بەغدا - INA
بەڕێوەبەرایەتی كاروباری ماددە هۆشبەرەكان و ماددە دەروونییەكان لە وەزارەتی ناوخۆ، ئەمڕۆ یەكشەممە دەستگیركردنی 567 كەس كە لە سەرەتای ئەمساڵەوە تێوەگلاون لە تاوانی ماددە هۆشبەرەكان ڕاگەیاند، هاوكات وردەكاریی دەستگیركردنی داواكراوەكەی كە حجی ناسراوە لە بیابانی سەماوە.
بەڕێوەبەری ڕاگەیاندنی بەڕێوەبەرایەتییەكە حسێن تەمیمی بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی ڕاگەیاند: كارەكانی بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەكان لە ماوەی ساڵی ڕابردوو و ساڵی ئێستادا لە كاری پۆلیسەوە گۆڕاوە بۆ كاری هەواڵگری، وەك بەڕێوەبەرایەتی گشتی ماددە هۆشبەرەكان و ماددە دەروونییەكان كاروبارەكان بە شێوەیەكی شەخسی و ڕاستەوخۆ پەیوەست بوون بە وەزیری ناوخۆ، عەبدولئەمیر شمری، كە سەرپەرشتی دەكات لە سەر هەموو ئەو ئۆپەراسیۆنە ئەمنییە چالاكانەی كە دژی بازرگانانی ماددە هۆشبەرەكان ئەنجام دەدرێن، ئاماژەی بەوەشكرد كە لە سەرەتای ئەمساڵەوە تا ئەمڕۆ 567 كەس بەشدارن لە ماددە هۆشبەرەكان تاوانەكان دەستگیر كراون.
ئاماژەی بەوەشكرد : بڕیاری دادوەری لە دژی 183 سزادراوی تاوانی ماددە هۆشبەرەكان دەرچووە، ئاماژەی بەوەشكرد : لە سەرەتای ئەمساڵەوە دەست بەسەر 64 كیلۆگرام مادەی هۆشبەری جۆراوجۆردا گیراوە.
سەبارەت بە ئاماری ساڵی 2023 تەمیمی جەختی لەوە كردەوە كە بەڕێوەبەرایەتی گشتی كاروباری ماددە هۆشبەرەكان لە ماوەی ساڵی 2023شەو و ڕۆژ بە هەوڵێكی ناوازە كاریان كردووە و تا ئێستاش ماندوو نەناسە و بە درێژایی ڕۆژ لە ماوەی 24 كاتژمێردا، ئاماژەی بەوەشكرد كە “نزیكەی ٤ تۆن جۆرەها ماددەی هۆشبەر لە ماوەی ساڵی 2023دا دەست بەسەر ماددە هۆشبەرەكاندا گیرا14 هەزار كەسی بەشداربوو لەم تاوانەدا دەستگیركران و بڕیاری دادوەری لەسەر 49 كەس دەرچوو كە بەشداربوون، تا بە هەڵواسینی كوشتن.
دووپاتیشی كردەوە : ئەم ڕێكارانە بۆ یەكەمجار لە مێژووی عێراقدا ڕوودەدەن كاتێك ساڵی 2023 بەراورد دەكەین لەگەڵ ساڵانی ڕابردوو، جیاوازییەكی گەورە دەبینین لە ڕووی ئەو كەلوپەلانەی دەستیان بەسەردا گیراوە و ئەوانەی كە بەپێی ڕەزامەندییە بنەڕەتییەكانی لەناوچوون بەشی پزیشكی دادوەری و لە ژێر چاودێری ئەنجومەنی باڵای دادوەریدا، ئاماژە بەوە دەكات كە حكومەتی ئێستا گرنگییەكی تایبەتی بە دۆسیەی ماددە هۆشبەرەكان و ماددە دەروونییەكان داوە.
ئاماژەی بەوەشكرد : تاوانی ماددە هۆشبەرەكان تاوانێكی نێودەوڵەتییە و تاوانێكی نێودەوڵەتییە كە تەنها لە عێراقدا سنووردار نییە، و لە زۆربەی وڵاتانی جیهاندا بوونی هەیە و لەگەڵ ئەوەشدا كاتێك كارەكە بەڕاستی جددییە و بە هەوڵێكی هەواڵگری و شێوازی داهێنەرانە بۆ بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەكان ئەنجامەكەی بریتییە لە تێكدان و گەمارۆدانی بە دەستگیركردنی تۆڕە سەرەكییەكانی بەشدار لەم تاوانە ماددە هۆشبەرانەدا و تاوان و لێكۆڵینەوە لە ئەوانەی بەشدارن لە تاوانی ماددە هۆشبەرەكان، ئاماژە بەوە دەكات كە شێواز هەیە كە لە ماوەی ساڵەكەدا بەكارهێنراوە 2023 لە كاتی لێكۆڵینەوەكەدا كە لە ڕێگەیەوە دەستگەیشتن بە ماددە هۆشبەرە قاچاخ و هاوردەكان دەكرێت و هەروەها دەستیان بەسەردا دەگیرێت.
تەمیمی دووپاتی كردەوە كە وەزیری ناوخۆ عەبدولئەمیر شمری ڕێنمایی سەرجەم پیاوانی بەرێوەبەرایەتی گشتی كاروباری ماددە هۆشبەرەكان و ماددە هۆشبەرەكان كرد كە ساڵی 2024 بكەنە ساڵێكی سەخت بۆ بازرگانانی ماددە هۆشبەرەكان و بەكارهێنەرانی مادەی هۆشبەر بە قوربانی هەژمار بكەن، بۆیە سەنتەری تایبەت بۆ نۆژەنكردنەوەی بەكارهێنەرانی ماددە هۆشبەرەكان كرایەوە و سەر بە بەڕێوەبەرایەتی گشتی كاروباری ماددە هۆشبەرەكان و ماددە دەروونییەكانن.
ئاماژەی بەوەشكرد : لەبری ئەوەی بەكارهێنەرانی ماددە هۆشبەرەكان بخرێنە زیندانەكانەوە لەگەڵ بازرگانان و پاڵنەرەكان، لە ناوەندەكانی چاكسازیی سەر بە بەڕێوەبەرایەتی گشتی ماددە هۆشبەرەكان و كاروباری ماددە دەروونییەكان دادەنرێن بۆ بەرنامەیەكی ڕاهێنانی دەروونی و پزیشكی و وەرزشی، ڕوونیشیكردەوە كە بەرنامەكە لە خەو هەڵسانەوە دەست پێدەكات تا دەخەون، بۆیە نۆژەن دەكرێنەوە و تێكەڵ بە كۆمەڵگەی عێراق دەكرێن و دوای ئەوەی بە تەواوی چاكبووەتەوە.
جەختیشی لەوە كردەوە كە هەوڵی ناوازە هەیە كە لەلایەن بەڕێوەبەرایەتی گشتی كاروباری ماددە هۆشبەرەكان و ئەنجومەنی باڵای دادوەری بەڕێزەوە دەدرێت بۆ چالاككردنی دەقی مادەی 39ی یاسای ماددە هۆشبەرەكان و ماددە دەروونییەكان.
سەبارەت بە دەستگیركردنی ئەو كەسە داواكراوە كە نازناوی حەجییە لە بیابانی سەماوە، تەمیمی ڕوونیكردەوە كە ئۆپەراسیۆنی لەناوبردنی ئەو بەناو كەسە كە نازناوی حەجییە، لەلایەن تیمێكی كاری هاوبەشەوە لەلایەن ژەنەراڵەوە ئەنجامدراوە بەرێوەبەرایەتی كاروباری ماددە هۆشبەرەكان و ماددە دەروونییەكان و شانەی هەواڵگری فالكۆنەكان لە وەزارەتی ناوخۆ، وەك ئەو كەسەی بەناو نازناوی حەجی، سزا درا و سزای لەسێدارەدانی بەسەردا دەرچووە لەلایەن ئەنجومەنی باڵای دادوەری لەگەڵ بەشداربوویەكی دیكە، ئاماژەی بەوەشكردووە ئۆپەراسیۆنەكە بە دەستگیركردنی یەكێك لەو كەسانەی دەستیپێكردووە لە بازرگانیكردن بە ماددە هۆشبەرەكانەوە دەستیپێكردووە بەپێی فەرمانی دەستگیركردنی بنەڕەتی كە لەلایەن ئەنجومەنی باڵای دادوەرییەوە دەرچووە لێكۆڵینەوە لەگەڵیدا ئەنجامدرا، دانی بەوەدانا كە ئەو كەسەی پێی دەوترێت حەجی لە یەكێكە لەو شوێنانەی كە گەیشتنیان بە سەختە لە بیابانی سەماوە.
ئاماژەی بەوەشكردووە : لێكۆڵینەوەیەكی نهێنی و ورد ئەنجامدراوە، و ئەوانەی دەستیان لە تاوانی ماددە هۆشبەرەكاندا هەبووە گەمارۆدراون، پێكدادان لەگەڵیان ڕوویداوە و دەستگیركراون.