بەغداد/ INA - نسار ئەلحاج
ئەمرۆ چوار شەممە ،"مەزھەر محەمەد ساڵح " ڕاوێژکاری دارایی سەرۆک وەزیران
قەبارەی داھاتی ناوخۆیی بۆ ساڵی داهاتوو، ئاشکراکرد و ھەروەھا بەرزبونەوەی ژمارەی دەستی کاری ناخۆيى بۆ ئەمساڵ خستە روو .
ساڵح لەلێدوانێکیدا بۆ ئاژانسی هەواڵی عێراقی (INA ) وتی"ڕاپۆرتەکەی بانکی جیهانی دەریخست کە گەشەی ناوخۆی لە عێراق لە ساڵی 2022 بەرزترینە لە نێوان گروپی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە گشتی و گروپی وڵاتانی گەشەسەندوی نەوت بە تایبەتی کە بە ڕێژەی8.9 لە سەدا بۆ هەر ساڵێک مەزەندە دەکرێت کە تەنانەت لە ڕێژە بەرزترەکانە کە لەلایەن پلانی گەشەپێدانی نیشتمانی ئێستاوە هەڵگیراوە کە نزیکەی لە سەدا 7 زیاترە لە پلانی گەشەپێدانی نەتەوەیی ئێستا.
وتیشی " ژمارەی گەشەی بەرزی ئابووری ئاماژە بە کاریگەری ئەرێنی دەکات بۆ بەدەستهێنانی بەرهەمێکی گەورە لە ماوەی ساڵی 2022دا ، بەتایبەتی لە بواری کشتوکاڵ و نەوتدا، کە دوو کەرتی پێشەنگ و گرنگن لە زیادبوون و بەشداریان لەم بەرهەمهێنانەدا .
ھەروەک وتیشی: "گەڕانەوەی عێراق بۆ توانای نەوتی تەواو و دابینکردنی بازاڕی وزە بۆ پێداویستییە بەپەلەکانی ئێستا یەکێکە لەهۆکارەکانی ئەو گەشەکردنە بەرزە، بەتایبەتی کە عێراق توانای بەرهەمهێنانی نەوتی ئێستای هەیە کە زیاتر لە ملیۆن بەرمیل"
ئەوەشی وت کە "وەرزی ئێستای کشتوکاڵ بەتایبەتی لە کەرتی بەرهەمهێنانی دانەوێڵەدا، داتای ئەرێنی دەردەخات کە لە نیشاندەرەکانی ساڵی 2021 باشترە، کە گەشەی ئەم ساڵی لەچاو ساڵان بە ڕێژەی 1.4 لە٪ەوە بەدەست هێناوە
ئەمە دوای باش بونی ئاستی گەشەکردن، کە پێشتر لە ساڵی 2020 گەشەی ئابووری ڕێژەی 8.6 لە سەدا نەرێنی بوو "
راشیگەیاند کە : "هێزی کاریگەر لە ئاستی دەوڵەت و بازاڕدا لە باشترین ئاستدایە بۆ یارمەتیدانی کەم کردنەوەی بێکاری و کەمکردنەوەی ڕووبەری بێبەشبوون، لەبەرەھەمی ناوخۆی ، تایبەت ترو گرینگتریش یاسای ئاسایشی خۆراک و گەشەپێدانی فریاکەوتنەوە کە پێوێستە پشتگیری بکرێت،
ئاماژەی بەوەشدا کە "چاوەڕوانی ئەوە ناکەن کە سامانی نەوت لە ماوەی داهاتوودا دژی بەرژەوەندییە نەوتییەکانی عێراق بێت، واتە دابەزینی لەناکاوی نرخی نەوتی وڵات بەتایبەتی لەماوەی چەند ساڵی داهاتوودا واتە ئەگەری بەردەوامبوونی گەشەی زیادەی سەرچاوە داراییەکان لە پرۆژەکانی کارکردن و داهات و دوورخستنەوەیان لە پاشەڕۆی بەکاربەران و بەپێی ئەو گەشەسەندنە بەردەوامەی کە لە لایەن پلانی ئێستای گەشەپێدانی نەتەوەیی وڵاتەوە جێبەجێ کراوە"
وتیشی: "ئەوەی لە ڕاپۆرتی ئینفای بانکی جیهانیدا پێشبینی دەکرێت ئەوەیە کە گەشەی بەرھەمی ناوخۆی لە ساڵی 2023 بە شێوەیەکی ئەرێنی بەردەوام دەبێت، بەڵام بە ڕێژەی لە 5٪ ،
بەهۆی نەتوانینی بەرهەمهێنانی نەوتی دوو هێندە لەشێوەی وەبەرهێنانی کورتخایەنی دەستبەجێ
ھەروەک راشیگەیاند کە : " ھەر رێژەی گەشە کردنێک لە داھاتی گشتی ناوخۆی بە ڕێژەی گەشەی دانیشتوانی عێراق زیاتر بێت لە نزیکەی 2.6 لە سەدا بۆ هەر ساڵێک، دەبێتە هۆی گەشەسەندنی ئابووری و باشترکردنی بەرهەمی تاک "