قاهیرە - INA
محەممەد شیاع سودانی سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران ئەمڕۆ شەممە پشتڕاستیكردەوە كە عێراق بە توندی هەوڵەكانی چۆڵكردنی كەرتی غەززە لە گەلەكەی ڕەتدەكاتەوە، ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی عێراق دواناكەوێت لە پێشكەشكردنی هەر جۆرە هاوكارییەكی ئەگەری بۆ كەرتی غەززە.
سەرۆك وەزیران لە وتارەكەیدا لە لوتكەی ئاشتی قاهیرەی 2023دا بەپێی بەیاننامەیەكی نووسینگەی میدیایی خۆی وتی: گەلی فەلەستین بە ئامانجگرتنی خەڵكی مەدەنی لە كۆمەڵگەی نیشتەجێبوون و كڵێسا و نەخۆشخانەكاندا دەخرێنە ژێر پرۆسەیەكی جینۆسایدەوە،دەركەوت كە كۆمەڵكوژی نەخۆشخانەی (معەمەدانی) ڕووخساری ڕاستەقینەی داگیركاری زایۆنیستی نیشان دا و مەبەستەكانی كە لە هەموو هێڵە سوورەكان تێپەڕی.
ئاماژەی بەوەشدا: ئەوەی روودەدات جەنگی تەواوە كە بەكوشتنی خەڵكی بێ دیفاع و سەپاندنی گەمارۆیەكی خنكێنەرە بەسەر ئەوەی لەژیانیان ماوەتەوە ،ئەستەمە بەووشە وێنا بكرێت كە رۆژانە چی روودەدات لە دڕندایەتی و كۆمەڵوژی وناشتنی بێتاوانەكان لەژێر دار وبەردی ماڵەكانیان لەسەر زەوی یەكەم ئاوارەبوونیان لەرۆژانی نەكبە لە ساڵی 1948.
جەختیشی لەوە كردەوە : كە ئەمڕۆ غەززە تاقیكردنەوەیەكی نوێ بۆ نەزمی جیهانی پێكدەهێنێت، كە چەندین جار شكستی هێناوە لە جێبەجێكردنی بەهاكانی مرۆڤایەتی و دادپەروەری و ئازادی كە داوای دەكات و فەڵەستین شایەتحاڵێكی زیندووە بۆ ئەم شكستە، ئاماژەی بەوەشكرد كاتی ئەوە هاتووە كۆتایی بەم داگیركارییە ڕقاوییە بهێنرێت و ئازارەكانی گەلی فەلەستین ڕابگرین.
سەرۆك وەزیران لە درێژەی قسەكانیدا وتی: نادادپەروەری ئاشتییەكی بەردەوام بەرهەم ناهێنێت و هیچ ڕێگەیەك نییە بۆ گەیشتن بە ئاسایش و كۆتاییهێنان بە توندوتیژی جگە لە لابردنی هۆكارەكانی، دیارترینیان داگیركاری و سیاسەتەكانی هەڵاواردنی ڕەگەزییە و كە قەوارەی زایۆنی بەردەوامە لە پێشێلكردنی یاساكان، لەوانەش یاساكانی جەنگ، و ئەوەش كاریگەری لەسەر ئاسایشی نێودەوڵەتی و بڵاوبوونەوەی ململانێكان دەبێت لەسەر ئاستی ناوچەیی.
ناوبراو ئاماژەی بەوەدا : كە داگیركاری بەردەوامە لە پێشێلكردنی ڕێككەوتننامەی سێیەمی جنێڤ سەبارەت بە دیلەكانی جەنگ و ڕێككەوتننامەی چوارەم كە پارێزگاری لە خەڵكی مەدەنی لە ناوچە داگیركراوەكان دابین دەكات، ئاماژەی بەوەشكرد كە كیانەكەی زایۆنی بەردەوامە لە پێشێلكردنی پەیمانی نێودەوڵەتی مافە مەدەنییەكان و جاڕنامەی جیهانی مافەكانی مرۆڤ، و زیاتر لە 78بڕیارنامەی ئەنجومەنی ئاسایش پەیوەست بەو پرسی فەلەستینی.
ئاماژەی بەوەشكرد : ئەگەر ڕێز لە بڕیارنامە نێودەوڵەتییەكان بگیرایە و دەزگا نێودەوڵەتییەكان بەرپرسیارێتی خۆیان لە ئەستۆ بگرتایە، پرسی فەلەستین نەدەگەیشتە ئەم هەلومەرجە كارەساتبارانە،عێراق بە توندی هەوڵەكانی چۆڵكردنی كەرتی غەززە لە گەلەكەی ڕەتدەكاتەوە و هیچ بوارێك نییە بۆ چۆڵكردنیی كەرتی غەززە، باسی نیشتەجێكردن دەكەن، یان دروستكردنی كەمپی پەنابەران و هیچ شوێنێك بۆ فەلەستینییەكان نییە جگە لە خاكەكەیان.
سودانی جەختی لە پێویستی ئاگربەستی دەستبەجێ و كردنەوەی دەروازە سنوورییەكان و ڕێگەدان بە چوونە ژوورەوەی یارمەتییە مرۆییەكان و كەرەستەی فریاگوزاری و دواتر كاركردن بۆ دەستەبەركردنی ئاڵوگۆڕێكی سەلامەت و هەمەلایەنەی زیندانیان و دەستبەسەركراوان، جەختی لەوە كردەوە كە پێویستە هەوڵەكان بدرێن بۆ ئەوەی گەمارۆی كەرتی غەززە بە تەواوی هەڵبگیرێت بۆ ئەوەی دڵنیابن لەوەی كارەساتەكە دووبارە نەبێتەوە.
ناوبراو داوای دامەزراندنی سندوقێك بۆ پشتیوانی و ئاوەدانكردنەوەی كەرتی غەززەی كرد و عێراقیش دواناكەوێت لە پێشكەشكردنی هاوكارییەكان ، جەختیشی لەوە كردەوە كە دەبێت هەڵوەشاندنەوەی پرسی فەڵەستین و هەوڵدان بۆ ناشتنی بوەستێنرێت، و نەخێر مرۆڤ مافی ئاشتبوونەوە، سازشكردن، یان بەخشینی هەیە بەناوی گەلی فەلەستین، چونكە فەلەستینییەكان خاوەنی زەوی و پرسەكەن.
ڕوونیشی كردەوە : كە شەرعیەتی نێودەوڵەتی و لەگەڵ ئەوەشدا هەموو گەلانی ئازاد، هێشتا داوای دەوڵەتێكی فەلەستینی دەكات كە قودس پایتەختی خۆی بێت، نەك بە هۆی نیشتەجێبوونەكانەوە لەت بكرێت، یان بەهۆی پەڕینەوە و سیاسەتی برسیكردنەوە زەلیل بكرێت، و بەردەوامبوون لە پشتگوێخستنی مافە ڕەواكانی گەلی فەلەستین تەنیا توندوتیژی و توندڕەوی زیاتر بەرهەم دەهێنێت و ناسەقامگیری زیاتر لە ناوچەكە و جیهاندا بەرهەم دەهێنێت.