بەغدا - INA- نەسار حاج
ئەمڕۆ دووشەممە شارەزایانی پەرلەمان و ئەكادیمی و ئەمنی ستایشی هەوڵ و نزیكبوونەوەی حكومەتی محەممەد شیاع سودانی سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران كرد لە مەلەفی ئەمنیدا، هەروەها سەقامگیری و سەركەوتنە بەرچاوەكانی سەقامگیری و ئەمنی كە لە ماوەی شەش مانگی ڕابردووی ساڵی ئێستای 2023بەدەست هاتوون .
ئەندامێكی لیژنەی ئاسایش و بەرگری پەرلەمان، پەرلەمانتار عەلی نیعمە بینداوی بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی ڕاگەیاند : حكومەت هەوڵدەدات بۆ بەرقەراركردنی ئاسایش لە سەرتاسەری وڵاتدا و ئاماژە بە ئەدای هێزە ئەمنییەكان دەكات و شایستەیی گەورەی سەلماندووە لە كاتی شەڕەكانی ڕزگاریخوازی دژی ڕێكخراوە تیرۆریستییەكان.
گرنگی حكومەتی پەرلەمانی لە لایەنی ئەمنی بینداوی ووتیشی: حكومەت و ئەنجومەنی نوێنەران گرنگییەكی زۆر بە لایەنی ئەمنی دەدەن بە پاڵپشتیكردنی وەزارەتەكانی بەرگری و ناوخۆ، دەزگاكانی ئاسایشی نیشتمانی، هەواڵگری، دژە تیرۆر، و باقی دامەزراوە ئەمنی و سەربازییەكان لەگەڵ بودجە كە بەرز دەبێتەوە بۆ ئاستێكی بەرزی ئەدای كاركردن و هەروەها ئامێرەكان.
جەختی لەسەر پێویستی بەردەوامبوون لە هەوڵە هاوبەشەكان بۆ بەهێزكردنی ئاسایش و بەرزكردنەوەی سەقامگیری لە هەموو ناوچەكانی عێراق بە تەواوی لە سەرتاسەری عێراقدا.
میدیای ئەمنی: فەرماندەی گشتی بە شێوەیەكی شەخسی بەدواداچوون بۆ كاری هێزە ئەمنییەكان دەكات
لەبەرامبەردا سەرۆكی شانەی ڕاگەیاندنی ئەمنی لیوا سەعد مەعن بۆ ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی دووپاتكردەوە : كە ئەگەر باس لە ئەدای حكومەت لە لایەنی ئەمنی و پێشكەشكردنی پاڵپشتیی هێزە چەكدارەكان بكەین، ئەوە لەبەرچاو دەگرین و ئەم قۆناغە زێڕین بەهۆی پشتیوانی ڕاستەوخۆی فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكانی هێزە ئەمنییەكان و بەدواداچوون و پشتیوانی كەسییەكەی.ماددی و ئەخلاقی و بەمجۆرە ئەمەش ڕەنگدانەوەی ئەرێنی بوو لەسەر ئەدای هێزە ئەمنییەكان.
ئاماژەی بەوەشكرد : ئەگەر باس لە وەزارەتی ناوخۆ بكەین، تێبینی ئەوە دەكەین كە وەزارەت پاڵپشتییەكی ڕوون و ڕاستەوخۆی هەبووە لەلایەن وەزیر عەبدولئەمیر شمری و هەروەها پاڵپشتی بۆ جومگەكانی وەك بەرێوەبەرایەتی گشتی كاروباری ماددە هۆشبەرەكان و ماددە دەروونییەكان لە ڕێگەی كۆنفرانسە نێودەوڵەتییەكان، هەروەها بەهێزكردنی جومگە كارگێڕییەكان تێیدا و پشتگیریكردنی بە میكانیزمە مۆدێرنەكان كە گەیشتوون و میكانیزمەكانی دیكە كە دەگەن، هەروەها ئامێرە مۆدێرنەكان.
سەركەوتنی دەرەكی و ناوخۆیی پشتگیری لە دۆسیە ئەمنییەكان دەكات
ئەحمەد شەریفی شرۆڤەكاری ئەمنی بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی ڕاگەیاند : سەریەككەوتنێكی زۆر گەورە لە نێوان دۆسیەی ئەمنی و دۆسیەی سیاسیدا هەیە و بەو پێیەی چالاكیی سیاسی لەسەر ئاستی هەردوو سیاسەتی ناوخۆ و دەرەكی بە شێوەیەكی كاریگەر كاریگەری لەسەر دۆسیەی ئەمنی هەیە.
ئاماژەی بەوەشكرد : كاتێك سەركەوتن لە سیاسەتی ناوخۆدا هەبێت، دۆخەكە ئارامتر دەبێت، بەشێك لە خواستەكانی ڕای گشتی بەدی دێت، هەروەها كۆدەنگییەكی نیشتمانی هەیە كە دەبێتە هۆی ئارامییەكی ڕێژەیی و ئەمەش ئەوەیە كە لە حكومەتی سەرۆك ئەنجومەنی وەزیران محەمەد شیاع سودانی ڕوودەدات لەسەر ئاستی دوو بەرەی ناوخۆ و دەرەوە .
سەركەوتنی بێ وێنە
ئاماژەی بەوەشكرد : عێراق بە باشترین قۆناغەكانی سەقامگیری ئەمنیدا تێدەپەڕێت و هیچ بەركەوتنێكی تێدا نییە، هەروەها ئۆپەراسیۆنەكانی دزەكردن زۆر سنووردار بوون، هەروەها هیچ ئۆپەراسیۆنێكی تیرۆریستی چۆنایەتی لە ناوخۆی عێراقدا نییە، جگە لە سەركەوتنی هێزە ئەمنییەكان لە عێراق و سنوورداركردنی جموجۆڵەكانی ڕێكخراوی تیرۆریستی داعش دوای ئەوەی توانی دوێنێ ئەوەی پێی دەوترێت جوگرافیای سەربازی ئاڵۆز لە زنجیرە چیاكان لە ناوچە كراوەكانی بیابان بەكاردێت و سەركەوتنی ئەمنی لە سایەی چالاككردنی ڕۆڵی پشتیوانی ئاسمانی و چاودێری و هەواڵگریدا هات هەوڵەكان و ئاراستەكردنی لێدانی تایبەت كە وەك پێشوەختە وەسف دەكرێن، بەو مانایەی كە توانیویانە هەڕەشەكان بێدەنگ بكەن و كۆتایی بە ئۆپەراسیۆنە شەڕانگێزەكان بهێنن پێش ئەوەی ڕوو بدەن.
جەختیشی كردەوە : ئەوەی لە حكومەتی سوداندا ڕوودەدات، سەرچاوەی كارە پێشوەختەكانە، كە نوێنەرایەتی دەكرێت لە چاودێریكردنی هەڕەشەكە، ڕووبەڕووبوونەوەی، لەناوبردنی و بێدەنگكردنی پێش ئەوەی دوژمن هەر چالاكییەكی شەڕانگێزانە ئەنجامبدات و ئاماژەی بەوەشكرد : هەبوونی سەركەوتنێكی زۆر ڕوون لەسەر ئاستی دۆسیەی ئەمنی هەیە و بەو پێیەی پەیوەست بوو بەو سەركەوتنە سیاسییانەی كە بووە هۆی كاردانەوەی ئەرێنی لەسەر هەردوو بەرەی ناوخۆیی و دەرەكی.
ئاسایشی بەردەوام
لە درێژەی قسەكانیدا وتی : قۆناغی داهاتوو لەگەڵ هەڵمەتی چاكسازی لەسەر ئاستی ئیدارە كە لەلایەن سودانیەوە وەك ڕێبازێكی حكومەت پەسەندكراوە، شایەتحاڵی باشتربوونی ئەدای دامەزراوە ئەمنی و سەربازییەكان و دروستكردنی سەرچاوە مرۆییەكان دەبێت كە تواناكانی شەڕكردن بەرز دەكەنەوە و ڕەهەندی تەكنیكی، بەتایبەتی دوای پەسەندكردنی بودجە، چونكە هەموو ئەمانە دەبێتە هۆی بەدەستهێنانی سەقامگیری و ئاسایش كە ڕەنگە بەرزبێتەوە بۆ ئاستی ئاسایشی بەردەوام و ئەمەش داواكارییەكی زۆر گرنگە، بەو پێیەی عێراق لە لێواری پێگەیشتن پەیوەندی بە بیناسازی و بیناسازی و وەبەرهێنانەوە هەیە، ئەمەش پێویستی بەوەیە سەقامگیری ئەمنی هەبێت.
لە كۆتاییدا وتی : دۆخەكە بەگشتی زۆر دڵنیاكەرەوەیە، ڕێبازی حكومەت لەگەڵ چەمك و میكانیزمەكانی ڕێگری ستراتیژی ئەمنی و سەربازیدا یەكدەگرێتەوە.
گۆڕانكاری گەورە
سەبارەت بە شرۆڤەكاری ئەمنی و ستراتیژی، فازڵ ئەبو ڕەغیف بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA) وت : گۆڕانكاری گەورە هەبووە كە لە بواری ئەمنیدا ڕوویداوە، بەتایبەتی لە ماوەی شەش مانگی ڕابردوودا تا ئەمڕۆ لە ئاستی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنە هاوبەشەكان كە سەرپەرشتی سەرجەم دەزگا ئەمنییەكان و وەزارەتەكانی بەرگری و ناوخۆش دەكات و سەبارەت بە باقی خزمەتگوزارییە هەواڵگری و ئەمنییەكان، كەرتەكانی بە شێوەیەكی بەردەوام و باش دابەشكرد و لەڕووی داتابەیس و زانیاری و بنكەیەكی زانیاری بۆ ئەو خزمەتگوزارییە هەواڵگریانەی كە پێشكەشی هێزی ئاسمانی عێراقی كردبوو و زانیاریی دروست بوو، وەك بەڵگەی ئەوەی كە ئۆپەراسیۆنەكانی لە شاخ و دۆڵەكاندا ئەنجامدا، بەتایبەتی دۆڵی زغیتون، دۆڵی شای و دۆڵی ئوم خەنجەر.بۆ لێدانی ورد كە توانیان مەترسییەكانی ئەو ڕێكخراوە تیرۆریستییە كەم بكەنەوە.
بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەكان
ئەبو ڕەغیف ئاماژەی بەوەشكرد : دۆخی ئێستا شاهیدی فریاگوزاری ئەمنییە، خزمەتگوزارییە ئەمنییەكانیش نەك تەنها مامەڵە لەگەڵ تیرۆر دەكەن، بەڵكو لەگەڵ تاوانی ڕێكخراودا مامەڵە دەكەن كە ڕووبەڕووبوونەوەی ماددە هۆشبەرەكان لێیەوە سەرچاوە دەگرێت كە بووەتە ڕووی دووەمی تیرۆر.
دووپاتیشی كردەوە : شەڕكردنی ماددە هۆشبەرەكان بووەتە خەمی سەرەكی دەزگا ئەمنییەكان، بەو پێیەی تاك دەزگای ئەمنی تایبەت بە بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەكان نییە، بەڵكو هەموو دەزگا ئەمنی و هەواڵگری و هەواڵگرییەكان بە هەمان شێوە هەوڵی ڕووبەڕووبوونەوەی ئەم بەڵایە دەدەن.
ئاماژەی بەوەشكرد : دۆخی ئەمنی دڵنیاكەرەوەیە، ئەمەش بەڵگەی هەڵگرتنی كۆنتڕۆڵەكان و بوونی لێشاوێكی نەرمی هاوڵاتیانە، بەتایبەتی ئەوەی لە زۆر بۆنە و بۆنە نزیكەكاندا دەیبینین كە ڕەنگە كۆبوونەوەی جەماوەری زیاتر بێت.
ئاماژەی بەوەشكردووە : دۆخی ئەمنی بەرز دەبێتەوە بۆ ئاستی تەماح و هیوای خۆی دەربڕی بۆ پاراستنی ئەم سەركەوتنە بە بەردەوامكردنی زەبری هێز و چەسپاندنی پلانە هەواڵگرییەكان و پێشخستنی هەوڵەكان بەم ئاراستەیە.
ئاسایشی ناوخۆ
لای خۆیەوە شارەزای سەربازی و ستراتیژی سەرمەد بەیاتی بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی ڕاگەیاند : پێشكەوتنێكی چۆنایەتی زۆر گەورە لە ئاستی ئاسایشی ناوخۆدا هەیە، بەتایبەتی لە مەلەفی كۆنترۆڵكردنی ماددە هۆشبەرەكان و مامەڵەكردن لەگەڵدا و وڵاتانی دراوسێ كە لەم دۆسیەدا یارمەتیدەرن.
بەیاتی ووتیشی: كاری هەواڵگری و هەوڵەكان بۆ بەرەنگاربوونەوەی داعش شاهیدی جیاوازییەكی گەورەن، دوای ئەوەی ئەو ڕێكخراوە تیرۆریستییە مەترسیدارتر بوو.
لە درێژەی قسەكانیدا وتی : جگە لە بەدواداچوون بۆ ناوەڕۆكی دابەزینی ئاست و ئەو فێڵ و فێڵانەی كە لە ڕێگەی ئینتەرنێتەوە ڕوودەدەن، چاودێریكردنیان و لابردنی مەترسییەكانیان لە هاووڵاتیان
كە بە شێوەیەكی نایاب بەردەوامن.