بەغداد/INA
ئەمڕۆ شەممە"مستەفا کازمی "سەرۆک وەزیرانی عێراق , جەختی کرد لەسەر پێویستی بینینی دیالۆگێکی گشتگیری نیشتمانی بۆ چارەسەرکردنی قەیرانەکانی عێراق.
"حەسەن نازم " وەزیری رۆشنبیری،لە میانی بەشداریکردنی لە مەراسیمی وەرگرتنی پاشماوەی ئەنفالکراوانی بارزانییەکان وتاری سەرۆک وەزیرانی عێراقی پێشکەشکرد، کە تیایدا وتی: ئەمرۆ کە لەبەردەم تەرمی شەھیدان وەستاوم "گەلان شانازی بە مێژووی خەباتیانەوە دەکەن، و قوربانیدانی گەلەکەیان دەگۆڕن بۆ کردار و دەستکەوت. ئاماژهی بهوهشكرد"خەڵکی عێراق بەدرێژایی مێژووی خۆیان قوربانییەکی گەورە و بەنرخیان داوە لە بەرامبەر دەسەڵاتدارانی دیکتاتۆر و ستەمکار و نادادپەروەر و وەستانی خەڵک لە پێناو کەرامەتی نەتەوەیی و ئەخلاقیدا، بۆ بنیاتنانی دەرفەتی ژیان بۆ نەوەکانی داهاتوو، نەک بۆ قازانجی سیاسی.
لە درێژەی قسەکانیدا وتیشی"کاتێک لێرە بۆ شەهیدانی ئەنفال دەوەستم، هەستی ئینسانی راستەقینە زاڵ دەبێت و من لە یەکەم کەسەکان بووم کە ئیفادەی راستەوخۆی نێودەوڵەتیم لەسەر ئەو تاوانە ترسناکە دا ، کە رژێمی دیکتاتۆر دژی گەلەکەمان ئەنجامیدا کە من لەنێواندا ژیاوم، لە چیاکانی کوردستان چاوی من لەسەر چاوی منداڵان و ژنان و ئەو پیاوانەی کە بەبێ هیچ هۆکارێکی تر لە سێدارە دران ، کە جگە لەوە دەیانویست بە کەرامەتەوە بژین ھیچ داوایەکی تریان نەبوو .
ھەروەک لە ووتارەکەی سەرۆک وەزیران ئاماژهی بهوهشدرابوو کە ، "گەلهكهمان له بهسره و زیقار و نهجهف و بهغدا و ئهنبار و موسڵ و كوردستان قوربانی دا و خوێنی دا نهك له پێناوی ئهمڕۆ فرمێسك بڕێژن، بهڵكو گهلهكهمان باشترینی گهنجهكانی کردە قوربانی لە خەباتی شەرەفمەندانەیان و لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر و لە داوای مافە ڕەواکانیان، لە پێناو دادپەروەری و هاووڵاتیبوون، و بۆ ئەوەی سەرکردەکانی لە ئاستی بەرپرسیارێتیدا بن، و هەڵەکان دووبارە نەبنەوە کە لە ڕابردوودا روویاندا .
لەدرێژەی وتارەکەی سەرۆک وەزیراندا ھاتبوو کە “بەداخەوە هەندێک لەو بەها بەرزانە لەبیر دەکەن، و تەنانەت هەندێکیان مێژووی شەخسی خەباتیان لەبیر دەچێتەوە، و قبوڵ دەکەن پێشبڕکێ بۆ کورسی و پۆست و خزمایەتی بکەن و هەوڵ دەدەن حوکمڕانی لەعێراق لەبەرژەوەندیان بێت ، کە هەست بە شەرمەزاری دەکەم لەبەرامبەر ئەم قوربانییانەدا، کە دۆخی سەختی گەلەکەمان وا دەبینم.
لەسەر بارودۆخی سیاسی و كارەكانی حكومەت،كازمی لەووتارەکەیدا دووپاتی كردبویەوە کە لە ساڵی 2020دا كاتێك راسپێردرام بۆ پێكهێنانی حكومەت، بە نوخبە سیاسییەكانم وت، ئەو خاوێنەی عێراقی كە لە مانگی تشرینی یەكەمدا دەڕژێت، درێژكراوەی هەموو قوربانیدانی گەلەكەمانە ، و ئەرکی مێژوویی داوا دەکات هەمووان چارەسەر بۆ قەیرانە کۆمەڵایەتییەکان دابنێن بە چارەسەرکردنی قەیرانە سیاسییەکان لە پێشەوە.وە ڕێگە نەدەن جیاوازی نێوان مرۆڤەکان یان ڕەوتەکان ببنە هۆکارێک لە هەر قەیرانێکی کۆمەڵایەتی نوێدا.
ئاماژهی بهوهشكرد، بهداخهوه ههندێكیان كه ئیعتیباری مێژووییان نییه، و له خۆیاندا چاویان له كهسانی تر دهكهن، ههر له یهكهم ساتهوه گومانیان له ههموو مهبهستێك ھەبوە ، سیاسەت وەک بەرپرسیارێتییەکی قورس پێش خۆی تێبگەن و، قوربانیدانەکانی گەڵ و ، مێژووەکەیان و داهاتووی نەوەکانیان لەپێش بگیرێت.
ههر بۆیه به براكانم گوت كه به كارێكی راستگۆ نهبێت وهڵامی بوختان و ههڵمهتی ڕهشهی درۆ نادهینهوه، ههروهها ناكێشرێنه ناو ڕهوتی و تۆمهتی منداڵانهوه، ههروهها گرنگی بهو كهسانه نادهین كه ههوڵ دهدهن بیهێننهوه وە ئێمە کاتمان نییە لە موناقەشەی حزبی و نمایشە کەسییەکان و حیساباتی تەسکدا بەفیڕۆ بدەین، و شوێنی پێویستمان هەیە دوای ئەوەی ئەرکەکەمان تەواو کرد و ڕادەستمان کردن ئەو متمانەیەی بە حکومەتی داهاتوودەدرێت کە لە هەڵبژاردنەکاندا بەرهەم دێت.
کازمی راشیگەیاند کە ، "بەرپرسیارێتی نەتەوەیی وا دەکات کە زۆر گرنگ بێت بۆ هەمووان، لەم هەلومەرجە هەستیارەدا، دەرگا بەڕووی گفتوگۆی ڕاشکاوانە و شەفافدا بکرێتەوە بۆ چارەسەرکردنی چەقبەستوویی سیاسی ئێستا. پێویستە چارەسەرێک دابنرێت بۆ ناکۆکی و رێگری کردن لە پێکدادان.
کازمی لە وتارەکەی جەختیشیكردەوە، "گەلەكەمان نیگەرانە لەو گرژییە سیاسییەی ئێستا هەیە و هەوڵی ڕاكێشانی دامودەزگاكانی دەوڵەت و دامەزراوە ئەمنییەكان دەدات بۆ ناو گۆڕەپانی مشتومڕی سیاسی و تۆمەت و بوختان لەنێوان لایەنە سیاسییە جیاوازەكاندا.
وتیشی " عێراق و ئایندەی ئەم گەلە بە ئێمە سپێردراوە ، ئێمەش بەرپرسیارین بەرامبەر هەموو ئەو قوربانیانەی کە ئەم گەلە داویەتی ، هەروەها لەم خاکە باش و خێرخوازەدا کە چەندین دەیە ئازاری چەشتووە و قوربانی بەنرخی داوە،خۆشەویستی و ئازادی و دادپەروەری ڕەگ و ڕیشەی لە ویژدانی گەلەکەیدا داکوتاوە، کە گەلەکەی ملکەچی دیکتاتۆرێکی ستەمکار نەبوو، ھەرگیز ئاسەواری دادپەروەری و ماف لەبیر ناچن و نامرن، بەڵکو وەک چیاکانی ئەم خاکە بەرز دەمێنێتەوە ، نەمری بۆ شەهیدانی ئەنفال، و هەموو شەهیدانی عێراق.