەین، چونکە ئامانجی وەستاندنی چەرخی ئاوەدانکردنەوە و گەشەپێدانە.
سه‌رۆك وه‌زیران ڕوونیشیکردەوە" كه‌دەوڵەت ناتوانێت بەردەوام بێت لە کارکردن لەسەر بنەمای داهاتی نەوت، هەروەها هیچ بژاردەیەکی ترمان نییە جگە لە پاڵپشتیکردنی کەرتی تایبەت لەڕووی دارایی و تەکنیکی بەتوانا، وئاڕاستەیكرد بۆ پاراستنی ئاستی خزمەتگوزارییەکانی پێشکەش به دانیشتوانی شارەکە ده‌كرێن.
هه‌روه‌ها دووپاتیشی کردەوە كه‌تیمی بەدواداچوون لە دیوانی سەرۆکایەتی حکومەت لەسەر تێبینی هاووڵاتیان سەبارەت بە کارپێکردنی کۆمپانیا خزمەتگوزارییەکان، دامەزراوە پەروەردەییەکان، یان کۆنتڕۆڵەکان، تەنانەت میکانیزمی پێدانی بڕی یەکەکانی نیشتەجێبوون، دەبێت ئەو گرفتانەی پەیوەستن بەو تێبینیانە چارەسەر بکرێن، و لە دوای خۆی نەهێڵرێتەوە چونکە کاریگەری نەرێنی لەسەر شارەکە هەیە، سودانی متمانەبوونی خۆی بە هەوڵەکانی کارمەندانی دەسته‌ی وەبەرهێنان و تواناکانیان لەم پڕۆژەیە یان پڕۆژەکانی تردا ده‌ربڕی.
