وەزارەتی ناوخۆ ئاماده خێرایه‌كانی کاری ئەمنی لە دژی تاوانەکانی ماددە هۆشبەرەکان ڕادەگەیەنێت و گرنگترین دەستکەوتەکان ڕوون دەکاتەوە
ئەمنی
- 12-12-2023, 18:43
به‌غدا-INA
وەزارەتی ناوخۆ ڕایگەیاند، ئەمڕۆ سێشەممە، ڕێژەی تاوانەکانی ماددە هۆشبەرەکان لە عێراق دوای زیادبوونی خێرایی کاری ئەمنی كه‌مبویته‌وه، و گرنگترین دەستکەوتەکانی راگه‌یاند، ئاماژەش بەوەدا کە هەماهەنگییەکی بەرز هەیە و په‌یوه‌ندیه‌كی نیمچه ڕۆژانە لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ هەیە بۆ پووچەڵکردنەوەی بازرگانی نێودەوڵەتی ماددە هۆشبەرەکان، لە هەمان کاتدا ژمارەی ئەو بازرگانانە و بەکارهێنەرانی ماددە هۆشبەرەکان کەلە ماوەی ساڵی ئێستادا دەستگیرکراون راگه‌یاند.
بەڕێوەبەری بەشی پەیوەندی و ڕاگەیاندنی وەزارەت، لیوا خالد ئەلموحەنا، بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی ڕاگەیاند: وەزارەتی ناوخۆ مامەڵەی لەگەڵ پرسی ماددە هۆشبەرەکان کرد وەک یەکەم هەڕەشە بۆ سەر کۆمەڵگای عێراق و بۆ سەر هێزە ئەمنییەکان بە گشتی، بۆیە کۆمەڵێک ڕێوشوێنی بەرفراوانی گرتەبەر کە لە ئەنجامدا کەیسی ماددە هۆشبەرەکان کەمبوونەوەی بەرچاوی لێکەوتەوە.
ئاماژەی بەوەشکرد" ئەمە لەسەر بنەمای کۆمەڵێک داتا بووە کە بریتی بووە لە نەبوونی ڕووبەرێکی فراوان لە وڵاتدا لە بوونی ماددە هۆشبەرەکان و ماددە دەروونییەکان، ئاماژەی بەوەشکرد" ڕاپۆرتە نهێنییەکان ئاماژە بە بەرزبوونەوەی بەرچاوی نرخی ماددە هۆشبەرەکان دەکەن، كه‌له‌ئه‌نجامی ڕەنگدانەوەی ڕێکارەکانمانە.
هه‌روه‌ها وتی" یەکێک لەو ڕێکارە گرنگانە بریتییە لە پێدانی هەموو تواناکان بە وەزارەتی ناوخۆ بە بەڕێوەبەرایەتی گشتی کۆنترۆڵکردنی ماددە هۆشبەرەکان دوای بەستنەوەی بە فەرمانگەی وەزیری ناوخۆ، کە لەسەر بنەمای بنەمای زانستی تۆکمە بوو لە بەدواداچوونی ماددە هۆشبەرە گەورەکان و تۆڕەکانی قاچاخچێتیه‌وه، ڕوونی دەکاتەوە کە "پێشتر کارەکە بەپێی زانیاری کاتی ڕاستەقینە سەبارەت بە بازرگانان و ئالوودەبووان ئەنجام دەدرا، بەڵام ئێستا بە خێرایی بەرەو دەستەبەرکردنی زانیاری گرنگ سەبارەت بە گەورەترین تۆڕە نێودەوڵەتییەکان هەنگاو دەنێت.
ئاماژەی بەوەشکرد" عێراق دەستیکردووە بە داواکردن و بەدواداچوون بۆ تۆڕە نێودەوڵەتییەکان لەڕێگەی دروستکردنی پەیوەندی لەگەڵ وڵاتانی ناوچەکە، ویاداشتنامەی لێکتێگەیشتن و ڕۆژانە نیمچه پەیوەندی لەگەڵ ئەفسەرانی دژە ماددە هۆشبەرەکان لە وڵاتانی دراوسێی عێراقدا هەیە، هەروەک چۆن هەیە وهەماهەنگییەکی بەرز بۆ بەدواداچوونی بازرگانی نێودەوڵەتی و بازرگانی ناوخۆییه‌كان هه‌یه.
ناوبراو لە درێژەی قسەکانیدا وتی: هەماهەنگی لەلایەن هەموو وڵاتانی دراوسێی عێراقەوە ئەنجام دەدرێت، هەروەها یاداشتنامەی لێکتێگەیشتنی هاوبەش واژۆ کراوە، ئەمە جگە لە هاوکاری لەگەڵ وڵاتانی دیکەی وەک کۆماری عەرەبی میسر، لوبنان و یەمەن، کە تۆمەتباران لەو وڵاتانە وەرگیراونەتەوە و هێنراوه‌نه‌ته‌وه بەپێی فەرمانی دەستگیرکردن کە لەلایەن دەسەڵاتی دادوەری عێراقەوە دەرچووە، ڕوونیدەکاتەوە کە " بازرگانیکردن بە ماددە هۆشبەرەکان هەڕەشەیەکی جیهانییە، و زۆربەی وڵاتانی جیهان بەدەست هەمان پرسەوە دەناڵێنن، بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی کە ئەم بازرگانییە قازانجێکی گەورە بۆ ئەو گروپ و باندانە بەدەستدەهێنێت کە کاردەکەن، بۆیە زۆرجار پەنا بۆ ئەو شێوازانە دەبەن کە دۆزینەوەیان قورسە.
ئاماژەی بەوەشکردووە" یەکێک لە لایەنەکانی هاوکاری گواستنەوەی داتاکانە لەسەر نوێترین شێوازەکانی دەرئەنجامدان یان ئەو شێوازانەی کە بۆ بازرگانانی ماددە هۆشبەرەکان دۆزراونەتەوە، و لەڕێگەی زانیارییەکانەوە توانیمان تۆڕە زۆر گەورەکان بگرین، ئاماژەی بەوەشکرد کە ئه‌وه‌ی لە ماوەی ئەمساڵدا دەستیان بەسەردا گیراوە هاوتایە لەگەڵ کارەکانی پێنج ساڵی ڕابردوو و ئەمەش نیشاندەرێکە بۆ خێرا و رێك وپێكی كاری ده‌زگا ئه‌منییه‌كان لە ماوەی بەرزبوونەوەی ئۆپەراسیۆنەکاندا، چ لە ڕووی چەندایەتی و چ لە ڕووی چۆنایەتییەوە.
ئەلموحەننا دووپاتی کردەوە کە "15 هەزار بازرگان و بەکارهێنەری ماددە هۆشبەرەکان دەستگیرکراون، کە زۆرێکیان پەیوەستن بە تۆڕە سەرەکییەکانی قاچاخچێتی کە لە ڕێگەی شێوازی ئاڵۆز و پێکدادانی چەکدارییەوە پێگەیشتوون، کە تێیدا زۆرێک لە ئەندامانی تۆڕەکان کوژراون، ئەمە جگە لە شەهیدبوونی ژمارەیەک لە ئەندامانی دەزگا ئەمنییەکان لە ناوچە جیاوازەکانی هۆر و شاخ و بیابانەکان. ئاماژەی بەوەدا کە "ئەگەر ئەم هەوڵانە بەم خێراییە و ڕۆح و ئیرادەیە بەردەوام بن، سنوورێکی بەرچاو بۆ ئەم مەترسییە دەبێت.
هه‌روه‌ها روونیكرده‌وه كه‌محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکی ئه‌نجوومه‌نی وەزیران ستایشی ئەو کلینیکانەی کرد کە وەزارەتی ناوخۆ بە هاوکاری وەزارەتی تەندروستی دروستیکردووە، وئەم بابەتە ناچێتە ناوەڕۆکی ئەرکە کاراییەکانی وەزارەتی ناوخۆوە، بەڵام هەستکردنی وەزارەت بەو بەرپرسیارێتییە وایکرد ڕووبکاتە بابەتی دروستکردنی شوێنی چاكسازی بۆ سزادراوان، چونکە پرسی مافی گه‌رانه‌وه‌ی ئالووده‌بوانی سزدراو بۆ ناو كۆمه‌ڵگا ره‌وایه کاتێک ئەم ماوەیە لەو شوێنانە بەسەر دەبەن کە بە پشتیوانی تەندروستی و دەروونی تایبەتمەندن.
