مه‌سرور بارزانی: پێویستە زانکۆکانمان ببنە ناوەندێکی ڕووناکبیری و زانستی

هه‌ولێرـINA
ئەمڕۆ دووشەممە 11/6، بە ئامادەبوونی مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، ئاهەنگی دەرچووانی زانکۆی دهۆک بەڕێوەچوو.
نووسینگه‌ی ڕاگه‌یاندنی سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له‌راگه‌یێندراوێكدا كه‌بۆ ئاژانسی هه‌واڵی عێراقی ناردووه‌ وتێدا راگه‌یاندووه‌: سەرۆکی حکومەت به‌م بۆنه‌یه‌وه‌ گوتارێکی پێشكێش كر وتێدا ئاماژەی بەوە دا کە جێی خۆشحاڵییە ئەمڕۆ زانکۆی دهۆک بووەتە یەکێک لە زانکۆ باشەکانی کوردستان و لە دوای دامەزراندنییەوە لە سەرەتای ڕاپەڕین، بە هەزاران قوتابی لەم زانکۆیە دەرچوونە و ئێستا بوونەتە کادیر و بەڕێوەبەر و بەرپرس کە لە بواری جیادا خزمەت دەکەن.
 ئەز ئەڤرۆ یێ خوشحالم، کو ل گەل هنگو یێن رێزدار پشکداریێ د ئاهەنگا دەرچوونا هەژمارەکا دی یا قوتابیێن زانکۆیا دهۆکێ دا دکەم. پیرۆزباهیێ ل هنگو هەمییان دکەم و هیڤییا سەرکەفتن و پێشکەفتنا هنگو د قۆناخێ داهاتی یێن ژیانێ دخازم.
سوپاسی و پێزانین بۆ جڤاتا زانکۆیێ و هەمی مامۆستایێن زانکۆیێ، کو ئەرکێ خۆ ل بەردەوامیدانێ ب پرۆسەیا خواندن و پێگەهاندنا قوتابییان بجهئینایە.
دەستخۆشیێ ل دایک و باب و کەسوکارێن دەرچوویان دکەم، کو پاڵپشت و پشتەڤانێن کچ و کۆڕین خۆ بوون دا کو ڤێ قۆناغا ژیانا خوسەرکەفتیانە ب داوی بینن.
زانکۆیا دهۆکێ، ل بارودۆخەکا سەختدا هاتە دامەزراندن و ب خوراگری و ماندیبوونا مامۆستایێن هێژا یێن وێ شیایە روژ ب رۆژ بەرەڤ پێشڤە بچیت.
جهێ خۆشحالیێ یە، کو ئەڤرۆ زانکۆیا دهۆکێ، ئێکە ژ زانکۆیێن گرنگ و باشێن هەرێما کوردستانێ و هەتا نوکە ب هزاران دەرچوویێن وێ هەنە، کو پشکەک ژ وان ئەڤرۆ کادر و رێڤەبەر و بەرپرسێن بەرچاڤن و د بیاڤێن جودا جودا دا خزمەتێ دکەن.هه‌روه‌ها دبه‌شه‌كا دیا گۆتارا خۆدا سه‌رۆكێ حكومه‌تا هه‌رێما كوردستان راگه‌هاند" ئەڤرۆ دڤێ هه‌لكه‌فتێدا ل جهێ خودایە کو ئاماژەیەکی ب رەوشا نوکە یا هەرێم و عێراق و دەڤەرێ بدەین. ل ئاستی ئەوروپا و رۆژهەڵاتا ناڤین ، ئەم ئەڤرۆ دبینین کو گرژی و ئالوزی و شەڕ بەردەوامن و مەترسیا تەشەنەکرنا ڤان ئالۆزییا هەی . مە زورتر ل هەمی گەلان ئەزمونا شەڕ و ئالوزییا یا هەبووی و ئەم باش دزانین کو ئەنجامێن وێ چەند وێرانکەرن. داخواز دکەین کو ئەڤ شەڕ و ئاڵوزییە بێنە کۆنترۆلکرن وکوشتارا خەلکێ سڤیل بێتە راگرتن و هەمی کێشە و ئاڵوزی ب رێکێن ئاشتیانە بێنە چارەسەر کرن.
ئەگەر ئێکدی قەبول کردن و یەکسانی دادپەروەری هەبیت . سەرمایە و سامانێن سروشتی ومرۆڤی ل ڤێ دەڤەرێ هند زورن کو ئەگەر باش بێتە ئیدارەدان ، دێ روژهەلاتا ناڤین بیتە ئێک ژ پێشکەفتیترین دەڤەرێن جیهانێ.
ل ئاستێ پەیوەندیێن هەرێم و بەغدایێش ، مە هەمی هەولێن خو دانە کو مافێن دەستوری یێن خەلکێ هەرێمێ بپارێزین ودگەل حکومەتا فیدرال بگەهینە چارەسەریێ ، بو ڤێ مەبەستێ ژ ئالیێ حکومەتا هەرێمێڤە مە هەمی هاوکارییەک یا کری و مە ئەرکێن خو یێن جێبەجێ کری ، لەوما ئەم چاڤەرێێنە کو ژ لایێ حکومەتا فیدرالڤە مافێن هەرێمێ بێنە دەستەبەرکرن. من پەیوەندییەکا بەردەوام دگەل هێژا سوودانی سەرۆک وەزیرانێ حکومەتا فیدرال هەی و شاندێن هەرێمێش بەردەوام سەردنا بەغدا یا کری و دیوانا چاڤدێرییا دارایی یا فیدرالیش ب هەڤکارییا دیوانا چاڤدێرییا دارایی یا هەرێمێ روونکرنێن پێویست یێن دایە لایەنێن پەیوەندیدار ، لێ جهێ داخێیە هێشتا وەک پێتڤی مافێن خەلکێ هەرێمێ و ب تایبەت بابەتێ مووچە یێن خەلکێ مە نەهاتنە دان. ئەم دێ بەردەوام بین ل هەولێن خو بو دەستەبەرکرنا هەمی مافێن دەستووری یێن خەلکێ هەرێمێ و هیڤیدارین بەغداش پابەندێ بەلێنێت خو بیت و کوتایی ب فشاران ل سەر هەرێمێ بینیت.
ئەم سوپاسیا خوراگری و بێنفرەهییا خەلکێ هەرێما کوردستانێ دکەین. دزانین رەوشا ژیانا کارمەندێن مە یا دژوار بی و چەند هەیڤەکا مووچە یێن وان هاتنە پاشخستن ، لێ دبیت بو هەمی هەڤوەلاتی یێن مە روون بیت کە ئەڤە هەمی فشارن ل سەر هەرێما کوردستانێ دا واز ل مافێن خو یێن دەستووری بینین.
ئەم داخوازیا یەکسانیێ و پێکڤەژیانێ ل دەڤەرێ دکەین و مە بەس داوایا مافێن خوە یێن دەستووری یێن کری. لێ ئەڤرۆ فشارێن ئابووری و سیاسی یێن زێدە دبن و گەلەک ئاریشە یێن دەسکرد یێن ڕووبڕوویێ خەلکێ هەرێمێ دکەن. لەوما دبیت هەمی هاوولاتی یێن مە ب تایبەت ماموسا و قوتابی یێن هێژا ئاگادار بن و کار بهێتە کرن بو بەهێزکرنا هوشیارییا نیشتمانی ، داکو خەلکێ مە نەکەڤیتە داڤا پروپاگەندێن نەیارا و بێ هێڤی نەبن. چەند ئاستەنگا بو مە دروست بکەن و دەرگەها لمە بگرن ، ئەم دێ دەرگەهێت نو ڤەکەین.
ئومێدا مە ب پاشەروژا گەلێ مە یا ب هێزە و دێ هەمی هەولێن خو دەین کو پێکڤە ڤێ قۆناغێ ژی دەرباس بکەین و کوردستانەکا ب هێزتر و پێشکەفتیتر بنیات بنێین.

ڕێزداران:

ئارمانجا زانکۆیێ، بەس دروستکرن و بەرهەمئینانا قوتابیێن ده‌رچوویی یێن خودان باوەڕنامە بیت، چونکی ئەڤ چەندە بتنێ پشکەکە ژ ئەرکێن زانکۆیێ، ئەرکێ سەرەکی یێ زانکۆیێ ئەوە، کو رۆلەکێ گرنگ و دیار و پیشەنگ د پێشئێخستن هەموولایەنی یا وەڵاتی دا هەبیت و ب رێکا ڤەوژارتن و ڤەکۆلینێن خۆ، رۆلەکێ بنەرەتی ل ئاڤاکرنا ژێرخانەکا ب هێز و موکوم بۆ جڤاکەکێ هشیار و هەڤچەرخ بگێڕن.

پێدڤییە زانکۆیێن مە ببنە ناڤەندەکا رۆناکبیری و زانستی بۆ پێگەهاندنا نڤشەکێ هشیار و داهێنەر و نیشتمانپەروەر، کو ببیتە دەینەمۆیا گوهۆڕینا بنەرەت د هەموو بیاڤان دا.
ئەڤرۆ هەرێما کوردستانێ یا د قۆناخا گەشەپێدان و ئاڤاکرنا ژێرخانەکا ب هێز یا ئابووری دا و پێدڤی ب هەڤکاری وهاریکارییا زانکۆیێن مە هەیە، داکو کەسێن زانا و پسپۆر و شەهرەزا بۆ مە پەروەردە بکەن د بیاڤێن زانستی یێن جودا جودا دا و پشکدارییەکا راست د پرۆسەیا چاکسازی و ئاڤاکرنەڤا کوردستانی دا بکەن. ژ ڤی لایەنی، حکومەتا هەرێما کوردستانێ داخازی ل دەرچوویان و گەنجێن مە یێن داهێنەر دکەت، کو ب پلان و پرۆژە و بیرۆکەیێن خۆ یێن داهێنەر، د هەڤکار و هاریکارێن حکومەتێ بن پێخەمەت گەشەدان و پێشڤەبرنەکا پتر ل هەرێما کوردستانێ.
هەر وەکوو هنگ دزانن، ئەڤرۆ جیهان یا د پێشکەفتنەکا گەلەک ب لەز دا، ب تایبەتی ل بیاڤێ تەکنەلۆجیایێ دا. ئەڤرۆ ئەم یێن ل سەردەمێ ژیرییا دەستکرد دا (AI) دژین، سەردەمێ زانست و زیرەکی و هشیاری و داهێنانێ یە. لەوڕا پێدڤییە ئەم د ئاستێ ئەڤێ پێشکەفتنا مەزن دا بین و خۆ بۆ بەرهەڤ و ئامادە بکەین.
د هەمان دەم دا، ئەڤرۆ جیهان یا روی ب روی دەهان ئاڵنگاری و ئاریشەیێن مەزن بووی، بۆ نموونە گوهۆڕینا سەقای و کێمئاڤیێ و سنوورداییا ژێده‌رێن ئاڤێ و کاریگەییا نەرێنییان ل سەر ژیانا مرۆڤی، کو ل گۆری بۆچوون و شرۆڤەیێن شەهرەزایان، مخابن دەڤەرا مە، دێ بیتە ئێک ژ وان دەڤەران، کو ب رەنگەکێ زۆر چڕ و بەرفرەهـ، دکەڤیتە ژێر کاریگەرییا ئەڤان گوهۆڕینان و دێ کاریگەریێن خراپ ل سەر ژیانا مە هەموویان هەبن. لەوڕا دڤێت هەر نوکە، ئەم خۆ بۆ روی ب روی بوونا ئەوان کاریگەرییان بەرهەڤ بکەین و چارەسەرییان بۆ ببینین. ل ڤی لایەنی، ئەم چاڤەڕێی وێ چەندێ نە، کو زانکۆیێن مە وه‌کو ناڤەندێن زانستی و مەعریفی وهەر وەسا هوین وەکو گەنجێن تێگەهشتی و داهێنەر، رۆلەکێ بەرچاڤ و کاریگەر د چارەسەرکرنا وان ئاریشە و قەیرانان دا بگێڕن.