بە ژمارە.. ڕێژەی تەواوبوونی پڕۆژەكانی ئاوەڕۆ لە 13 پارێزگا
ناوخۆ
- 19-07-2022, 16:42
بەغدا - INA- حەسەن ئەلفەواز
ئەمڕۆ سێشەممە بەڕێوەبەرایەتی ئاوەڕۆ كە یەكێكە لە بەڕێوەبەرایەتییەكانی وەزارەتی بیناسازی و نیشتەجێكردن و شارەوانییە گشتییەكان ژمارەی پڕۆژەكانی لە 13 پارێزگادا ژمارد و هاوكات وادەی تەواوكردنی پڕۆژەی ناحیەی ئەلڕەشید لە بەغدا دیاریكرد.
بەڕێوەبەری بەڕێوەبەرایەتی ئاوەڕۆ لە وەزارەت یەعروب قەحتان بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA)ی ڕاگەیاند : بەڕێوەبەرایەتییەكە زیاتر لە 60 پڕۆژەی هەیە لە سەرجەم پارێزگاكانی وڵات بە ناوچە شارییەكانیشەوە كە بریتین لە ناوەندی شار و قەزا و ناحیەكان و ئاماژە بەوە دەكات كە : پڕۆژەی تەواوكراو هەیە كە نزیكە لە تەواوبوون و هەروەها پڕۆژەكان لە پرۆسەی گرێبەستكردن و ڕاسپاردندان.
پڕۆژەكانی بەڕێوەبەرایەتی لە پارێزگاكان و ڕێژەی تەواوكردنیان
پارێزگای كەربەلا
قەحتان زیادی كرد: سێ پرۆژە لە پارێزگای كەربەلا بە قەبارەی 400 هەزار مەتر سێجا لە رۆژێكدا هەیە، كۆی گشتییان وای لێدەكات گەورەترین بن لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا و بەمەش پێداویستییەكانی پارێزگاكە تا ساڵی 2050 پڕدەكەنەوە.
ئاماژەی بەوەشكرد : دوو پرۆژەی زیادە لە قەزای ئەلحر هەیە، یەكەمیان وێستگەی پاڵاوتنی تێدایە جگە لە دروستكردنی تۆڕەكان، كە نزیكە لە تەواوبوون، لەگەڵ رێژەی تەواوكردنیش دەگاتە لەسەدا 97، ئەمەش وا دەكات قەزاكە بەتەواوی خزمەتگوزاری لە رێگەی ئاوەڕۆوە بدرێت و سەبارەت بە قەزای ئەلهندییە، هەروەها دوو پڕۆژە هەیە كە پێشبینی دەكرێت لە ناوەڕاستی ساڵی داهاتوودا تەواو بكرێن.
پارێزگای نەینەوا
ئاماژەی بەوەشدا دوو پرۆژە لە شاری موسڵ تەواو كراوە، هەروەها 10 پرۆژەش لە قۆناغی دروستكردندان، كە بەشێكیان لە ناحیەی بەرتەلا و ناحیەی حەمدانییە لە لای چەپی شاری موسڵ نزیكە لە تەواوبوون، وەك ئەوەی كە 10 پرۆژەیان لە قۆناغی دروستكردندان و ڕێژەی تەواوكردن لە پڕۆژە جێبەجێكراوەكاندا لە سەدا 60ی تێپەڕاندووە.
ئاماژەی بەوەشكردووە : سەبارەت بە لایەنی ڕاست پڕۆژەیەك لە ژێر ڕەوانەكردندایە بۆ ناونیشانی تۆڕەكان لە گەڕەكەكاندا.
پارێزگای كەركوك
قەحتان باسی لە پڕۆژەكانی پارێزگای كەركوك كرد و وتی: بەڕێوەبەرایەتییەكە پرۆژەیەكی گەورەی ستراتیژی هەیە كە توانای 300 هەزار مەتر سێجای هەیە لە ڕۆژێكدا، ئەمە جگە لەوەی كارگەیەكی پاڵاوتنی هەیە.
ئاماژەی بەوەشكردووە : ڕێژەی تەواوبوونی پڕۆژەكە گەیشتووەتە 70%، جەختیشیكردەوە : پێویستی پڕۆژەیەك بۆ دامەزراندنی تۆڕەكان، هیوادارین لە دوو ساڵی داهاتوودا بیخەینە ناو بودجە بۆ تەواوكردنی پێداویستییەكانی پارێزگاكە.
پارێزگای دیالە
قەحتان ئەوەشی خستەڕوو : چوار پرۆژە هەن بەشێكیان بەتەواوەتی تەواو بوون، بەشێكی تریشیان نزیكە لەلایەن بەڕێوەبەرایەتییەوە تەواو بكرێن.
ئاماژەی بەوەشكرد : ئەم پڕۆژانە بریتین لە وێستگەی چارەسەركردنی بەعقوبە كە تەواو بووە، لەگەڵ ڕەوانەكردنی نزیكی پڕۆژەی ناحیەی خاڵس و پڕۆژەی تەواوكەری بەعقوبە.
پارێزگای نەجەف
لەبارەی پڕۆژەكانی پارێزگای نەجەف دەشڵێت : سەرجەم ئەو پرۆژانەی لە پارێزگاكە جێبەجێ كراون تەواو بوون و تەنیا وێستگەی چارەسەركردن ماوە كە رێژەی تەواوكردنی نزیكەی 85%ی هەیە.
پارێزگای دیوانییە
لە دیوانییە قەحتان وتی: بەڕێوەبەرایەتییەكە پڕۆژەیەكی گەورەی دیوانییەی هەیە كە ڕێژەی تەواوكردنی گەیشتووەتە 70%
ئاماژەی بەوەشكرد :هەروەها پرۆژەی ناحیەی غەماسیشمان هەیە كە لە ژێر ڕەوانەكردندایە، هیوادارین پرۆژەی ناحیەی عەفەكیش بخرێتە نێو ئەوە.
پارێزگای واست
سەبارەت بە واست، قەحتان وتی: پڕۆژەی ناوەندی شار هەیە كە تەواو بووە، سەبارەت بە ناحیەی نوعمانیەش دوو پرۆژە هەیە كە تەواو بووە".
لە درێژەی قسەكانیدا گوتی: سەبارەت بە قەزای سوێرە، دوو پڕۆژەمان هەیە، یەكەمیان تەواو بووە، دووەمیان ڕەوانە كراوە و بەم نزیكانە دەخرێتە بواری جێبەجێكردنەوە و دەشڵێت: سەبارەت بە قەزاكە پڕۆژەی وێستگەی چارەسەركردن هەیە كە تەواو بووە، هەروەها پڕۆژەی تۆڕەكە تێیدا كە نزیكە لە تەواوبوون.
پارێزگای بابل
لە بابل ئاماژەی بەوەشكردووە : سێ پڕۆژە هەیە كە دوو پڕۆژەیان تەواو بووە و ئەوی دیكەیان نزیكە لە تەواوبوون، هیوادارە پڕۆژەی گەورەی حللە سەرپەرشتی بكرێت.
پارێزگای ئەنبار
ڕاشیگەیاندووە : پڕۆژەی ڕۆمادی هەیە، كە نزیكە لە تەواوبوون، هەروەها بۆ پڕۆژەی فەللوجەش هەمان شتە، بەو پێیەی بەڕێوەبەرایەتییەكە دەستی بە پڕۆژەی هیت سیتی كردووە، لەكاتێكدا پڕۆژەی ناحیەی خالیدیە لە پرۆسەی ڕاگەیاندنیدایە.
پارێزگای موسەننا
سەبارەت بە پرۆژەكانی پارێزگای ئەلموسەننا قەحتان روونیكردەوە كە : پرۆژەیەكی لاوەكی گەورە هەیە كە تەواو بووە و كەوتۆتە خزمەتەوە، لە كاتێكدا پرۆژەی ئەلرومەیسە تەواو بووە، كە شاهیدی زیادكردنی چوار گەڕەكی نوێ بووە.
پارێزگای بەغدا
لە بەغدای پایتەخت، قەحتان وتی: "بەڕێوەبەرایەتییەكە دوو پرۆژەی هەیە، یەكەمیان پڕۆژەی ناحیەی ئەلزوهور (پێشتر ئەلحوسێنیە)، كە ساڵی رابردوو كەوتە خزمەتەوە، دووەمیشیان پڕۆژەی ناحیەی ئەلڕەشیدە، كە هیی". ڕێژەی تەواوكردن گەیشتووەتە لەسەدا ٧٠، هیوادارە ساڵی داهاتوو تەواو بكرێت”.
پارێزگای سەڵاح الدین
ئاماژەی بەوەدا كە پڕۆژەیەك لە سامەڕا هەیە كە بە خێراییەكی خێراتر ئەنجام دەدرێت، بە ڕێژەی تەواوكردنی لەسەدا 76، هەروەها پڕۆژەیەك لە وڵاتێكدا هەیە كە تەواو بووە، جگە لە پڕۆژەیەك لە دوجەیل، كە ڕێكارەكانی گرێبەستكردن لە سەرەتای ئەمساڵدا تەواو بوون و كارەكان لە ئارادایە بۆ تەواوكردن.
لە درێژەی قسەكانیدا وتی : پرۆژەیەكمان لە ژێر ڕاگەیاندندایە ئەویش وێستگەی چارەسەركردنی تكریتە.
پارێزگاری میسان
قەحتان لە بارەی پارێزگای میسانەوە باسی لەوە كردەوە كە : سەرجەم پڕۆژەكانی بەڕێوەبەرایەتی لە پارێزگای میسان تەواو بوون.
ئەركەكانی بەڕێوەبەرایەتی
سەبارەت بە تەرخانكردنی بەڕێوەبەرایەتییەكە، قەحتان رایگەیاند: تەرخانكردنی ساڵی رابردوو زیاتر لە 200 ملیار دینار بووە، هەرچەندە بەڕێوەبەرایەتییەكە داوای دابینكردنی زیاتر لە 300 ملیار دیناری كردووە و روونیشیكردەوە كە : تەرخانكراوە بۆ ئەمساڵ 390 ملیار دینار بووە، هەرچەندە پێویستی راستەقینە دەگاتە 100 ملیار دینار 600 ملیار دینار كە ئەوە هەندێك پڕۆژە دوادەخات.
ئەوەشی خستەڕوو : ئەو تەرخانكراوانەی ئێستا تەرخانكراون لەگەڵ قەبارەی ئەو پڕۆژانە ناگونجێت كە لەلایەن بەڕێوەبەرایەتییەكەوە جێبەجێ دەكرێن، بەو پێیەی حكومەت ئاگاداری گرنگی ئەو پڕۆژانەیە وەك پرۆژەی ژێرخانی و ئاماژەی بەوەشكرد : بەڵێن هەیە بۆ زیادكردنی ئەو تەرخانكردنانەی كە یارمەتیدەر دەبن و هەموو پڕۆژەكان لە ماوەی دیاریكراودا تەواو بكەن.
جێبەجێكردنی كۆمپانیاكان
قەحتان ئاماژەی بەوەشكرد : كۆمپانیا جێبەجێكارەكان بەشێكی ناوخۆیین و هەندێكی دیكەشیان بیانین، بەو پێیەی كۆمپانیا ئیسپانی و ئێرانی و توركی و چینییەكان هەن.
ئەوەشی خستەڕوو : هەموو ئەو كۆمپانیایانە بەپێی میكانیزمێكی كاركردن كاردەكەن كە لەگەڵ وەزارەت و بەڕێوەبەرایەتی بە تایبەتی ڕێككەوتنی لەسەر كراوە و ئەگەر هەر دواكەوتنێك لە یەكێك لە كۆمپانیاكان ڕووبدات دەستبەجێ كارەكانیان لێ دەكشێتەوە.
قەرەبووكردنەوەی بەڵێندەران
قەحتان جەختی لەوە كردەوە كە : گرێبەستێك هەیە كە ئێمە بە بەڵێندەرانەوە دەبەستێتەوە و دەبێت پابەندی ئەوان بن، وەك دەوڵەت دیاریی كردووە بۆ بەڵێندەر جیاوازی لە نرخی دۆلار زیاد بكات، بەڕێوەبەرایەتیش ئەم زیادكردنەی بەكارهێناوە و ئاماژەی بەوەشكردووە : هەر قەرەبوویەك بۆ بەڵێندەران، وەك لە بڕیار و یاساكانی حكومەتدا هاتووە پێیان دەدرێت و بەڵێندەر پابەندە بە جێبەجێكردنی پڕۆژەكە بەپێی تایبەتمەندییەكان و بڕە پارە پێویستەكان.
ئاماژەی بەوەشكردووە : بڕیاری 347 ئامانجی ڕووبەڕووبوونەوەی هەڵاوسانە و جەختی لەوە كردەوە كە : بەڕێوەبەرایەتییەكە پابەندە بە جێبەجێكردنی بڕیارەكان بۆ قەرەبووكردنەوەی بەڵێندەران، بە تایبەت كە ڕێكارەكانی دەوڵەت نەرم و نیانن.
كردارەكانی دوای تەواوكردن
جەختیشیكردەوە : دوای تەواوبوونی هەر پرۆژەیەك گەڕەكەكانی بۆ زیاد دەكرێت، لەگەڵ فراوانبوونی پڕۆژەكە، هەروەها بەڕێوەبەرایەتییەكە رێوشوێن دەگرێتەبەر، لەوانە دامەزراندنی پرۆژەیەكی نوێ وەك قۆناغی دووەم یاخود زیادكردنی بۆ پرۆژەكە دوای وەرگرتنی رەزامەندی لە وەزارەتەكانی پلاندانان و بیناسازی و نیشتەجێكردن و شارەوانییە گشتیەكان و ئەمەش لەسەر داوای حكومەتە ناوخۆییەكان ئەنجام دەدرێت.
ناوچەكانی پڕۆژە
ئاماژەی بەوەشكرد : ئەو ناوچانەی كە پڕۆژەكانی ئاوەڕۆ دەیگرێتەوە ئەو ناوچانەن كە لە پلاندانانی شارستانی پارێزگاكان و قەزاكان و قەزاكاندا جێگیركراون، لەكاتێكدا ئەو ناوچانەی كە نەخراونەتە نێو ئەو پڕۆژانەوە نەخراونەتە ژێر كاریگەرییەوە.
وێستگەی چارەسەركردن
ڕوونیشی كردەوە كە : هەر وێستگەیەكی چارەسەركردن كە ئاوی لێ دەردەهێنێت بەپێی هەندێك تایبەتمەندی كاریگەرە، بەو پێیەی گونجاوە بۆ چاندنی سنووردار، هەروەها جۆری كشتوكاڵیش هەیە كە ئەم ئاوە بۆیان گونجاوە.
ئاماژەی بەوەشكردووە : بەڕێوەبەرایەتییەكە بەرپرسیارە لە تەواوكردن و بەڕێوەبردنی پڕۆژەكە، دواتریش دوای ساڵێك دوای چوونە ناو خزمەتگوزارییەوە رادەستی حكومەتە ناوخۆییەكان دەكات.
