Bağdat – INA
Başbakan Muhammed Şiya Es-Sudani, hükümetin politikasının Irak'ın merkezi, etkili ve önemli bir ülke olduğunu vurguladığını belirtti. Ayrıca, daha önce Türkiye ve Suriye liderlerine ilişkilerin yeniden kurulması talebine ilişkin detayları ve bunu engelleyen unsurları açıkladı.
Başbakan Sudani, Irakiye Haber Kanalı'nda özel bir röportajda yaptığı açıklamada, "Hükümetimizin politikası, Irak'ı merkezi, önemli ve etkili bir ülke olarak görmekte ve bu politika zor bir dönemde başarılı olmuştur" dedi.
Başbakan Sudani ayrıca, "Geçtiğimiz Nisan ayında Bağdat’a yaptığı ziyarette Türkiye Cumhurbaşkanı’na Suriye ile ilişkilerin yeniden kurulmasının önemini ilettim ve kendisi buna olumlu yaklaştı. Esad ise Bağdat'ta Irak, Türkiye ve Suriye dışişleri bakanları düzeyinde bir toplantı gerçekleştirmek girişimnde bulundum ve başlangıçta olumlu bir tutum sergiledi, ancak bazı şartları vardı" dedi.
Başbakan Sudani, sözlerine şöyle devam etti: "Esad ile Bağdat'ta dışişleri bakanları düzeyinde bir toplantı düzenlenmesi için üç kez girişimde bulundum. Türk tarafı bu konuda olumlu yaklaştı, ancak Türkiye, topraklarındaki Suriyeli göçmenlerin ve mültecilerin geri dönmesini ve terörle mücadelenin sağlanmasını şart koştu."
Başbakan Sudani, "Suriye tarafı, Türkiye'nin şartları arasında yer alan mültecilerin geri dönüşü konusunda hemfikir olduğunu belirtti. Ancak terörle mücadelenin genel olarak ele alınması gerektiğini, sadece PKK ile değil, diğer silahlı gruplarla da mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı. Bu da anlaşmazlık noktası oldu" dedi.
Başbakan Sudani sözlerini şöyle sürdürdü: "Üç girişimden sonra Türkiye ve Suriye'nin aynı masada oturması mümkün olmadı." ve Irak'ın, Türkiye ile Suriye arasındaki görüş ayrılıklarını yakınlaştırmak için en önemli çabayı sarf ettiğini belirtti.
Başbakan Sudani şunları açıkladı: "Kararın, kendi tercihlerini belirlemesi için Suriye halkına bırakılmasını istiyoruz." Irak'ın Suriye'nin iç işlerine karışmama konusunda tutumunun net olduğunu vurguladı.
Başbakan Sudani ayrıca şunları ekledi: "Suriye'deki durumun gelişmelerinden, silahlı grupların ve DEAŞ terör örgütü unsurlarının varlığı nedeniyle endişeliyiz." Ayrıca, "DEAŞ'ın hareketlerini takip ediyoruz ve Ürdün ile uluslararası koalisyonla ortak operasyonlara başladık" dedi.
Başbakan Sudani sözlerini şöyle sürdürdü: "Suriye topraklarının birliği ve bütünlüğü ile Suriye halkının iradesine saygı gösterilmesine önem veriyoruz." Ayrıca, "Müdahale etmeksizin Suriye'de kapsamlı bir siyasi süreci desteklemeye hazırız" diye vurguladı.
Başbakan Sudani, "Başka ülkelerin Suriye'nin iç işlerine müdahale etmelerini istemiyoruz" şeklinde belirtti. Ayrıca, "Irak, bölge içinde hareket ederek, Suriye meselesine ilişkin genel ilkeler üzerinde anlaşmaya varılabilmesi için diplomatik bir çaba yürüttü" diye ekledi.
Başbakan Sudani, "Akabe toplantısında, Suriye'nin istikrarı ve siyasi sürecin başlatılması için temel ilkeleri içeren bir Irak belgesi sunduk" dedi. Ayrıca, "Suriye yönetiminin, Arap ve bölgesel ülkelerin endişelerini anlamasını ve olumlu garantiler ile göstergeler sunmasını umuyoruz" diye ekledi.
Başbakan Sudani, "Suriye'deki koşullar, 2003'teki Irak durumuna benziyor ve bu da bize, o dönemde yaptığımız hatalara düşmemek için tavsiyelerde bulunmamızı gerektiriyor" şeklinde ifade etti.
Başbakan Sudani sözlerine şöyle devam etti: "Diplomatik misyonumuz Şam'da görevine başladı." Ayrıca, "Hükümet, herkesle iyi ilişkiler kurmaya çalıştı ve herkes Irak'ı ziyaret ediyor ve görüşlerini dinliyor" dedi.
Başbakan Sudani, "Irak devleti, tüm yetkileriyle tehlike noktalarını tespit etti ve her türlü güvenlik, siyasi ve ekonomik önlemi aldı" diyerek, "Irak'ın üstün çıkarlarını koruduk ve ülkeyi çatışma alanlarının içine çekilmesinden kaçındık" şeklinde açıklama yaptı.
Başbakan Sudani, "Irak, herhangi bir konuda tehdit almadı" diyerek, "Irak, bölgesel ve uluslararası alanda güvenilirlik ve kabul edilebilirlik açısından bir aşamaya gelmiştir" şeklinde konuştu.
Başbakan Sudani, "Aldığımız tüm mesajlar, ziyaretler ve iletişimler, ülkelerin Irak'ın güvenliği ve istikrarına olan bağlılıklarını teyit etmektedir" dedi ve "Bazı ülkeler, Irak'ın sınırlarını tehdit etmeye çalışan herhangi bir terörist tehdide karşı Irak'ın yanında duracaklarını taahhüt ettiler" diyerek, "Irak, hala DEAŞ terörizmiyle mücadele etmek için uluslararası koalisyonun asli bir üyesidir" şeklinde vurguladı.
Başbakan Sudani, "Suriye'ye karşı tutumumuz, dost ülkelerle uyumludur" diyerek, "2024'teki durumumuz, 2014'ten tamamen farklıdır; siyasi istikrar ve siyasi sürece inanan bir halkla birlikteyiz" şeklinde belirtti. Ayrıca, "Irak doğru bir yolda ilerliyor ve 2003'teki siyasi sürecin başlangıcından bu yana hiç olmadığı kadar güven ve kabul görüyor" diye ekledi.
Başbakan Sudani, "Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Irak'taki özel temsilcisi, daha fazla siyasi uzlaşı çağrısında bulunuyor" diyerek, "Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Irak'taki özel temsilcisinin BM Güvenlik Konseyi'ne sunduğu brifingde, Irak'ın yeni bir döneme girdiği ve benzersiz bir siyasi istikrar yaşadığı açıkça belirtilmiştir" şeklinde ifade etti.
Başbakan Sudani, "Irak'a herhangi birinin şartlar koyması kabul edilemez" diyerek, "Haşdi Şabi Gücü'nün çözülmesi için hiçbir şart yoktur" şeklinde vurguladı.
Başbakan Sudani, "Hükümet, kanunun uygulanmasını öncelik haline getirdi ve hiçbir tarafı kayırmadan bu konuda adımlar attı" diyerek, "Sınırlarımız en iyi durumdadır ve ilk kez sınır noktaları güçlendirilip, kontrol altına alınmıştır" şeklinde belirtti.
Başbakan Sudani, "Devlet, barış ve savaş kararını veren tek otoritedir" diyerek, "Hiçbir tarafın Irak'ı savaşlara ve çatışmalara sürüklemesine izin vermeyeceğiz" şeklinde vurguladı.
Başbakan Sudani, "Irak'ta uluslararası koalisyondan 86 ülkenin bulunmasının hiçbir gerekçesi yok" diyerek, "Silahların sınırlanması ve güvenlik kurumları dışında herhangi bir grubun varlığının sona erdirilmesine dair bir zaman çizelgesinin açıklanması ve koalisyon güçlerinin Irak'taki görevlerinin sonlandırılması için bir takvim belirlenmesi planlanmıştı" şeklinde açıkladı.
Başbakan Sudani, "Uluslararası toplumla olan ilişkilerimizde bir kopuş olmayacak, ancak uluslararası koalisyonla güvenlik alanında ikili ilişkilere geçeceğiz" diyerek, "Uluslararası koalisyon, Irak'a terörizmle mücadelede destek verme konusunda taahhütlerini sürdürüyor" şeklinde belirtti.
Başbakan Sudani, "Koalisyonla ilişkinin düzenlenmesi, ülkenin istikrarı ve silahın devlet kurumları içinde kontrol altına alınması için temel bir parçadır" diyerek, "Türkiye'nin Suriye iç işlerine müdahale etmesi veya topraklarında bulunması kabul edilemez" şeklinde ifade etti.
Başbakan Sudani, "Irak ve Arap ülkelerinin temel hedefi, Suriye'nin toprak bütünlüğü ve güvenliğidir" diyerek, "Colani'den herhangi bir iletişim almadık" şeklinde vurguladı.
Başbakan Sudani, "İlk kez, açık bir yürütme programına sahip bir hükümet var" diyerek, "Siyasi anlaşmaya bağlıyız" şeklinde belirtti.
Başbakan Sudani, "2024 yılı başarılar yılı, boş bir tanımlama değildir ve 2025 yılı da aynı şekilde olacak" diyerek, "Bağdat ve illerde 8935 devam eden proje bulunuyor" şeklinde ifade etti.
Başbakan Sudani, "Hükümet, 2611 ertelenmiş projeyi devraldı, bunlardan 1455 projeye başladık ve bazı projeler teslim alındı" diyerek, "İşsizlik oranı %16.5'ten %14.4'e, yoksulluk oranı ise %23'ten %17'ye düşürüldü" şeklinde belirtti.
Başbakan Sudani, "Petrol dışı gelirler %7'den %14'e yükseldi" diyerek, "Önceden projelerin seçilmesinde siyasi düşünceler etkiliydi" şeklinde vurguladı.
Başbakan Sudani, "5, 10 ve 20 yıl süreli projeler için temeller attık" diyerek, "Fav Limanı'ndaki beş rıhtımın açılışı, gurur duyduğum projelerden biri ve bu, Irak'ın ilk kez Körfez'e doğrudan bir kıyısı olmasını sağladı" şeklinde belirtti.
Başbakan Sudani, "Fav Limanı mevcut ve artık bir gerçeklik haline geldi" diyerek, "Nüfus sayımının yapılması, güvenlik ve istikrarın bir göstergesidir" şeklinde ekledi.
Başbakan Sudani, "Bizim bir siyasi projemiz ve vizyonumuz var ve bu, halkın temeline dayanacak" diyerek, "Artık siyasi çalışmalarda yeni bir yöntem zamanı gelmiştir" şeklinde vurguladı.
Başbakan Sudani, "Yüksek dini mercinin vurguladığı 6 ilke, destek açıklamalarına ihtiyaç duymuyor, aksine bu ilkelerin uygulanması için ciddi bir çalışma gerekmektedir" diyerek, "Yüksek dini mercinin sunduğu ilkeleri tamamlamak için kat kat daha fazla çaba göstermeliyiz" şeklinde belirtti, ve "Tüm siyasi güçlerin, yüksek dini mercinin ilkelerini benimsemeye yönelik adımlar atması konusunda kararlı olduğunu" belirtti.
Başbakan Sudani, "İstihbarat birimlerimiz, Baas Partisi'ne bağlı yeni örgütleri ortaya çıkararak üyelerini tutukladı ve yargıya sevk etti" şeklinde konuştu.
Bakanlar kurulundaki değişiklikler konusunda Başbakan Sudani, "Bazı siyasi güçler bakanlar kurulundaki değişikliklerin sadece şekli olmasını istediler, ancak ben bunu reddettim" diyerek, "Kendi değerlendirmelerim ve sonuçlarımdan, 4 ila 6 bakanlıkta değişiklik yapmamız gerektiği sonucuna vardım" dedi. Ayrıca, "Bakanlar kurulundaki değişiklik konusunda kasıtlı bir engelleme gördüm" diyerek, "Hükümet, seçimlerin yapılması için anayasal takvime bağlıdır" şeklinde belirtti.
Başbakan Sudani, "Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkilerimiz kurumsaldır ve silah temininde kaynak çeşitliliğine gittik" diyerek, "Hükümetin iki yıllık süresinde yabancı ve Arap yatırımları 62 milyar doları aştı" şeklinde belirtti.
Başbakan Sudani, "İlaç sanayisinde büyük bir sıçrama yaptık ve ihtiyaçların %35'ini karşıladık" diyerek, "Yolsuzlukla ilgili davalardan ve mali şişkinlikten 500 milyar dinardan fazla geri aldık" diye ekledi.
Başbakan Sudani, "55 yolsuzluk dosyasını inceledik ve bunları çözmek için önerilerde bulunduk," diyerek, "Mahkemeler önünde 21 bin cezai dava bulunuyor" dedi. Ayrıca, "Yolsuzlukla mücadele destek ekibi, 90 dosyayı yargı ve yolsuzlukla mücadele kurumuna sevk etti," dedi ve "10 binin üzerinde bildirim aldık, bunlardan 6210'unu işleme koyduk" diye ekledi.
Başbakan Sudani, "Hükümet, herhangi bir yerde yolsuzlukla ilgili şüphelerle karşılaştığında tereddüt etmeden mücadele edecektir" dedi.