سەرۆك وەزیران: كارپێكردنی پاڵاوگەی بێجی دەرگای هاوردەكردنی بەرهەمە نەوتییەكان بۆ هەموو عێراق دادەخات

بەغداد  - INA
سەرۆك وەزیران محەمەد شەیاع سودانی، ئەمڕۆ چوارشەممە، تەئكیدیكردەوە: كارپێكردنی پاڵاوگەی بێجی دەرگای هاوردەكردنی بەرهەمە نەوتییەكان بۆ هەموو عێراق دادەخات.
نوسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆك وەزیران لە بەیاننامەیەكدا كە بۆ ئاژانسی هەواڵی عێراقی ناردووە، رایگەیاند: سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران محەمەد شەیاع سودانی ئەمڕۆ چوارشەممە لەگەڵ سەرۆك هۆز و كەسایەتییە دیارەكانی قەزای بێجی لە پارێزگای سەڵاحەدین كۆبووەوە بە ئامادەبوونی وەزیری كارەبا و پارێزگاری سەڵاحدین و سەرۆكی لیژنەی وزەی پەرلەمان و ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەران لە سەر پارێزگاكە و ئەمەش لە چوارچێوەی سەردانەكەیدا بۆ قەزاكە كە ئەم بەیانیە گەیشت.
هەر لە بەیاننامەكەدا هاتووە، كە سودانی ئاماژەی بە گرنگی و تایبەتمەندییەكانی قەزای بێجی كرد، چونكە لەژێر كۆنترۆڵی چەتە تیرۆریستییەكانی داعشدا بووە و تووشی تیرۆری كوێر بووە كە هەموو شوێن و دامەزراوە گرنگەكانی وێران كردووە و تاریكی خستبوە سەر بارودۆخی ژیان و ئابووری، هەروەها جەختیكردەوە لەوەی كە قەزاكە دامەزراوە ئابوورییە گرنگەكانی عێراق بە گشتی لە خۆ دەگرێت، ئەمەش وای لێدەكات ببێتە شوێنێكی گرنگی ئابووری لەسەر ئاستی دامەزراوە نەوتییەكان و وێستگەكانی كارەبا و شارە پیشەسازییەكان كە لە پلان و بەرنامە و ئامانجە ستراتیژییەكانی حكومەتدان.
لە میانەی كۆبوونەوەكەدا سەرۆك وەزیران رایگەیاند: كە هەوڵە ڕاستگۆكان یارمەتی حكومەتیاندا لە گەڕاندنەوەی ئەو كەرەستە و كەلوپەلانەی كە لە پاڵاوتگەی بێجی دزران و بووە هۆی تێكچوون و پەككەوتنی و ئەو كەلوپەل و ئامێرانە، و ملیۆنان دۆلاریان  تێدەچێت و ئەگەر داوایان بكەین چەندین ساڵی دەوێت بۆ بەرهەمهێنانیان و ئەمڕۆ ئەو كەلوپەلانە لە بەردەستماندان بۆ دڵنیابوون لە گەڕانەوەی پاڵاوتگەكە بۆ كاركردن بە تەواوی و هەموو توانایەكێوە، ئەمەش وامان لێدەكات كە سەربەخۆ بین لە بابەتی بەرهەماكانی نەوت، و ئاماژەی بە هاوكاری یەكێك لە هاوڵاتیان كرد كە ئامادەیی خۆی دەربڕی بۆ بەشداریكردن لە گەڕاندنەوەی ئەو كەلوپەلانە كە لەوانەیە بگاتە ۱۰۰ باری لۆری.


رونیشیكردەوە: كە قەزای بێجی دامەزراوە ئابوورییە گرنگەكانی هەموو عێراق لەخۆ دەگرێت و گۆڕینی بۆ شوێنێكی گرنگی ئابووری لەسەر ئاستی دامەزراوە نەوتییەكان و وێستگەكانی كارەبا و شارە پیشەسازییەكان، ئامانجێكی ستراتیژییە بۆ حكومەت، وتیشی: شاری بێجی گرێیەكی گرنگە لە نێوان پارێزگاكانی كەركوك و ئەنبار و موسڵ و ناوەندی سەڵاحەدین.
سودانی راشیگەیاند: پاش هەوڵێكی ڕاستگۆیانە لەلایەن لایەنە فەرمی و نافەرمییەكانەوە، كەلوپەل و ئامێرە دزراوەكانی پاڵاوتگەی بێجی مان گەڕاندەوە، كە ڕێژەیەكی زۆر لەو شوێنە گرنگە پێویستی پێیەتی، و وتیشی: هاوڵاتییەك دەستپێشخەری كرد بۆ یارمەتیدان لە گەڕاندنەوەی ئەو كەلوپەلانە، كە بە 60 لۆری مەزەندە دەكرێت و لەوانەیە بگاتە 100 لۆری، ئامێرەكان ئامێری گرنگن لەوانەیە ملیۆنان دۆلاریان تێبچێت، و ئەگەر داوایان بكەین ئەوە چەندین ساڵی دەوێت بۆ دروستكردن و ئەمڕۆ گەیشتە شوێنی خۆی.
تەئكیدیشیكردەوە: كە دەزگا ئەمنییەكان كاریان كردووە بۆ ئەوەی ئامێرەكان لە هەرێمی كوردستانەوە بگاتە شوێنی خۆی لە پاڵاوگەكەدا، ئێمە ئەم هەنگاوە بە ئاماژەیەكی باش دەزانین بۆ تەواوكردن و چاككردنەوەی ئەم شوێنە گرنگە، و هەروەها لە نزیكترین كاتدا دەست دەكرێت بە كارپێكردنی پاڵاوگەكە بە توانای دیزاینكراوی (150) هەزار بەرمیل لە ڕۆژێكدا.
ئاشكراشیكرد: كارپێكردنی پاڵاوگەكە دەرگای هاوردەكردنی بەرهەمەكانی نەوت بۆ هەموو عێراق دادەخات، جگە لەو پاڵاوگانەی كە لەم دواییانە تەواوكراون، و وتیشی: فەرمانمان كرد بە كۆبوونەوەی دەسەڵاتە پەیوەندیدارەكانمان بۆ دیاریكردنی دەسەڵاتە پێویستەكان و دیاریكردنی پرۆژەكان و هەموویان لە یەك ماوەدا تەواو بكرێن.
سەرۆك وەزیران وتی: سەردانی وێستگەی گەرمی بێجی-مان كرد، لەگەڵ وێستگەی گاز یەكەم و وێستگەی گازی دووەم، و پێشتر دانوستانمان لەگەڵ سیمینز كردبوو و ڕێككەوتین لەسەر دەستپێكردنەوەی وێستگەی گازی بێجی دووەم، كە ئێستا بەشێكە لە پلانی 2023، بە توانای 1014 مێگاوات.
جەختیشیكردەوە: لە دانوستانی بەردەوامداین لەگەڵ كۆمپانیای قەتەری سەبارەت بە وێستگەی گەرمی بەیجی، و یاداشتنامەیەكی لێكتێگەیشتنمان لەگەڵیاندا واژۆكرد لە كاتی سەردانەكەی ئەم دواییەی ئەمیری قەتەر و ئێمە نزیك بووینەتەوە لە ڕێككەوتنێك بەشێوەی وەبەرهێنان، كە بەرهەمهێنانی ئەم وێستگەیە لە قۆناغی یەكەمدا دەگاتە 1320 مێگاوات و دەگاتە 2100 مێگاوات.
راشیگەیاند: ئێمە سەردانی پڕۆژەی پردی فەتحە-مان كرد، كە ڕاگیرابوو و لەئەنجامی هەندێك ڕەزامەندی ئەمڕۆ چارەسەر كرا، جا لە بابەتی پارچەكان بێت یان پارە بێت، بۆ ئەوەی كارەكان دەست پێبكاتتەوە بەزیاتر لە بەشێك لە ڕۆژێكدا. وتیشی: سەردانی وێستگەی چارەسەركردنی ئاوەڕۆمان كرد پڕۆژەكە تەواو بووە، بە باشی جێبەجێ كراوە، كە 65% خزمەتگوزارییەكانی شارەكە پێكدەهێنێت.
سەرۆك وەزیران لە بەشێكی تری وتارەكەیدا ئاماژەی بۆ ئەوەشكرد: ئێمە فەرمانمان بە وەزارەتی پلاندانان كردووە كە تەرخانكردن زیاد بكات بۆ جێبەجێكردنی وێستگەیەكی چارەسەر بۆ تەواوكردنی تۆڕەكانی بەشی دووەم لە سەنتەری قەزاكە بەڕێژەی 100% و بە تێچوونی 99 ملیار دینار، وتیشی: حكومەت لە ڕۆژانی یەكەمییەوە جەختی لەسەر بنەمای دابینكردنی خزمەتگوزاری بۆ هاوڵاتیان كردووەتەوە و هەموو چالاكییەكانمان پەیوەندییان بە خزمەتگوزارییەوە هەیە، چونكە ئەوە داواكارییەكی گشتی و گرنگە و ماوەیەكی زۆرە دواكەوتووە.
تەئكیدیشیكردەوە: دواخستن هەیە لە جێبەجێكردنی پڕۆژەكان بەهۆی ڕێكارەكانەوە، چی لەسەر ئاستی وەزارەتەكان یان پارێزگاكان بێت، بەڵام گرنگ ئەوەیە كە چارەسەری ئەم كەموكوڕییانە بكەین و بەسەریاندا زاڵ بین، و قورس نیە بۆ وڵاتێك كە سەرچاوە و بڕیاردانی هەبێت، و وتیشی: ئێمە هەوڵ دەدەین ئاستی ئابووری باشتر بكەین و هێشتا سەرچاوەی سروشتیمان هەیە وەبەرنەهێنراون و شاری بێجی پڕۆژەی شوێنێكی ستراتیژی ئابوورییە.
راشیگەیاند: پارێزگای سەڵاحەدین 35%ی زەوییە بەردەستەكانی كردە كشوكاڵ لە ڕێگەی ئاودێری ئاوڕشەوە یان لە ڕێگەی بیرەكانەوە و گەنمی بازاڕكراوی 900,000 تۆنی تێپەڕاند،  و وتیشی: تیرۆر ئەمڕۆ تەنها تاخمێكی ترسنۆكە كە لە كون و ئەشكەوتەكاندا خۆیان شاردۆتەوە و بە هیمەتی ڕۆڵەكانمان لە دەزگا ئەمنییەكاندا ڕاودەنرێن.