بانكی ناوەندی: جێبەجێكردنی ڕێوشوێنی بۆ بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆڕ

بەغدا - INA – نەسار حاج
ئەمڕۆ هەینی بانكی ناوەندی عێراق ڕێوشوێنەكانی خۆی لە بواری بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆریستان ئاشكرا كرد و پشتڕاستی كردەوە كە بڕیاری پابەندكەریش لەو بارەیەوە دەركردووە.
حسێن موقەڕەم، نوێنەری فەرمانگەی بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆر لە بانكی ناوەندی، بە ئاژانسی هەواڵی عێراقی راگەیاند، "رێكارەكانی عێراق سەبارەت بە بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆر نوێنەرایەتی لە دەركردنی یاسای سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆریستان ژمارە (٣٩)ی ساڵی ٢٠١٥ و زۆرێك لە ڕێسا و ڕێنمایی و كۆنتڕۆڵەكان، فەرمان و ڕێنماییەكان بە تایبەتی، كە هەموویان لە ژێر ڕۆشنایی پێداویستی و ستانداردە نێودەوڵەتییەكان و پابەندبوون بە پێداویستییە ناوخۆییەكان دەرچوون.
جەختیشی لەوە كردەوە كە "بڕیار هەیە كە بریتی بووە لە پابەندكردنی سەرجەم دامەزراوە داراییەكان بە پێكهێنانی بەشەكان بۆ ڕاپۆرتكردنی مامەڵە داراییە گوماناوییەكان و پێدانی سەربەخۆیی لە ئەركەكانیاندا، هەروەها بۆ ئامادەكردنی ڕێنمایییەك بۆ سیاسەت و ڕێكارەكان بۆ بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆر لە ژێر رۆشنایی كام كاردا". ئەنجام دەدرێت و بۆ ئەوەی لەبەردەستی هەموو كرێكارانی دامەزراوە داراییەكان بێت."
ئاماژەی بەوەشكرد، "رێكارەكان هەروەها بریتی بوون لە پابەندكردنی دامەزراوە داراییەكان بە بەدەستهێنانی سیستەمی ئەلیكترۆنی بۆ بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆر بە مەبەستی دەرهێنانی چاودێریكردنی ئۆپەراسیۆنە داراییە گوماناوییەكان و ڕاپۆرتكردنیان بۆ فەرمانگەی بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆر"، ئاماژەی بەوەشكردووە "عێراق پابەندە بە هەموو پێداویستییە نێودەوڵەتییەكان بۆ بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و دارایی تیرۆریستان كە لەلایەن گروپی كارەوە دەرچووە" دارایی  FATF ، جگە لە تەواوكردنی مەرجەكانی پەیوەندیكردن بە گروپی ئێگمۆنت.
ئاماژەی بەوەشكردووە، "زۆر خولی ڕاهێنانی تایبەتمەند ئەنجامدراوە لە بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆر، بەرەنگاربوونەوەی تاوانە داراییەكان، سزا و قەدەغەكردن، هەروەها كارمەندانی دامەزراوە داراییە بانكی و نابانكیەكان بەشدارییان تێدا كردووە".
وە ئاماژەی بەوەدا كە "ئەو ڕێوشوێنانەی كە لەلایەن فەرمانگەی بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆر لە بانكی ناوەندی عێراق گیراوەتەبەر، لەوانە: -
1. دەستخستنی سیستەمی (go-AML) كە تایبەتە بە وەرگرتنی ڕاپۆرت و زانیاری دارایی لە ڕێگەی پەیوەندی ئەلیكترۆنی لەگەڵ هەموو ئەو لایەنانەی كە پابەندن بە ڕاپۆرتكردن.
2. ئامادەكردنی سیستەم و داتابەیس بۆ فەرمانگە كە داتا و زانیاری لایەنەكانی تر لەخۆ بگرێت كە یارمەتی شیكارەكان دەدات لە تەواوكردنی ڕێكارەكانی لێكۆڵینەوەی دارایی.
3- هەڵگرتنی یاداشتنامەی هاریكاری دوو قۆڵی لەگەڵ لایەنە جیاجیاكان لە چوارچێوەی سیستەمی دژە سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆر بۆ ئاسانكاری بۆ ئاڵوگۆڕی زانیاری، هەروەها هەڵگرتنی چەندین یاداشتنامەی لێكتێگەیشتن لەگەڵ یەكە هاوتاكان لە وڵاتانی دیكە هاوشێوەی كارەكانی فەرمانگە.
4. بەردەوامبوون لە ڕاهێنانی فەرمانبەرانی كەرتەكانی تر لە وەزارەت و فەرمانگە حكومییەكان و كەرتی گشتی بەمەبەستی بڵاوكردنەوەی هۆشیاری لە بەرەنگاربوونەوەی سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆر بە پشتبەستن بەو پلانە گشتگیرەی ڕاهێنان كە فەرمانگە بۆ ئەو مەبەستە ئامادەی كردووە، و فەرمانگە بەردەوامە لەسەری بەشداریكردنی كارمەندەكانی لە وۆرك شۆپ و خولی ڕاهێنان كە لەلایەن ڕێكخراوە جیاوازەكانەوە پێشكەش دەكرێن كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بە مەبەستی ئاگاداركردنەوەیان لە پێشهاتەكان بە شێوەیەك كە شێوازەكانی بەرەنگاربوونەوەی ئەم تاوانانە پەرەپێبدات”.
ڕوونیشی كردەوە، "ئەو ڕێكارانە بووە هۆی زیادبوونی ژمارەی ئەو مامەڵە داراییە گوماناویانەی لەلایەن فەرمانگەكە لە لایەنە جیاوازەكانەوە وەرگیراون كە پابەندن بە ڕاپۆرتكردنەوە، ئەمەش بووە هۆی زیادبوونی ئەو ڕاپۆرتانەی لەلایەن فەرمانگەوە پێشكەش بە فەرمانگەی داواكاری گشتی كراوە بۆ ئەوەی ڕێوشوێنی پێویست بگیرێتەبەر". , و بڕی (15-25-34-24-39). ) راپۆرتەكان لە ماوەی ساڵانی (2017 و 2021) بە رێككەوت، و هەر راپۆرتێك ژمارەیەك راپۆرت لەخۆدەگرێت لەسەر ژمارەیەك كۆمپانیا و كەس، و ئەم زیادبوونە لە... دەركردنی ژمارەیەكی زۆر لە سزاكان لەلایەن دادگا پەیوەندیدارەكانەوە.
جەختیشی كردەوە كە "زیادبوونی راپۆرتە ڕەوانەكراوەكان دەرئەنجامی ئەو ڕێوشوێنانەیە كە گیراونەتەبەر بۆ هاندانی دامەزراوە داراییەكان بۆ ڕاپۆرتكردنی مامەڵە گوماناویەكان و ئاڵوگۆڕی زانیاری لەگەڵ دەزگاكانی جێبەجێكردنی یاسادا، ئەمەش بەشداربووە لە تەواوكردنی شیكردنەوەی ئەو مامەڵانە و دەستنیشانكردنی گومانەكانی". سپیكردنەوەی پارە و پارەداركردنی تیرۆریستان”.