بەغدا - INA
سەرۆك كۆمار عەبدولەتیف جەمال ڕەشید ئەمڕۆ شەممە پشتڕاستی كردەوە كە چالاكیی هاوبەشی نێوان ڕۆشنبیرانی عەرەب و كورد یارمەتیدەرە بۆ دابینكردنی كەشێكی ئەرێنی بۆ لێكتێگەیشتن و ئاڵوگۆڕی یەكترناسی.
نووسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆك كۆمار لە بەیاننامەیەكدا كە بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA) گەیشتووە و تیایدا هاتووە: سەرۆك كۆمار عەبدولەتیف جەمال ڕەشید و خانمی یەكەمی عێراق شاناز ئیبراهیم ئەحمەد بەشدارییان لە سیمپۆزیۆمی وتووێژی عەرەب-كوردی سەنتەری ڕۆشنبیری كرد كە بە بۆنەی دامەزراندنی ناوەندەكە لە ماڵی حیكمەت لە بەغدا بەڕێوەچوو.
لە ڕاگەیەندراوەكەدا ئاماژە بەوەشكراوە: لە سیمپۆزیۆمەكەدا كە بە ئامادەبوونی وەزیری ڕۆشنبیری و گەشتوگوزار و شوێنەوار ئەحمەد فەكاك بەدرانی و وەزیری ڕۆشنبیری حكومەتی هەرێمی كوردستان حەمە سەعید حەمە حەسەن، جگە لە ژمارەیەك لە رۆشنبیر وئەدیبی عەرەبی و كوردی و بەرپرسانی كەسایەتییە ئەدەبی و كولتوورییەكان، بە ژەنینی سروودی نەتەوەیی دەستی پێكرد.
بەگوێرەی بەیاننامەكە، سەرۆك كۆمار وتارێكی پێشكەش كرد و تیایدا جەختی لەوە كردەوە كە ناوەند ئاواتەخوازە كارلێكی كولتووری لە نێوان ڕۆشنبیرانی عێراقی و عەرەب و كورددا بەرزبكاتەوە، بە شێوەیەك كە هاوكار بێت بۆ چەسپاندنی پێكەوەژیان و پەرەپێدانی ئاڵوگۆڕی زانست و ئەدەبیات و زانستە جۆراوجۆرەكان.
ئاماژەی بەوەشكرد : مێژوو شاهیدی هاوبەشی كولتووری زۆر بوو، هەروەها تیشكی خستە سەر هەوڵی زۆرێك لە ڕۆشنبیرانی كورد كە بەشدارییان لە ئەدەب و زانستەكانی زمانی عەرەبیدا كرد، هەروەها لە هونەرە جۆراوجۆرەكاندا. كورد بەشداریی كرد لە بنیاتنانی كولتووری عەرەبی، و ناوی بیرمەندان ، شاعیران و هونەرمەندان و مێژوونووسان درەوشایەوە.
سەرۆك كۆمار ئاماژەی بەوەدا كە چالاكی هاوبەشی نێوان ڕۆشنبیرانی عەرەب و كورد هاوكات یارمەتیدەرە بۆ دابینكردنی كەشێكی ئەرێنی بۆ لێكتێگەیشتن، پەرەپێدانی پڕۆژەی هاوبەش، ئاڵوگۆڕی زانست و یەكترناسی و ڕەخساندنی دەرفەتی گونجاو بۆ پێكەوەژیان و كارلێكی كولتوری جەماوەری نێوان هاووڵاتیانی كورد و عەرەب.
ئەمەی خوارەوە دەقی وتارەكەی سەرۆك كۆمارە:
بە ناوی خودای گەورە ومیهرەبان
سەلامی خوای گەورەتان لێبێت
بەڕێزان، ئامادەبووانی بەڕێز
هەمووتان بەیانی باش ..
لەم سیمپۆزیۆمەدا سڵاوتان لێدەكەم، كە یەكەم چالاكیی ناوەندی ڕۆشنبیری عەرەبی-كورد پێكدەهێنێت و چالاكیەكە كە هەموومان كاردەكەین بۆ بەردەوامبوون و پەرەپێدانی لە بەغدا و لە هەرێمی كوردستان.
پێشتر چەند مانگێك پێش ئێستا كۆبوونەوەیەكمان لەگەڵ ڕۆشنبیرانی شاری سلێمانی هەبوو بۆ دانانی بناغەكانی ناوەندێكی ڕۆشنبیری كە بەشداربێت لە بوژاندنەوەی ڕۆشنبیری عەرەبی لە ناوچەكە و ڕۆشنبیری كوردی لە شارەكانی تری عێراق.
وەك دەزانن ناوەندەكە ئاواتەخوازە كارلێكی كولتووری لە نێوان ڕۆشنبیرانی عێراقی و عەرەب و كورددا بەرز بكاتەوە، بە شێوەیەك كە یارمەتیدەر بێت بۆ چەسپاندنی پێكەوەژیان و پەرەپێدانی ئاڵوگۆڕی یەكتر ناسی و ئەدەب و زانستە جۆراوجۆرەكان.
لە ڕاستیدا مێژوو شاهیدی زۆر هاوبەشی كولتووری بوو، و تیشكی خستە سەر هەوڵی زۆرێك لە ڕۆشنبیرانی كورد كە بەشدارییان لە ئەدەب و زانستەكانی زمانی عەرەبی، و لە هونەرە جۆراوجۆرەكاندا كرد.
كورد بەشداری لە بنیاتنانی كولتووری عەرەبیدا كردووە و ناوی بیرمەند و شاعیر و هونەرمەند و مێژوونووسان درەوشاوەتەوە.
لە مێژووی نزیكدا ناوی جەمیل سدقی زەهاوی، مەعروف رەسافی، ئەحمەد شەوقی، محمد كورد عەلی، ئەحمەد تەیمور پاشا، و چەندانی تر دەبینینەوە.
لە كاتێكدا ڕۆشنبیرانی كورد لە هونەرە جۆراوجۆرەكاندا بەشداریان كرد، لێرەدا ئاماژە بە دەرهێنەرە گەورەكان ئەحمەد بەدرخان و مستەفا عەقاد و ڕۆڵی گرنگیان لە مێژووی سینەمای عەرەبیدا دەكەین.
ئەم كارلێكە كولتوورییە بەدڵنیاییەوە گوزارشت لە پێكەوەژیانی باشی نێوان عەرەب و كورد دەكات و ئەمەیە كە ئێمە لێرە لەم ناوەندە ڕۆشنبیرییەدا ئاواتەخوازین چەسپاندن و پەرەپێدانی بكەین.
ڕەنگە وەرگێڕانی هاوبەش لە نێوان زمانی عەرەبی و كوردیدا ئامرازێكی گرنگی ئەو كارلێكە كولتووری و مێژووییە پێكبهێنێت كە ئێمە ئاواتەخوازین.
هەروەها چالاكییە هاوبەشەكانی نێوان ڕۆشنبیرانی عەرەب و كورد یارمەتیدەرە بۆ دابینكردنی كەشێكی ئەرێنی بۆ لێكتێگەیشتن و پەرەپێدانی پڕۆژەی هاوبەش و ئاڵوگۆڕی زانست و زانست.
ئێمە ئاماژە بە گرنگی ڕەخساندنی دەرفەتی گونجاو بۆ پێكەوەژیان و كارلێكی كولتوری جەماوەری لە نێوان هاووڵاتیانی كورد و عەرەبدا دەكەین و هونەرە جۆراوجۆرەكان دەتوانن بەشداری لەم كارەدا بكەن، بە شێوەیەك كە یارمەتیدەر بێت لە گەشەپێدان و بڵاوبوونەوەی ئەو هونەرانە، كە سامانێكی كولتووری پێكدەهێنن بۆ نیشتمان و كۆمەڵگا، عەرەب و كورد.
ئەمە لایەنێكی ئەو كارەیە كە سەنتەر بە نیازە كاری لەسەر بكات، هەروەها چەندین لایەن هەیە لە بوارەكانی فیكر، مەعریفە، مێژوو، شیعر، و هونەرە ئەدەبییەكانی تر كە دەتوانرێت كاری لەسەر بكرێت، و دەتوانیت پەرە بە بیرۆكە و شوێنەكەیان بدەیت ئەوان لە بەرنامەكانی كاری سەنتەرەكەدا.
با بە شێوەیەك كار بكەین كە خزمەت بە كولتوورەكانی وڵاتەكەمان و گەلەكەمان بكات. بە شێوەیەك كە یەكێتی نەتەوەیی بەرز بكاتەوە و ڕێز لە فرەچەشنی بگرێت لە چوارچێوەی ئەم یەكگرتووییەدا.
لە كۆتاییدا هیوای سەركەوتن و سەركەوتنتان بۆ دەخوازم لەم ڕێبازە نەتەوەییە گرنگەدا.
زۆر سوپاس بۆ ئامادەبوونی میهرەبانانەتان.
وە سڵاوی خواتان لێ بێت.
لای خۆیەوە وەزیری ڕۆشنبیری و گەشتوگوزار و شوێنەوار ئەحمەد فەكاك بەدرانی، لە وتاری دەستپێكی سیمپۆزیۆمی دیالۆگدا جەختی لەوە كردەوە كە دامەزراندنی ناوەندی ڕۆشنبیری عەرەبی و كوردی وەكو بەپەلە هاتە ئاراوە پێویستی نیشتمانی بۆ ئەوەی كۆمەڵگاكەمان ئەو پەیوەندییانە دابین بكەین كە وشەكە یەكبخەن و هەنگاوەكانی چەسپاندنی یەكێتیمان و پێشخستنی كۆمەڵگا بە یەكخستنی بیرۆكەكانمان بەرز بكەنەوە..
لەبەرامبەردا وەزیری ڕۆشنبیری لە حكومەتی هەرێمی كوردستان حەمە سەعید حەمە ئاماژەی بەوەدا كە دامەزراندنی ئەو ناوەندە گرنگییەكی زۆری هەیە بۆ ئەوەی باشتر لە مێژوو و شارستانیەتی گەلانی عەرەب و كورد لە ڕێگەی چالاكی و پڕۆژەی هاوبەشی ڕۆشنبیری و وەرگێڕانی كتێب بۆ زمانی عەرەبی و كوردی و دەربڕینی ئامادەیی بۆ پێشكەشكردنی پاڵپشتی بۆ ناوەندەكە كولتوری عەرەبی-كوردی لە گەیشتن بە ئامانجەكانی، ناساندنی كولتوری هاوبەش، و قووڵكردنەوەی گیانی برایەتی و پێكەوەژیانی ئاشتیانە.
لە درێژەی بەیاننامەكەدا هاتووە: پاشان زۆرێك لە نووسەران و شاعیران وتاریان پێشكەش كرد كە تێیدا ستایشی دامەزراندنی ناوەندی ڕۆشنبیری عەرەب-كوردیان لە بەغدا و سلێمانی كرد، ڕۆڵی ئەو سەنتەری ڕۆشنبیرییان لە بەرەوپێشبردنی هاوكاریی نێوان نەتەوەكانی پێكەوە ژیان و ئاسانكاری بۆ هاوكاری و دیالۆگ لەنێوان ڕۆشنبیری، كۆمەڵایەتی و نوخبە ئەكادیمی و پیشەییەكان.