بەغدا - INA
ئەمڕۆ یەكشەممە ناوەندی ئابوری عێراق دووپاتیكردەوە كە هیچ پێوەرێكی نوێی مووچەی پەیوەست بە بودجەی ساڵی 2023 نییە، ئاماژەیە بۆ ئەوەی هەموو ئەو شتانەی لەڕێگەی سایتەكانی هەواڵ و سایتەكانی پەیوەندییەوە دەنگۆی لەسەرە، تەنها لێدوانی میدیایی زیاتر نییە.
بەڕێوەبەری سەنتەرەكە ویسام حەدمل حلو لە بەیاننامەیەكدا كە بۆ ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA) ناردووە و تیایداهاتووە: هەموو ئەو شتانەی لە ڕێگەی سایتەكانی هەواڵ و سایتە پەیوەندییەكانەوە دەنگۆی لەسەر بوونی پێوەرێكی نوێی مووچە هەیە، لە ڕاگەیاندن زیاتر نییە و لێدوانەكانی پەیوەست بە بودجەی ساڵی 2023 كە دوور رۆژ لەمەوبەر گەیشتە پەرلەمان.
ئاماژەی بەوەشدا : ئێمە بەدواداچوونمان بۆ لێدوانەكانی میدیایی چەند ڕۆژی ڕابردوو و ئەوەی لە لێدوانەكانی پەرلەمان دەرچووە سەبارەت بە پرسی پێوەری نوێی مووچە، هەروەها لە ڕێگەی پەیوەندیكردنمان لەگەڵ لایەنە پەیوەندیدارەكان بە دۆسیەی حكومەت، ڕەتمانكردەوە كە بابەتی حكومی هەبێت و یان پێشنیارەكان لە بودجەی ساڵی 2023دا بۆ ئەوەی پێوەرێكی نوێی مووچە بخرێتە ناوەوە.
ئاماژەی بەوەشكرد : ئەنجوومەنی وەزیران تەنها دەتوانێت پێشنیاری هاوكێشەیەكی یاسایی بۆ پێوەرێكی نوێی مووچە پێشنیار بكات، و دەبێت دەنگی پەرلەمانی لەسەر وەربگیرێت بۆ ئەوەی ببێتە یاسایەكی پابەندكەر، و بەم شێوەیەش لە ساڵی ئێستادا ئاراستە دەكرێت بودجە كە بەهیچ شێوەیەك بوونی نییە.
حلو لە درێژەی قسەكانیدا وتی: دوایین پێوەری مووچە كە پەرلەمانی عێراق پەسەندی كردبوو لە ساڵی 2008 وبە لە (15) ساڵ لەمەوبەر دەرچووە، هەر پێوەرێكی نوێی مووچەش لەسەر خۆی دەرناچێت مەگەر خشتەیەك نەبێت كە هاوپێچی یاسای خزمەتگوزاری شارستانی نەبێت، كە تا ئێستا نەیتوانیوە مووچەی فەرمانبەران دەربچێت و تا ئێستا یاسا كراوە و لە ساڵی 2015ەوە لە پەرلەمان داخراوە بە تایبەتی پێشنیاری حكومەتی پێشوو لە كاتی قەیرانی داراییدا.
ئاماژەی بەوەشكرد : جیاوازییەكی ڕاستەقینە لە مووچەدا هەیە كە نادادپەروەری دەردەخات كە دەكەوێتە سەر چەند توێژێكی فەرمانبەران، بەو پێیەی جیاوازی هەیە كە دەگاتە چەندین جار بە قازانجی مووچە و دەرماڵەی هەندێك وەزارەت و دامەزراوەكان بەراورد بە مووچەی زۆربەی دامەزراوەكانی دەوڵەت، و دەبێت دەستكارییەكی دادپەروەرانە هەبێت كە لەلایەن پسپۆڕانەوە خەمڵێندرێت بۆ بەدەستهێنانی دادپەروەری كە دوور بێت لایەنگری و خزمایەتی.
جەختیشی لەوە كردەوە : ئەو بڕیارانەی ئەم دواییە كە ڕێگەیان بە گواستنەوەی حەقدەستەكان دا بۆ گرێبەستەكان، جێگیركردنی گرێبەستەكان، دانانی خوێندكاری یەكەم و خاوەن بڕوانامە ڕێگەیان بە زیادكردنی زیاتر لە 750هەزار كەس بۆ قەوارەی كارایی دەوڵەت و زیادكردنی خەرجییەكانی تا 20ترلیۆن دینار، بەپێی ئەوەی سەرۆكی حكومەت پشتڕاستی كردووەتەوە، بە پشتڕاستكردنەوەی ئەوەی كە بڕگەی مووچە لە بودجەدا لە 42 ترلیۆنەوە بۆ 61 ترلیۆن زیادی كردووە.
هەروەها ڕایگەیاندووە : كە ئەو كۆپیەی كە دزەیان پێكراوە بۆ سایتەكانی پەیوەندیكردن هیچی تر نین جگە لە یاسایەكی پێشنیاركراو لەلایەن حكومەتەوە نەنووسراوە و هەرگیز بڕیاری لەبارەیەوە دەرنەكردووە و ئەوەی لەخۆدەگرێت لە پێشنیارێك بۆ بەرزكردنەوەی مووچە لە پلە نزمەكان پێویستی بە بڕە پارەیەكی زۆری زیادە هەیە كە ڕەنگە بەشداربێت لە زیادكردنی ڕێژەی كورتهێنانی بودجە، كە بە زیاتر لە 63 تریلیۆن دینار مەزەندە دەكرێت، بەپێی حكومەت، ئەمەش بەو مانایەیە كە ئەمساڵ ناتوانرێت جێبەجێ بكرێت.
لە كۆتاییدا وتی: هەر پێوەرێكی نوێی مووچە پێویستی بە پلاندانان و لێكۆڵینەوەی ڕاستەقینە و بەشداریكردنی ژمارەیەك لێژنەی تایبەتمەند و بەشێك لە پسپۆڕانی لایەنی ئابووری هەیە بۆ قووڵبوونەوە لە بچووكترین وردەكارییەكان و بە شێوەیەك كە دەوڵەت خۆی لە خەرجكردنی بەرفراوانتر بۆ مووچە بەدوور بگرێت و دادپەروەری لە نێوان هەموو كارمەندەكاندا بەدەست دەهێنێت و گەرەنتی كەرامەتیان دەكات.