ڕاوێژكاری كازمی بەهای بەرهەمی ناوخۆیی و قەبارەی كۆی خەرجییەكان بۆ ساڵی ئێستا دیاری دەكات

ئابوری

15-09-2022, 20:32

+A -A

بەغدا - INA – محەمەد تاڵبی

ئەمڕۆ پێنجشەممە، هەیسەم جبوری، راوێژكاری تەكنیكی مستەفا كازمی، بەهای بەرهەمی ناوخۆیی حكومی و تایبەتی بۆ ساڵی ئێستا دیاریكرد و لەكاتێكدا پێشبینی دەكرد قەبارەی كۆی خەرجییەكان بۆ ئەمساڵ بەرزبێتەوە، پڕۆژەكانی بۆ ئەمساڵ ئاشكراكرد زیادكردنی داهاتی غەیرە نەوت.

جبووری بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی راگەیاند، "قەبارەی بەرهەمی ناوخۆیی بۆ كەرتی گشتی و تایبەت بۆ ساڵی 2022، بەپێی نرخی ئێستای نەوت، لە 300 ملیار دۆلار تێناپەڕێت"، ئاماژەی بەوەدا كە "حكومەت لە ئێستادا خەرجكردن بەپێی یاسای ئاڵوگۆڕكردن 1/12ی بودجەی ساڵی ڕابردوو، جگە لەوەی كە تایبەتە بە یاسای ئاسایشی خۆراك".

ئاماژەی بەوەشكرد، "ئەوەی لە ئاسایشی خۆراك تەرخانكرابوو بڕی 25 ترلیۆن دینار بووە، جگە لەوەی ساڵی رابردوو 103 ترلیۆن دینار خەرج كراوە، بەو پێیەی كە بنكەیەك پشتی پێ دەبەستین، بەجۆرێك كۆی ئەو بڕە پارەی تا كۆتایی ئەمساڵ خەرج كراوە 128 ترلیۆن دینارە". تریلیۆن دینار، كە یەكسانە بە 88 یان 89 ملیار دۆلار." ئاماژەی بەوەشكرد كە "بەرهەمی حكومەت تەنها بە نزیكەیی، بەپێی نرخی ئێستای نەوت، لە 145 بۆ 155 ملیار دۆلار لە كۆتایی ساڵدا دەگۆڕێت."

لەبارەی هەنگاوەكانی حكومەت بۆ دابینكردنی سەرچاوەی غەیرە نەوتی زیادە، ڕوونیكردەوە كە "هەوڵ هەیە بۆ چالاككردنی ترانزێتی كاڵاكان لەڕێگەی عێراق و بەندەری فاو، هەروەها تەواوكردنی پلان و دیزاین بۆ هێڵی ئاسنی نوێ كە باكوور و باشووری عێراق بەیەكەوە دەبەستێتەوە لەلایەن كۆمپانیایەكی ئیتاڵیەوە، و ئەمانە دەبێتە هۆی زیادكردنی داهات، و هەنگاوەكانی تر بۆ تەواوكردنی بە ئەلیكترونی كردنی دەروازە سنوورییەكان و پەیوەندی نێوان دەروازوەی فرۆشتنی دراو، گومرگ و باج، كە بڕیارە لە زیادبوونی داهاتدا ڕەنگ بداتەوە، جگە لە سیاسی و سەقامگیری ئەمنی"، وتی، ڕوونیكردەوە كە "دۆخی وەبەرهێنان لە عێراقدا بە شێوەیەكی سەرنجڕاكێش بەرەو باشتر دەڕوات".

راوێژكاری سەرۆك وەزیران جەختی لەوە كردەوە، "پێویستی ئەنجامدانی سەرژمێری دانیشتووان بۆ ئەوەی ژمارەی چینەكانی كۆمەڵگا بە وردی ڕوون بێتەوە، بە تایبەت كە یاسای بەڕێوەبردنی دارایی جەختی لەسەر پێویستی بودجە لەسەر بنەمای ڕەگەز كردووەتەوە"، ئاماژەی بەوەشكردووە، "دیاریكردنی ڕێژەكە". لە ژنان و بەساڵاچووان و منداڵان و گەنجان بەپێی سەرژمێری چاوەڕوانكراو زۆر گرنگە".

سەبارەت بە هەوڵەكانی حكومەت بۆ كەمكردنەوەی كاریگەرییەكانی گەشەی ژمارەی دانیشتووان لەسەر ئابووری وڵاتەكە، جبور وتی، "گەشەكردنەكە بەردەوامە، هەروەها پێویستە بە ژمارە وردەكان ڕێنمایی بكرێت كە لە سەرژمێری خانووبەرەوە چاوەڕێی دەكەین بۆ ئەوەی بتوانین لە بڕیاردان پشتیان پێ ببەستن".

وە ئەوەشی خستەڕوو، "عێراق بە یەكێك لەو وڵاتە زۆر پێشكەوتووانە دادەنرێت لە پرۆسەی گەشەی ژمارەی دانیشتوواندا، كە ڕێژەی ساڵانە دەگاتە 3%، لە كاتێكدا لەسەر ئاستی جیهانی دەگاتە كەمتر لە نیو لەسەد".