ته‌واوی بڕیاره‌كانی ئه‌نجوومه‌نی وه‌زیران له‌دانیشتنی ئه‌مڕۆدا
سیاسی
- 20-06-2023, 22:32
به‌غدا-INA
ئەمڕۆ سێشەممە ئەنجومەنی وەزیران،کۆمەڵێک بڕیاری لە دانیشتنی 25ی خۆی دەرکرد،لە ناویاندا راپۆرتی نیوەی یەکەمی پرۆگرامی حكومەت هی سالی2023 کە گرێدای بە قۆناغەکانی پێشکەوتنی پڕۆگرامی حکومت بۆ ئەنجومەنی نوێنەران و پەسەندکردنی پڕۆژە یاسای تەندروستی دەروونی کە لەلایەن ئەنجومەنی دەوڵەتەوە پێداچوونەوەی بۆ کراوە و ڕەوانەی پەرلەمان کراوە.
نووسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران لە بەیانامەیێک دا کە کۆپیەکی بۆ ئاژانسی هەواڵی عێراقی ناردووە ڕایگەیاندووە،ئەمڕۆ سێشەممە، محەمەد شیاع سودانی سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیران سەرۆکایەتی بیست و پێنجەمین دانیشتنی ئاسایی ئەنجوومەنی وەزیرانی کرد، کەتێدا باس لەدوا پێشهاتەکانی رەوشی گشتی وڵات کرا، و پرسە سەرەکییەکانی ناو کارەلەپێشینەکانی حکومەت خرانەروو، جگە لە گفتوگۆکردن لەسەر ئەو پرسانەی کە لەناو کارنامەدا بوون و دەرکردنی بڕیار و ڕاسپاردە لەم بارەیەوە.
لە سەرەتای دانیشتنەکەیدا ئەنجومەنی وەزیران تاوتوێی ڕاپۆرتی کۆتایی کرد سەبارەت بە هەڵسەنگاندنی جێبەجێکردنی ئەولەویەت و پێکهاتەکانی بەرنامەی حکومەت لەلایەن وەزارەتەکانەوە، لە چوارچێوەی هەوڵەکانی حکومەت بۆ جێبەجێکردنی دیدگا و ئەولەویەتەکانی کارەکانی، و پەیوەستبوونی بەکاتە دیاربکراوەکان، و هەڵسەنگاندنی ئەوەی کە لە چوارچێوەی بەرنامەی حکومەتەدا بەدەست هاتووە.
لەوبارەیەوە ئەنجوومەنی وەزیران بڕیاریدا ڕاپۆرتی نیمچە ساڵانەی یەکەم بۆ ساڵی 2023، پەیوەست بە قۆناغەکانی پێشکەوتنی بەرنامەی حکومەت، ئاراستەی ئەنجوومەنی نوێنەران بکات، بە پشتبەستن بە بڕگەکانی پەیڕەوی ناوخۆی هەموارکراوی ئەنجوومەنی وەزیران (2ی ساڵی 2019)، بەمەرجێک هەموو وەزارەت و دەزگا کەرتییەکان ئەو چارەسەر و ڕاسپاردانە جێبەجێ بکەن.لە ڕاپۆرتەکەی پێشوودا ئاماژەیان پێکراوە بەپێی پسپۆڕی، و ئاگادارکردنەوەی تیمی بەدواداچوونی بەرنامەی حکومەت لەو ڕێوشوێنانەی لەوبارەیەوە گیراونەتەبەر.
لەچوارچێوەی ئەو چاکسازییە کارگێڕییەی کە حکومەت بڕیاریدا بەدەستی بهێنێت، بەڕێز سەرۆکی ئەنجوومەنب وەزیرانی ئاڕاستەی پێکهێنانی لیژنەیەکی باڵای کرد بۆ داڕشتنەوەی هەیکەلی حکومەت، بەپێی دیدگای سیستمی نوێ، کە دەستووری کۆماری عێراق بۆ ساڵی ٢٠٠٥ دیاریکردوە، بە سەرۆکایەتی بەڕێز سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیران و ئەندامێتی بەڕێزان؛ جێگری سەرۆکی حکومەت و وەزیری پلاندانان و وەزیری ئاوەدانکردنەوە و نیشتەجێکردن و شارەوانی و ئەشغالی گشتی و وەزیری کار و کاروباری کۆمەڵایەتی و وەزیری خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی و ژمارەیەک ڕاوێژکار، جگە لە بەشی یاسایی لە ئەمینداریەتی گشتی لە ئەنجومەنی وەزیران.
لە بواری ڕێکخستنی پرۆسەی هاوردەکردندا، ئەنجومەنی وەزیران ڕاسپاردەی ئەنجومەنی وەزیرانی ئابووری ژمارە (230135 s)ی پەسەندکرد سەبارەت بە دڵنیابوون لەوەی کە کاڵاکان لەگەڵ ئەو تایبەتمەندیانەدا بگونجێت کە بەپێی ئەو تایبەتمەندییانە هاوردەکردنەکە ئەنجامدراوە (کۆمپانیاکانی پشکنین)، سەبارەت بە پێداچوونەوە بڕیارنامەی کابینەی حکومەت (٦٠ی ساڵی ٢٠١٤)، بەم شێوەیەی خوارەوە:
1. پێکهێنانی لیژنەیەک بە سەرۆکایەتی ئەمینداریەتی گشتی ئەنجومەنی وەزیران و ئەندامێتی نوێنەری وەزارەتەکانی (پلان، بیناسازی، نیشتەجێبوون، کارە گشتیەکان و شارەوانی، بازرگانی، تەندروستی، کشتوکاڵ، پیشەسازی و کانزاکان) بۆ ئەوەی بخرێتە ناو... بڕیار میکانیزمێکی یەکگرتوو و ئاسانە بۆ پاککردنەوەی گومرگی، کە بەپێی ئەو لایەنی پەیمانبەست بەرپرسیارە لە پشتگیریکردن و دڵنیابوون لە یەکسانیی کاڵا هاوردەکراوەکان بۆ سوودی بەکاربەر و بڕیارەکانی دەزگای ناوەندی بۆ ستانداردکردن و کۆنترۆڵکردنی کوالیتی دەگرێتەوە، و داواکارییەکە بۆ ئازادکردنی لە دەروازە سنوورییەکان لەسەر ئاستی یەک بار بەهۆی گرنگی بابەتەکە و پەیوەندی ڕاستەوخۆی بە تەندروستی و سەلامەتی بەکاربەرەوە.
2. پابەندکردنی وەزارەتەکان، ئەو لایەنانەی پەیوەندییان بە وەزارەتێکەوە نییە، و سەرجەم پارێزگاکان، بە پابەندبوون بە کتێبی وەزارەتی پلاندانانی ژمارە (10039) لە 18ی تشرینی دووەمی 2021.
لە چوارچێوەی بەدواداچوونکردن بۆ باشترکردنی ژینگەی وەبەرهێنان، و پەرەپێدانی ئەو بنەما یاساییانەی کە بەشداری پڕۆژەکانی وەبەرهێنان لە ئابووریی نیشتمانیدا بەرز دەکەنەوە، ئەنجومەنی وەزیران بڕیاریدا بڕیارنامەی ژمارە (٢٤٥ی ساڵی ٢٠١٩ی ئەنجومەن) هەموار بکاتەوە، بۆ دڵنیابوون لە ئاسانکاری بۆ تەرخانکردنی زەوی بۆ پڕۆژەکانی وەبەرهێنان، و پابەندکردنی پارێزگاکان بە ئامادەکردنی هەموو شتێک کە پەیوەندی بە ڕیزکردنی زەویەوە هەیە. هەموارکردنەکە بریتی بوو لە ڕێکخستنی لیستی پڕۆژە ستراتیژییەکانی وەبەرهێنان و ئامادەکردنی توێژینەوەی ئیمکانیات و مۆدێلی دارایی کۆمیسیۆنی نیشتمانی وەبەرهێنان، و تەواوکردنی هەموو توێژینەوە و ئەرک و پێداویستییەکانی دیکە، پێش ڕاگەیاندنی دەرفەتەکانی وەبەرهێنان.
هەروەها هەموارکردنەکە بریتی بوو لە پێدانی دەستەی وەبەرهێنانی نیشتمانی بۆ هەموارکردنەوەی ئەو مۆڵەتانەی کەبەخۆی دەدات لەداوای رەزامەندی لایەنە کەرتییەکان وپێکهێنانی لیژنەیەکان لەپارێزگەکان بۆ ئەوەی پێداچوونەوە بەداواکاری هەموارکردنەوەکانی مۆڵەتەکان بکات و ڕێنمایی تایبەتیش سەبارەت بەهەموارکراوانە دەربکات.
لەچوارچێوەی هەزڵەکان بۆ ڕێکخستنی کار و ئیقامەی کرێکارانی بیانی، ئەنجوومەنی وەزیران رەزامەندی دا لەسەر دیارکردنی کاتێکی نوێ بۆ پێشکێش کردنی داواکاری گونجاوی یاسایی بۆ کرێکارانی بیانی سەرپێچکار، کەبەپێی راسپاردەکانی لیژنەی دیراسەکردنی کێشەی زیادبوونی کرێکارە بیانیەکان دراوە، و ئەنجوومەنی وەزیران بەپێی بڕیاری خۆی (23119) ی ساڵی 2023، بۆ ماوەی (45) ڕۆژی کارکردن درێژی کردووتەوە، بەپشت بەستن بەنووسراوی سکرتاریەتی گشتی ئەنجوومەنی وەزیران.
ئەنجوومەنی وەزیران تاوتوێی چەند پرسێکی دیکەی ناو بەرنامەی کاردا کرد و ئەم بڕیارانەی دەرکرد:
یەکەم: ڕاگرتنی کارکردن بەبڕیاری ئەنجومەنی وەزیران (23312) بۆ ساڵی 2023 سەبارەت بە پرسی ڕاسپاردەی ئەنجومەنی وزەی ویزاری سەبارەت بە پرۆژەی سێیەمی بۆری دەریایی (قەرزی ژاپۆنی) بۆ کۆمپانیای نەوتی بەسرە.
دووەم / پەسەندکردنی پرۆژە یاسایی هەموارکردنەوەی یاسایی سزادانی ژمارە (111)ی ساڵی 1969، کە لەلایەن ئەنجومەنی دەوڵەتەوە پێداچوونەوەی بۆ کرا، و ڕەوانەی ئەنجومەنی نوێنەران کراوە، بە پشتبەستن بە بڕگەکانی دەستوور، و لەبەرچاوگرتنی بۆچوونی بەشی یاسایی لە سکرتاریەتی گشتی ئەنجومەنی وەزیران.
سێیەم / هەموارکردنەوەی بڕگەی (3)ی بڕیارنامەی (23332)ی ئەنجومەنی وەزیران بۆ ساڵی 2023، بە زیادکردنی ئەمانەی خوارەوە:
- دەسەڵاتدان بە پارێزگاری کەربەلای پیرۆز بۆ جێبەجێکردنی ئەو بەشەی پەیوەندیدار بە پارێزگاوە؛ بۆ تەواوکردنی پڕۆژەی نۆژەنکردنەوەی ڕێگای (بەغدا – جورف ئەلنەسر - کەربەلا)، وەکو بەدەرکردنێک لەو شێوازانەی بەڵێندەرایەتی کە لە ڕێنماییەکانی جێبەجێکردنی گرێبەستە حکومییەکاندا هاتووە، و بەهای تێچووی پڕۆژەکە.
چوارەم/ تەرخانکردنی بڕی ٣ ملیار دینار بۆ وەزارەتی داد دوای بڵاوکردنەوەی یاسای بودجەی فیدراڵی لە ڕۆژنامەی فەرمی، بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان و دابینکردنی مەرجەکان بۆ زیندانەکان، هەروەها بۆ پێدانی دەسەڵات بۆ وەزارەت بۆ گرێبەستکردن بەپێی ڕێنماییەکان بۆ جێبەجێکردنی گرێبەستە حکومییەکان (٢ی ساڵی ٢٠١٤).
پێنجەم/ تەرخانکردنی بڕی ٣ ملیار دینار بۆ دەستەی دەروازە سنوورییەکان بۆ کڕینی ئامێری پشکنینی جانتاکان، دوای دەرکردنی یاسای بودجەی گشتی فیدراڵی، لە یەدەگی فریاگوزاری.
