سەرۆك وەزیران : عێراق ڕۆڵی پێشەنگانەی ئاسایی خۆی لە یەکخستنی وڵاتانی عەرەبی و ڕێگریکردن لە جیاوازییە ناوچەییەکان بەکارهێنا
سیاسی
- 17-05-2023, 13:07
بەغدا -INA
سەرۆکوەزیران، لە وتارێکدا کە ڕۆژنامەی شەرقولئەوسەت بڵاویکردووەتەوە و دواتر ئاژانسی هەواڵی عێراقی وەریگرت، ڕایگەیاندووە، "سەرکردە عەرەبییەکان لە لوتکەی عەرەبی لەژێر چەتری کۆمکاری عەرەبی لە خولی سی و دووەمدا کۆدەبێتەوە كۆبونەوەی كۆمكاری عەرەبی لە جددە ڕۆژی (هەینی)، بەڕێوەدەچێت و ئێمە بەو كێشەی تێدەپەڕین کە وڵاتانی ناوچەکە پێیدا تێپەڕیون بە ئاماژەدان بەوەی، "سەرەڕای ئەو تێڕوانینە گەشبینییەی کە بەشداریکردنمان لەسەری بنیات دەنێین لەم لوتکەیەدا، ئێمە چاوەکان لەسەر ڕووداوەکانی سودانی برایانە، ئەوەی لەم وڵاتە گرنگەدا ڕوودەدات، دەمانخاتە بەردەم تاقیکردنەوەیەکی گرنگ و پرسیارێکی بنەڕەتی ئەرکەکانی کۆمکاری عەرەبی چییە کاتێک قەیرانەکان سەرهەڵدەدەن؟؟
ئاماژەی بەوەشکرد، "کۆمکاری عەرەبی ئەمڕۆ پێویستی بە ستراتیژێکی یەکگرتوو هەیە کە پەیوەندی و بیرۆکەی یەکگرتووتر لە نێوان عەرەبەکاندا کۆبکاتەوە و ناکۆکی نێوان برایان لەخۆبگرێت بە شێوەیەک کە ئامانجی میساقەکەی بەدیبهێنێت، هەروەها سوود و ئارامی بۆ گەلانی سەر بە دروشمەکەی بهێنێتە ئاراوە داوای لە "کۆمەڵەکە کرد کە دەستپێشخەری بکات بۆ هەڵوەشاندنەوەی قەیرانەکان لە ڕۆژانی سەرەتاییدا و نەهێڵێت بەردەوام بن تا ئەو ڕادەیەی کە نەگەڕێنەوە."
وە لە درێژەی قسەکانیدا نووسوێتی: عێراق ڕۆڵی پێشەنگانەی ئاسایی خۆی لە یەکخستنی وڵاتانی عەرەبی و ڕێگریکردن لە جیاوازییە ناوچەییەکان بەکارهێنا، بەو پێیەی عێراق بە سەبر کارێکی کرد بۆ پردکردنی بۆچوونەکانی نێوان سعودیە و ئێران، و ئەم ڕێبازە ڕێگەی خۆشکرد بۆ گەیشتن بە واژۆکردنی مێژوویییەک ڕێککەوتنی نێوان هەردوو وڵات"، ئاماژەی بەوەشکرد، "عێراق یەکێک بوو لە دیارترین لایەنگرانی گەڕانەوەی سوریا بۆ ناو کۆمکاری عەرەبی دوای چەندین ساڵ لە دوورکەوتنەوە، بەو پێیەی بەدوای دیپلۆماسیەتی وتووێژ و یەکگرتنی عەرەبیدا بوو، کە کاریگەرییەکی بەرجەستەی لەسەر بڕیاری کۆبوونەوەی وەزیرانی دەرەوەی عەرەب لە قاهیرە لە حەوتەمی ئەم مانگەدا سەبارەت بە گەڕانەوەی دیمەشق بۆ ماڵە عەرەبییەکەی.
ئاماژەی بەوەشکرد، "لەگەڵ گەڕانەوەی سوریا بۆ کورسییەکەی لە کۆمکاری عەرەبیدا، ئەو وێنەیەی کە بەهۆی دووبەرەکیی نێوان براکانەوە لە ڕابردوودا لەیەکتر جیابووەوە، چاک دەبێتەوە، ئەم گەڕانەوەش ئاماژەیە بۆ تێپەڕبوونی هەرێمەکە لە زریانی دابەشبوون کە بۆ ساڵان کاریگەری لەسەر پەیوەندییەکانی نێوان برایان هەبووە"، ڕوونی دەکاتەوە کە سەقامگیری عەرەبی پەیوەستە بە یەکێتی دیدگاکانەوە وە پێویستی بە پەرەپێدانی پەیوەندییە ئابوورییەکانی نێوان وڵاتانی عەرەبی زیاتر لە جاران هەیە، و هیچ شوێنێک بۆ ئەو دابەشبوونە سیاسییە نییە کە ئەم هاوکارییەی وەستاندووە بۆ ساڵانێک، و ڕێگەی بە وڵاتانی گۆشەگیر دا لە دەرەوەی چوارچێوەی کۆمەڵگەی عەرەبی مامەڵە بکەن.
ئاماژەی بەوەشکرد، "گرێبەستەکە لەگەڵ کۆمپانیای وزە، تۆتال ئینێرجیز، بە هاوبەشییەکی قەتەری ئەنجامدرا، و کۆتایی بە دەیان ساڵەی سووتانی غاز دەهێنا، هاوردەکردنمان لێی ڕادەگرێت، و زیانی ملیارەها دۆلارمان ساڵانە، جگە لە وەستاندنی پیسکردنی ژینگەی عێراق"، ئاماژەی بەوەدا کە "ئەم گرێبەستە بەهێزتر بوو بە گرێبەستەکانی دیکەی وەک ئیمزاکردنی گرێبەستەکان بۆ خولی پێنجەمی کێڵگە نەوتی و گازییەکان، کە تێیدا "کۆمپانیای هیلال"ی ئیماراتی بەشداری تێدا کرد، بە مەبەستی بەرزکردنەوەی ئاستی کێڵگە نەوت و گازییەکان، و ئێمە ئامادەکاری دەکەین بۆ ڕاگەیاندنی خولی نوێ بۆ پێشکەشکردنی کێڵگە و بلۆکی گەڕان بۆ وەبەرهێنان لە کەرتی غاز.
ڕوونیشی کردەوە، "پڕۆژە هەیە بۆ پەیوەندیی کارەبا لەگەڵ سعودیە و ئوردن، هەروەها پرۆتۆکۆلێکی ئەمنی واژۆ کرا بۆ چاودێریکردنی سنوورەکان و ئاڵوگۆڕی زانیاری ئەمنی لەنێوان ئێمە و شانشینی یەکەم، کە یەکەمجارە لە دوای هەشتاکانی سەدەی ڕابردووەوە. ئێمە زۆر حەزمان لێی بوو". سەردانی ئیماراتی عەرەبی بکەن بۆ پشتڕاستکردنەوەی گرنگی پتەوکردنی پەیوەندییەکانی نێوان ئێمە و ئیماراتیەکان و زیادکردنی هاوکاری بازرگانی لەگەڵ ئەواندا ڕێگایەکی دوور و درێژمان بڕیوە لە لابردن و تەسفیەکردنی کێشە هەڵپەسێردراوەکان لەگەڵ برا کوێتییەکانمان، و چاوەڕوانی هاوبەشی زیاترین لەگەڵیان لە فایلە ئەمنییەکان و وزەدا.
