Irak'ın krizleri azaltma ve stratejik ortaklıkları geliştirme çabaları var

 
Bağdat – INA – Muhammed el-Talibi- Hasan el-Fevvaz
 
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 13 yıl aradan sonra Irak’a günübirlik resmi ziyaret gerçekleştirecek. Erdoğan, üst düzey yetkililerle görüşecek. Tarihi ziyarette Orta Doğu'daki sıcak gündem, güvenlik, ticari ilişkiler ve su konuları masada olacak.
 
Ziyaretin, ikili ve stratejik dosyalarda ikili anlaşmalar ve anlayış belgelerinin imzalanmasını beklenirken, hükümet, su meseleleri, ekonomik işbirliği ve özellikle kalkınma yolu gibi dosyaların ana gündem maddeleri olacağını vurguluyor. Uzmanlar ise ziyaretin, hükümetin projeleri uygulama ve komşu ülkelerle işbirliği yaparak stratejik ortaklıklar kurma vizyonunu destekleyeceğini ayrıca çözüme kavuşturulması gereken sorunların azaltılmasına yardımcı olacağını belirtiyorlar.
 
Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani, ziyaret öncesinde yaptığı açıklamalarda, " Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ziyareti geçici bir ziyaret değil, su dosyasının çözümü için çözümler üzerinde görüşeceğimiz bir ziyaret olacak" dedi. "Irak ve Türkiye arasında dosyaların ertelenmesi yerine çözümlere gitme konusunda gerçek bir istek olduğunu ilk kez görüyoruz." İfadelerini kullandı.
 
-Önemli olan Su dosyası
 
Su Kaynakları Bakan Avn Diab’tan INA’ye yapılan açıklamada, yarın Irak'ı ziyaret edecek olan Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşülecek birçok dosyanın bulunduğunu doğrulayarak, bunlar arasında ekonomik, güvenlik, ticaret ve su dosyalarının olduğunu açıkladı. “Bu ziyaretten çok olumlu sonuçlar bekliyoruz ki, bu sonuçlar hem Irak'ı hem de Türkiye'yi faydalı olacak" dedi. Türkiye'nin Irak'taki çıkarlarının çok büyük olduğunu ve su konusunun en öncelikli meselelerden biri olduğunu belirtti.
 
-Ziyaret için hazırlıklar bir yıldan fazla sürdü
 
Başbakan yatırım danışmanı Muhammed el-Necca, INA’yeb yaptığı açıklamada, "Ziyaret için hazırlıklar bir yıldan fazla sürdü devam ediyor, ekonomik boyutlarında sanayi ve tarım gibi birçok ortak çıkar bulunduğunu belirtti. Irak'ın yeniden inşa sürecinde ve diğer alanlarda birçok Türk şirketine bağımlı olduğunu da vurguladı."
Irak ve Türkiye arasında ziyaret sırasında siyasi, ekonomik, ticari, sanayi ve tarımsal yönleriyle imzalanacak anlaşmalar olduğunu söyleyen Neccar, “Kalkınma yolu dosyası ve Irak Kalkınma Fonu ile büyük Türk şirketleri arasında ilişkili anlaşmaların da olabileceğini" belirtti.
 
Neccar, "Su konusundaki tartışmaların var olacağını ve bu konuda araştırılacak zorluklar bulunduğunu, iki ülke arasındaki derin ilişkinin yatırımla çözümler bulunabileceğini" belirtti.
 
-Petrol ihracatı ve bankacılık işbirliği
 
Ekonomi uzmanı Safvan Kusay, INA’ye yaptığı açıklamada, "Türk ekonomisinin gücü, dünya ekonomileri arasında 16. sıraya yerleşmesini sağlıyor. Türkiye, Irak'taki yatırımlarının bir kısmını hareket ettirebilir ve Irak hükümeti, ikili ilişkileri güçlendirerek ekonomik işbirliğini artırabilir; ayrıca, akıntıdaki su miktarını yılda en az 50 milyar metreküp artırarak sürdürülebilir tarım uygulamalarına olanak sağlayabilir." dedi.
 
 
"Öte yandan, Irak'ın ihracat kaynaklarını çeşitlendirmesini sağlayacak olan Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi (IKBY) ve Kerkük'teki petrol sahalarından Cihan Limanı'na petrol sevkiyatını yeniden başlatma konusunda yapılan anlaşma, Türk tarafından tarımsal yatırımları çekme olanağı da sağlayacak, böylece sürdürülebilir su kaynaklarına erişimimizi güvence altına alacaktır."
 
-Kalkınma Yolu Projesi
 
Politika uzmanı Neval el-Musevi, INA’ye yaptığı açıklamada, "Kalkınma Yolu dosyasının, Irak, Türkiye ve bölge genelinde ortak bir çıkarı temsil ettiği için en önemli konulardan biri olacağını düşünüyoruz. Bu dosya, kara ve demiryolu hattıyla Körfez ülkelerini Irak'a ve ardından Türkiye'ye bağlayacak, böylece bölgedeki tüm ülkelerin çıkarlarını birleştirecektir." dedi.
 
Musevi, "Bu proje, Türkiye'nin büyük bir çıkar gördüğü bir proje olduğundan, Irak'ın ekstra su kaynaklarını destekleyen müzakerelerle desteklenen çözümler bulunabilir. Ziyarette ayrıca uzun bir süredir durmuş olan IKBY’den petrol ihracatı dosyası ve Kürdistan İşçi Partisi (PKK) dosyası da mevcut olduğunu" söyledi.
 
 
-Uluslararası gelişmeler hakkındaki tartışmalar
 
Irak Haber Ajansı'na konuşan siyasi analist Necim el-Kassap, "Bu ziyaret, Irak hükümetine yönelik uluslararası açılımın önemli bir zamanlamasında gerçekleşiyor " dedi.
 
"İşte bu yüzden Irak'ın, Türkiye ile yaptığı müzakerelerde önemli kozları var; en önemlisi petrol ve ortak ekonomik çıkarlar, özellikle Türkiye'nin ekonomik kriz döneminde Irak'ı ticari bir rahatlama alanı olarak görmesi," diye ekledi.
 
Kassap, "Irak, özellikle Türkiye ile yaptığı müzakerelerde önemli kozlara sahip. Bu kozların en önemlileri arasında petrol ve ortak ekonomik çıkarlar bulunuyor. Türkiye, Irak'ı ekonomik kriz döneminde ticari bir nefes alma noktası olarak görüyor." dedi.
 
 
Siyasi analist Ali Fazlullah, INA’ye yaptığı açıklamada, "Irak ve Türkiye arasında uzun süredir çözümlenemeyen su ve güvenlik gibi hassas konuların olduğunu görüyoruz. Bu konular, sıkıntılı dosyalar arasında yer alıyor ve ziyaretten kapsamlı çözümler bekliyoruz," dedi.