وەزیری دارایی: هیچ زیانێك بۆ مووچە نیە و دڵنیای گەڕانەوەی گرێبەستەهەڵوەشاوەكان لە بودجەدا كۆتایی پێهاتووە

ئابوری

14-05-2023, 16:47

+A -A

بەغدا - INA

ئەمڕۆ یەكشەممە وەزیری دارایی تەیف سامی دووپاتی كردەوە كە مووچەی فەرمانبەران و خانەنشینان و پاراستنی كۆمەڵایەتی كاریگەری لەسەر نابێت، هاوكات ئاماژەی بەوەدا كە دۆسیەی دووبارە هەڵوەشاندنەوەی گرێبەستەكان لە بودجەی ساڵی 2023دا هاتووە.

سامی لە میانی چاوپێكەوتنێكی لەگەڵ ژمارەیەك دەزگای ڕاگەیاندن لەنێویاندا ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA) ڕایگەیاند : یاسای بودجە بۆ ماوەی سێ ساڵ پەسەند دەكرێت، ئاماژەی بەوەشكرد بودجەی ساڵی ئێستا بنەمایە، و ئەوە دەكرێت لە دوو ساڵی دیكەی (2024 و 2025)دا هەموار بكرێتەوە، لەلایەن وەزیرانی دارایی و پلاندانان و پێشكەشكردنی بۆ ئەنجومەنی وەزیران بۆ تاوتوێكردن و ناردنی بۆ ئەنجومەنی نوێنەران بۆ پەسەندكردنی.

ڕوونیشیكردەوە : ناتوانرێت بودجەی ساڵانی 2024 و 2025 بەبێ وەرگرتنی ڕەزامەندی سەرۆكی حكومەت و ئەنجومەنی نوێنەران تێپەڕێت، ئاماژەیە بۆ ئەوەی تا ئێستا ئەو سەقفە بودجەیەی پەرلەمان دیارییكردووە بەپێی دەستوور دیاری نەكراوە ، بەو پێیەی دەسەڵاتی گواستنەوە یان كەمكردنەوەی كۆی بودجەی هەیە دوای ئاگاداركردنەوەی سەرۆكی حكومەت بۆ جێبەجێكردنی.

ئاماژەی بەوەشكرد : ناتوانرێت سنووری خەرجییەكان زیاد بكرێت یان دەقەكان دابنرێت كە خەزێنەی دەوڵەت زیاتر لە سەقفە دیاریكراوەكان تێدەچێت، بەو پێیەی ئەمە پەیوەستە بە پلاندانان و بەپێی قەبارەی كورتهێنانەكە.

ئاماژەی بەوەشكرد : بودجە لە ساڵانی ڕابردوودا بە تەواوی جێبەجێنەكراوە، بەهۆی لاوازی توانای بەڕێوەبەرایەتی و پارێزگاكان بۆ جێبەجێكردن، بەو پێیەی بودجەی كارپێكردن مووچە و قەرزداری و كارتی بەشەخۆراكی و هەروەها تۆڕێكی چاودێری كۆمەڵایەتی لەخۆدەگرێت، لە كاتێكدا وەبەرهێنان لە ئەستۆی بەڕێوەبەرایەتییەكاندایە، كە دوودڵن لە تەواوكردنی پڕۆژەكان، ئەمەش بەهۆی هۆكارەوەیە چەندین لەوانە دوودڵی بەڵێندەر یان بڕیارێكە لەلایەن پارێزگارەوە، ئاماژەی بەوەشكرد كە تەرخانكردنی پارێزگاكان كەمدەكرێتەوە و لە بەرامبەردا تەرخانكردنی تەندروستی و پەروەردە و هەموو بەشەكان زیاد دەكات.

لە درێژەی قسەكانیدا وتی : كورتهێنان تەنها پلاندانانە و لەسەر بنەمای سەقفی خەرجییەكانە، ڕوونیشیكردەوە كە نرخی نەوت لە بەرزبوونەوەدایە و پێشبینی دەكەین بگاتە 83 دۆلار، لەكاتێكدا هەوڵدەدەین لە ڕووداوەكەدا قەرز لە بانكی ناوەندی نەكەین كە نرخی نەوت بەرز دەبێتەوە.

ئاماژەی بەوەشكرد : هێشتا نازانین قەبارەی خەرجییەكانی حكومەت یان پەرلەمان چەندە لە ئەگەری كەمكردنەوەدا بە مەبەستی جیاكردنەوەی قەبارەی كورتهێنانی ڕاستەقینە، ئاماژەی بەوەشكرد كە یاسای بەڕێوەبردنی دارایی دەسەڵات دەدات بە وەزیر لە دارایی قەرزكردن، یان لە شێوەی بۆند یان گواستنەوەی گەنجینەی، یان لە ڕێگەی بانكی ناوەندییەوە.

ئاماژەی بەوەشكرد : ئێمە زۆر كاردەكەین بۆ ئاراستەكردنی سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران و بەرنامەی حكومەت لە جێبەجێكردنی سیستەمی گەنجینەی یەكگرتوودا، بەو پێیەی یارمەتیدەرمانە بۆ زانینی نەختینەیی بۆ هەموو یەكەكانی خەرجكردن و ئاماژەی بەوەشكرد كە دۆسیەی كارەبا گەورەترین قورساییە لە گەنجینەی گشتی كە نزیكەی 16 تریلیۆن دۆلاری لەخۆدەگرێت، كە تێچووی كرێ لەخۆدەگرێت و وەبەرهێنەری ناوخۆیی، كرێی غاز لە ئێرانەوە، هاوردەكردنی كارەبا، وچاككردنەوەی وێستگەكانی سووتەمەنی تەرخانكراو بۆ وەزارەتی كارەبا.

ئاماژەی بەوەشكردووە : موچە لە بودجەدا جێگیركراوە، ئاماژەی بەوەشكردووە كاریگەری لەسەر مووچەی فەرمانبەران و خانەنشینان نابێت.